Մարիայի օրիորդաց վարժարան (Պետրոզավոդսկ)
Մարիայի օրիորդաց վարժարան (ռուս.՝ Мариинская женская гимназия), համադասային միջնակարգ ուսումնական հաստատություն Ռուսաստանի Օլոնեցկի նահանգի Պետրոզավոդսկ քաղաքում (այժմ՝ Կարելիայի Հանրապետության մայրաքաղաք)։
| Մարիայի օրիորդաց վարժարան | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Տեսակ | դպրոց և ճարտարապետական հուշարձան |
| Հիմնադրված է | 1844 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Պետրոզավոդսկ |
| Հասցե | Петрозаводск, проспект Карла Маркса, 6 |
Պատմություն
խմբագրելՎարժարանը բացվել է 1844 թվականին որպես Պետրոզավոդսկի կանանց ծխական ուսումնարան։ 1870 թվականին վերափոխվել է վարժարանի։ Ուսումնական հաստաությունը գտնվում էր Մարիայի փողոցում (այժմ՝ Կարլ Մարքսի պողոտա), նահանգային արական վարժարանի հարևանությամբ գտնվող երկհարկանի շենքում։
Վարժարանի գործունեությունն իրականացվում էր Մարիա կայսրուհու հաստատությունների գերատեսչության և ուսման վարձի հաշվին։
Դասընթացը նախատեսված էր 7 տարվա համար, դասարանները հիմնական էին և նախապատրաստական։ Ուսումնասիրվում էին կրոնագիտություն, քերականություն, բանասիրություն, տրամաբանություն, մաթեմատիկա, ֆիզիկա, աշխարհագրություն, պատմություն, գերմաներեն, ֆրանսերեն, ձեռագործ։ 1897 թվականին բացվել է ութերորդ դասարանը՝ մանկավարժականը։
Վարժարանը պատրաստում էր տնային ուսուցչուհիների և տնային դաստիարակչուհիների, միջնակարգ ուսումնական հաստատությունների ցածր դասարանների ուսուցչուհիների և ժողովդական ուսումնարանների ուսուցչուհիների։
Վարժարանը ղեկավարում էր վարժարանի պետը, որը նշանակում էր վարժարանի վերակացուհուն, որին պաշտոնում հաստատում էր կայսրուհին։ Սովորողների մեծ մասը Պետրոզավոդսկի պաշտոնյաների, ազնվականների և քաղքենիների դուստրերն էին։ 1877 թվականին աշակերտուհիների թիվը 198 էր, 1901 թվականին՝ 216, 1916 թվականին՝ 388։
1918 թվականին, քաղաքի բոլոր դպրոցների նման, վերափոխվել է խորհրդային բանվորագյուղացիական թիվ 2 դպրոցի[1]։ Հետագայում անվանվել է խորհրդային, դարձել է թիվ 1 և ստացել 2-րդ աստիճանի կարգավիճակ[2]։
1930-ական թվականներին թիվ 1 դպրոցը տեղափոխվել է Լենինի պողոտա, պատերազմից հետո՝ Կիրովի փողոց։ 1956 թվականին Լենինգրադի փողոցում կառուցվել է դպրոցի նոր շենքը ինտերնատով։ 2011 թվականին «№ 1 միջնակարգ դպրոց» քաղաքային կրթական հաստատությունը վերանվանվել է Կարելիայի Հանրապետության «Արվեստների մասնագիտացված դպրոց» պետական բյուջետային հանրակրթական հաստատություն։
Շենքի պատմություն
խմբագրելԳիմնազիայի շենքը կառուցվել է 1858 թվականին նահանգային ճարտարապետ Վասիլի Տուխտարովի նախագծով։ Սկզբում շենքում տեղակայված էր գիշերօթիկ դպրոց։ 1861 թվականին այն վերակառուցվեց օրիորդաց վարժարանի։ 1872 թվականին շենքը վերակառուցվել է ճարտարապետ Վ. Գ. Միխայլովսկու նախագծով։ Խորհրդային տարիներին շենքում տեղակայված էին ուսումնական հաստատություններ (թիվ 1 դպրոց և թիվ 12 դպրոց) և մանկավարժական ինստիտուտի հանրակացարանը։
1987 թվականից շենքում տեղակայված էր «Կանտելե» համույթը։ 2010 թվականին, Կարելիայի Հանրապետության 90-ամյակի տոնակատարության շրջանակներում, շենքն ամբողջությամբ վերակառուցվել է։ Նրա տարածքն ավելացել է 2,5 անգամ, այնտեղ հայտնվել են 100-տեղանոց դահլիճ, փորձասենյակներ, արհեստանոցներ, կահավորվել է ձայնագրման ստուդիա։
Ծանոթագրություններ
խմբագրելԳրականություն
խմբագրել- Карелия: энциклопедия: в 3 т. / гл. ред. А. Ф. Титов. Т. 2: К — П. — Петрозаводск: «ПетроПресс», 2009. — 464 с. : ил., карт. ISBN 978-5-8430-0125-4 (т. 2)
- Петрозаводск: 300 лет истории: Документы и материалы: в 3 кн. / Сост. Д. З. Генделев. Петрозаводск, 2001. Кн. 2. 1803—1903.