Միխայ Տանչիչ
Միխայ Տանչիչ (հունգ.՝ Táncsics Mihály, սերբ.՝ Михајло Танчић ապրիլի 21, 1799[1][2], Աչտեսեր, Կիշբերի շրջան, Կոմարոմ-Էստերգոմ, Հունգարիա[1] - հունիսի 28, 1884[1], Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա[3]), հունգարացի հեղափոխական դեմոկրատ։ Ճորտի զավակ։
| Միխայ Տանչիչ հունգ.՝ Táncsics Mihály | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 21, 1799[1][2] |
| Ծննդավայր | Աչտեսեր, Կիշբերի շրջան, Կոմարոմ-Էստերգոմ, Հունգարիա[1] |
| Մահացել է | հունիսի 28, 1884[1] (85 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա[3] |
| Գերեզման | Ֆիումեի փողոցի գերեզմանոց |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հունգարիա |
| Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ, գրող և լրագրող |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Հունգարիայի Ազգային ժողովի անդամ և Հունգարիայի Ազգային ժողովի անդամ |
| Կուսակցություն | Party of Independence and '48? և Radical party?[4] |
 Mihály Táncsics Վիքիպահեստում | |
Ծնվել է 1799 թվականին՝ սերբական և սլովակյան ծագման ճորտերի ընտանիքում[5]։ Սատարել է ֆրանսիական հեղափոխությունը, յակոբինյաններին, Ռոբեսպիերին, ֆրանսիական ուտոպիստական սոցիալիզմին։ «Ժողովրդական գիրք» (1842), «Հայացքներ մամուլի ազատության վերաբերյալ» (1844), «Ձայն ժողովրդի, ձայն Աստծո» (1848) աշխատություններում փորձել է տալ հեղափոխական վերափոխումների իր ժամանակի համար առավել արմատական ծրագիր, ճորտ գյուղացիների ազատագրումն առանց փրկագնի, համընդհանուր ընտրական իրավունք և այլն։
Հեղափոխական ելույթների համար 1847 թվականին բանտարկվել է։ Ազատվել է հունգարական բուրժուական հեղափոխության ժամանակահատվածում՝ 1848-1849 թվականների սկզբին, Պետեֆիի, Վաշվարիի հետ գլխավորել է արմատական թևը։ 1848 թվականի հունիսին ընտրվել է հունգարական պետական ժողովի պատգամավոր։ Հեղափոխության պարտությունից հետո հեռակա դատապարտվել է մահվան, թաքնվել է մինչև 1857 թվականի համընդհանուր ներումը։ 1860 թվականին ցույց կազմակերպելու համար նորից բանտարկվել է։ Ազատվելուց (1867) հետո մերձեցել է կոմունիստական ալիքին։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Magyar életrajzi lexikon (հունգ.) / K. Ágnes — Budapest: Akadémiai Kiadó, 1967.
- ↑ 2,0 2,1 Wurzbach D. C. v. Tancsics, Michael (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 43. — S. 41.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Танчич Михай // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Béla P. Az 1848-1849. évi első népképviseleti országgyűlés történeti almanachja (հունգ.) / P. Béla — Országgyűlés, 2002. — P. 1273. — 1367 p.
- ↑ Domokos G. Kosáry: The Press During the Hungarian Revolution of 1848–1849, Social Science Monographs, 1986 [1]
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 568)։ 
|