Մինա Կեշվար Կամալ
Մինա Կեշվար Կամալ (պարս.՝ مینا کشور کمال, առավել հայտնի է որպես Մինա, փետրվարի 27, 1956, Քաբուլ - փետրվարի 4, 1987, Կվետտա, Պակիստան), աֆղանցի ֆեմինիստ, կանանց իրավունքների մարտիկ և Աֆղանստանի կանանց հեղափոխական ասոցիացիայի հիմնադիր, սպանվել է 1987 թվականին։
| Մինա Կեշվար Կամալ փուշթու՝ مينا کشور کمال | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 27, 1956 |
| Ծննդավայր | Քաբուլ |
| Մահացել է | փետրվարի 4, 1987 (30 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Կվետտա, Պակիստան |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Republic of Afghanistan և .svg){kind=small} Աֆղանստանի Ժողովրդավարական Հանրապետություն |
| Կրթություն | Քաբուլի համալսարան |
| Մասնագիտություն | գրող, բանաստեղծուհի, ակնարկագիր, լրագրող, սոցիալական աշխատող և քաղաքական գործիչ |
| Ամուսին | Faiz Ahmad? |
 Meena Keshwar Kamal Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
1977 թվականին լինելով Քաբուլի համալսարանի ուսանող` հիմնել է «Աֆղանստանի կանանց հեղափոխական ասոցիացիան»[1], որի խնդիրն էր պայքարել հանուն հավասարության և կանանց կրթության իրավունքի, իսկ հայտարարված նպատակն էր` «խոսելու իրավունք տալ ճնշված և խոսելու իրավունքից զրկված աֆղանցի կանանց»։ 1979 թվականին ընկերությունը դուրս է եկել ընդդեմ Աֆղանստանի կառավարության, որն իր կարծիքով ԽՍՀՄ-ի կողմից ղեկավարվող խամաճիկ էր։ 1981 թվականին թողարկել է երկլեզու ֆեմինիստական Payam-e-Zan («Կնոջ ուղերձը») ամսագիրը[2]։ Նաև հիմնել է Watan Schools-ը` փախստական երեխաների և նրանց մայրիկների օգնության համար, որը բժշկական օգնություն էր ցուցաբերում և գործնական հմտություններ ուսուցանում[3]։
1981 թվականին ֆրանսիական կառավարության հրավերով Մինան ներկայացնում է Աֆղանական դիմադրության շարժումը Ֆրանսիայի սոցիալիստական համագումարում։ Խորհրդային պատվիրակությունը Բորիս Պոնոմարյովի գլխավորությամբ լքում է դահլիճը, երբ մասնակիցները ոգևորված ողջունում են Մինային, որը ձեռքը բարձրացրել էր հաղթական ժեստով[4]։
2006 թվականի նոյեմբերի 13-ին «Time» ամսագիրը հատուկ թողարկմամբ Մինային ընդգրկել էր «60 ասիացի հերոսների» շարքում` գրելով. «Չնայած նրան, որ Մինան 30 տարեկան էր, երբ մահացավ, նա գիտելիքի ուժի հիման վրա հասցրել է սերմանել աֆղանական շարժման սերմերը կանանց իրավունքների համար»[5]։
|
Աֆղանցի կանայք նման են քնած առյուծների, երբ արթնանան, նրանք կարող են հիանալի դեր խաղալ ցանկացած սոցիալական հեղաշրջման ժամանակ։ | 
|
Մահ խմբագրել
Սպանվել է Կվետտայում (Պակիստան), 1987 թվականի փետրվարի 4-ին։ Մարդասպանի ինքնությունը պարզաբանվում է, սակայն լրատվամիջոցների կարծիքով դրանք կա՛մ Պետական տեղեկատվության ծառայության, կամ աֆղանական հատուկ ծառայության, կամ էլ` արմատականների, մոջահեդների առաջնորդ Գուլբեդին Հեկմատիյարի գաղտնի գործակալներն են[1][6].
Կամալը ամուսնացած էր Աֆղանստանի ազատագրման կազմակերպության մաոիստների առաջնորդ Ֆաիզ Ահմադի հետ[7], որը նույնպես սպանվել է Հակմատիյարի գործակալների կողմից 1986 թվականի նոյեմբերի 12-ին[8][9]։ Նրանք ունեցել են երեք երեխա, որոնց գտնվելու վայրը մինչև օրս հայտնի չէ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Afghan feminists fighting from under the burqa
- ↑ پیام زن، نشریه جمعیت انقلابی زنان افغانستان — راوا
- ↑ «Brave Women in a War-Torn World: RAWA and Afghanistan». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 13-ին.
- ↑ Biography of Martyred Meena, RAWA’s founding leader
- ↑ TIME Magazine | 60 Years of Asian Heroes: Meena
- ↑ BBC News | SOUTH ASIA | Afghan activist’s killers hanged
- ↑ Brodsky, 2003, էջ 54
- ↑ Gulbuddin Hekmatyar, CIA Op and Homicidal Thug Արխիվացված 2011-07-10 Wayback Machine
- ↑ Models and Realities of Afghan Womanhood: A Retrospective and Prospects Արխիվացված 2012-03-13 Wayback Machine
Գրականություն խմբագրել
- Melody Ermachild Chavis Meena — Heroine of Afghanistan. — New York: St. Martin's Press, 2003. — ISBN 0-312-30689-X
- Brodsky, Anne E. With all our strength : the Revolutionary Association of the Women of Afghanistan. — New York: Routledge, 2003.