Յանոշ Կադար
Յանոշ Կադար (հունգ.՝ János Kádár, մինչև 1945 թ.` ազգանունը` Չերմանեկ, (Csermanek), մայիսի 26, 1912[1][2][3][…], Ռիեկա, Lands of the Crown of Saint Stephen, Ավստրո-Հունգարիա[4] - հուլիսի 6, 1989[1][2][3][…], Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն), հունգարացի կոմունիստական գործիչ, Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցության (ՀԿԿ) գլխավոր քարտուղար (1956-1988)։
| Յանոշ Կադար János Kádár | ||
.jpg)
| ||
| ||
|---|---|---|
| Կուսակցություն՝ | Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցություն, Հունգարիայի աշխատավորների կուսակցություն, Հունգարական սոցիալիստական բանվորական կուսակցություն և Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցություն | |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ | |
| Դավանանք | աթեիզմ | |
| Ծննդյան օր | մայիսի 26, 1912[1][2][3][…] | |
| Ծննդավայր | Ռիեկա, Lands of the Crown of Saint Stephen, Ավստրո-Հունգարիա[4] | |
| Վախճանի օր | հուլիսի 6, 1989[1][2][3][…] (77 տարեկան) | |
| Վախճանի վայր | Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն | |
| Թաղված | Ֆիումեի փողոցի գերեզմանոց | |
| Քաղաքացիություն |  Հունգարիա
| |
| Ի ծնե անուն | հունգ.՝ Czermanik János József | |
| Ամուսին | Մարիա Տամաշկա | |
| Պարգևներ |
 , ,  ,  ,  ,  ,  ,  , ,  , և  | |
Կենսագրություն Խմբագրել
1941-1942 թվականներին ընտրվել է ՀԿԿ Պեշտի մարզկոմի անդամ, 1942 թվականին՝ ՀԿԿ ԿԿ-ի անդամ, 1943 թվականին՝ ՀԿԿ ԿԿ-ի քարտուղար։ 1944 թվականի ապրիլին ձերբակալվել է, նոյեմբերին՝ փախել բանտից։ 1945 թվականին, Հունգարիան՝ Նացիստական Գերմանիայի պարտությունից հետո ընտրվել Է ժամանակավոր ազգային ժողովի պատգամավոր, ՀԿԿ ԿԿ-ի քաղբյուրոյի անդամ, Բուդապեշտի քաղկոմի քարտուղար (1945-1948)։ 1946-1948 թվականներին եղել է ՀԿԿ ԿԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ, 1948-1950 թվականներին՝ Հունգարական աշխատավորական կուսակցության (ՀԱԿ) ԿԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ, միաժամանակ՝ ներքին գործերի նախարար։ 1956 թվականին ընտրվել Է ՀԱԿ ԿԿ-ի քարտուղար, ԿԿ-ի քաղբյուրոյի անդամ։ Ընդդեմ խորհրդային օկուպացիայի 1956 թվականի Հունգարական հեղափոխության ժամանակ, սեփական պնդմամբ՝ ճարահատյալ սատարել է խորհրդային ուժերին, որոնք որոշել էին ապստամբությունը ճնշել զենքի ուժով։ 1957 թվականի հունիսից եղել է Հունգարիայի սոցիալիստական բանվորական կուսակցության (ՀՍԲԿ) ԿԿ-ի առաջին քարտուղարը։ 1956-1958 թվականներին եղել Է Հունգարիայի հեղափոխական բանվորագյուղացիական կառավարության նախագահ, 1958-1961 թվականներին՝ պետական նախարար, 1961-1965 թվականներին՝ ՀԺՀ Նախարարների խորհրդի նախագահ։ 1965 թվականից՝ ՀԺՀ Նախագահության անդամ։
Պարգևներ և նվաճումներ Խմբագրել
- Համահունգարական հայրենական ժողովրդական ճակատի խորհրդի անդամ է (1957)
- ՀԺՀ սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1962)
- Խորհրդային Միության հերոս (1964)
Ծանոթագրություններ Խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Кадар Янош // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Գրականություն Խմբագրել
- Johanna Granville (A review of A Good Comrade by Roger Gough) American Historical Review vol. 112, no. 4, (2007)։ 1280.
- Johanna Granville, The First Domino: International Decision Making During the Hungarian Crisis of 1956 (Le Premier Domino), Texas A & M University Press, 2004. ISBN 1-58544-298-4.
- Johanna Granville, "Soviet Archival Documents on the Hungarian Revolution" Archived 2011-08-18 at the Wayback Machine. ("Documents d'archives soviétiques sur la Hongrie") Cold War International History Project Bulletin, no. 5 (Woodrow Wilson Center for International Scholars, Washington, DC), Spring, 1995, 22-23 էջեր, 29-34.
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Յանոշ Կադար կատեգորիայում։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 153)։ 
|