Մղարթ
Մղարթ, գյուղ Հայաստանի Լոռու մարզի Ալավերդի համայնքում[2]։
| Մղարթ | ||
Մղարթ | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
|---|---|---|
| Մարզ | Լոռու | |
| ԲԾՄ | 1425 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | հայերեն | |
| Բնակչություն | 429[1] մարդ (2011) | |
| Ազգային կազմ | հայեր | |
| Ժամային գոտի | UTC+ | |
| ||
Գտնվում է Վիրահայոց լեռնաշղթայի Շեկաղբյուր լեռան հարավային լանջին, Ալավերդի քաղաքից մոտ 8 կմ հարավ արևմուտք։
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, հացահատիկի, կերային կուլտուրաների, կարտոֆիլի, ծխախոտի մշակմամբ։ Պահպանվել են 13-14 դարերի խաչքարեր։
Բնակչություն խմբագրել
Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Մղարթի մշտական բնակչությունը կազմել է 429, առկա բնակչությունը՝ 402 մարդ[1]։ Բնակիչները հայեր են, որոնց մի մասի նախնիները եկել են Օձուն գյուղից և Վան քաղաքից[3]։
Մղարթի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև[4].
| Տարի | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 295 | 401 | 534 | 863 | 628 | 628 | 459 | 513[5] | 523 | 429[1] |
Պատմամշակութային հուշարձաններ խմբագրել
Մղարթում ու նրա շրջակայքում կան մի քանի խաչքարեր և Ս Հակոբ (կամ՛ Ծըդկավանք) անունը կրող փոքրիկ մատուռ։ Արձանագրությունները փորագրված են խաչքարերի և պատվանդանների վրա։ Հնագույնը թվագրված է 1183 թվականին. իսկ վերջինը՛ 1303 թվականին։ Հյուսիսակողմում պահպանվում են հին բնակավայրի (Հողոցիմ) բավականին ընդարձակ տարածության վրա սփռված մնացորդները' գերեզմանոցով, ուր մի քանի խաչքարի արձանագրություններ հողմահարված են և դժվարընթեռնելի։ Գյուղամիջյան եկեղեցին, զանգակատունը և շրջապատի գերեզմանոցը ունեն XIX դ. արձանագրություններ, անկարևոր՝ պատմական առումով։ Գյուղացիների կողմից կիսավեր եկեղեցին վերանորոգվել է վերջին տարիներին[6]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ Տեղեկություններ Ալավերդի համայնքի մասին Լոռու մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 26․06․2023 թվական)։
- ↑ Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 3 [-] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 2001, էջ 841 — 992 էջ։
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 140» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2013 Նոյեմբերի 8-ին.
- ↑ Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 5 [-] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 2001, էջ 773 — 916 էջ։
- ↑ ՀՍՍՌ ԳԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտ (2012). Դիվան հայ վիմագրության. Երևան: «Գիտություն» հրատ. էջ 330.