Մահար ալ-Ասադ

	Մահար ալ-Ասադ
Կուսակցություն՝	Arab Socialist Ba'ath Party – Syria Region?
Կրթություն՝	Դամասկոսի համալսարան
Մասնագիտություն՝	ռազմական գործիչ
Ծննդյան օր	դեկտեմբերի 8, 1967 (56 տարեկան)
Ծննդավայր	Դամասկոս, Սիրիա
Քաղաքացիություն	Սիրիա
Հայր	Հաֆեզ ալ-Ասադ
Մայր	Անիսա Մախլուֆ
Պարգևներ
Maher al-Assad

Մահեր Հաֆեզ ալ-Ասադ (արաբ․՝ ماهر حافظ الأسد‎‎, դեկտեմբերի 8, 1967(1967-12-08), Դամասկոս, Սիրիա), սիրիացի ռազմական գործիչ, բրիգադի գեներալ։ Հանրապետական գվարդիայի և էլիտար 4-րդ զրահատանկային դիվիզիայի հրամանատար։ Բաաս կուսակցության կենտրոնական կոմիտեի անդամ է։ Սիրիայի նախագահ Բաշար ալ-Ասադի կրտսեր եղբայրը և նախկին նախագահ Հաֆեզ Ասադի որդին։

Նա որոշ դիտորդների կողմից գնահատվում է որպես «երկրորդ մարդ» Սիրիայի իշխանական կառույցներում՝ իր եղբորից հետո^[1]^[2]։

Ըստ էթնոկոնֆեսիոնալ պատկանելության ալավիտ է։

Կենսագրություն խմբագրել

Անձնական կյանք խմբագրել

Մահեր ալ-Ասադը սիրիացի պետական գործիչ Հաֆեզ Ասադի 4 որդիներից ամենափոքրն է, որը Մահերի ծնվելուց երկու տարի անց դարձել է Սիրիայի նախագահ։ Մահերի մայրը Անիսա Մախլուֆն է։ Ինչպես և Հաֆեզ Ասադի բոլոր երեխաները, Մահերը մեծացել է հանրության ուշադրությունից հեռու։ Ավարտել է նույն դպրոցը, ինչ իր բոլոր հարազատ եղբայրներն ու քույրը (Academy of Freedom School, որն ավելի ուշ վերանվանվել է Բասիլ ալ-Ասադի պատվին)։ Նա սովորել է մեքենաշինություն և ձեռներեցություն Դամասկոսի համալսարանում, համալսարանն ավարտելուց հետո ռազմական կրթություն է ստացել^[3]։ Ամուսնացած է Մանալ ալ-Ջադաանի հետ (ծնունդով Դեյր էզ-Զոր նահանգից, դավանանքով՝ սուննի մուսուլման^[4]), երկու երեխաների հայր է։ Տիրապետում է քիքբոքսինգի և այլ մարտարվեստների։

1994 թվականին Մահերը լուրջ վեճի մասնակից էր իր զարմիկ Ռիբալ ալ-Ասադի հետ, մի քանի տարի անց՝ 1999 թվականի հոկտեմբերին, Մահերը լուրջ վեճ է ունեցել նրա փեսա Ասեֆ Շաուկատի հետ (Շաուկատն ամուսնացած է Մահերի քրոջ՝ Բուշրա ալ-Ասադի հետ)^[5], որի արդյունքում Մահերը, համաձայն Ասադի ռեժիմի ընդդիմախոսների կոնսպիրոլոգիական տարբերակի, հակառակորդի որովայնին է կրակել^[3], սակայն Շաուկատի պաշտոնական կենսագրության մեջ չկա որևէ հիշատակում այս մասին (Շաուկատը զոհվել է 2012 թվականին ահաբեկչության ժամանակ)։ Չնայած հարկ է նշել, որ Մահեր ալ-Ասադի և Ասեֆ Շաուկատի միջև հարաբերությունները միշտ չափազանց լարված են եղել^[6], ինչը, հավանաբար, հիմք է հանդիսացել կոնսպիրոլոգների համար։

Ռազմական կարիերան սկսել է ինժեներական զորքերի լեյտենանտի կոչումով։ Ավտովթարից հետո Բասիլ ալ-Ասադի ավագ եղբայրներից շատերը սկսեցին Մահերին դիտարկել որպես իրենց հոր ժառանգորդ, քանի որ նրա ավագ եղբայր Մաջիդ ալ-Ասադն, ըստ տարբեր տվյալների, տառապում էր կամ մտավոր կամ հոգեկան շեղումներով^[7], իսկ մյուսը՝ Բաշարը, շատերի կարծիքով, չուներ երկիրը կառավարելու համար անհրաժեշտ որակներ։ 1996 թվականին Մահեր ալ-Ասադն ընդունել է Հանրապետական գվարդիայի բրիգադի հրամանատարությունը։ 2000 թվականին Հաֆեզ Ասադի մահից հետո Մահերը կոչումով բարձրացվել է մինչև փոխգնդապետ, ինչպես նաև անդամագրվել է Բաաս կուսակցությանը և դարձել է Կենտրոնական կոմիտեի՝ կուսակցության նշանակությամբ երկրորդ մարմնի անդամ։

Մահերը մտել է Բաշար ալ-Ասադի այսպես կոչված «մերձավոր կազմի» մեջ (դրա հետ մեկտեղ սովորաբար հիշատակվում են Ասեֆ Շաուկատը, Ռամի Մախլուֆը, Ալի Հաբիբը և այլն), համարվում է Բաշար ալ-Ասադի մերձավոր խորհրդականներից մեկը։ Մահեր ալ-Ասադը երկրի խոշորագույն գործարարներից մեկն է, մասնավորապես, նա Լիբանանում մի քանի բիզնես-նախագծեր ունի իր զարմիկ Ռամի Մահլուֆի հետ համատեղ^[8]։ Այլ տվյալներով՝ Մահեր ալ-Ասադն ու Ռամի Մախլուֆը իրենց գործնական ակտիվության կենտրոնը տեղափոխել են Դուբայ^[9]։

Համարվում է, որ 2003 թվականին Մահեր ալ-Ասադը Հորդանանում մի շարք հանդիպումներ է ունեցել Իսրայելի ներկայացուցիչների հետ, որն առիթ է դարձել Սիրիայի և Իսրայելի միջև խաղաղ բանակցությունների հնարավոր վերսկսման համար^[10]։

2012 թվականի հուլիսի 18-ին Դամասկոսում տեղի է ունեցել պայթյուն, որի հետևանքով Մահեր ալ-Ասադը, հնարավոր է, կորցրել է ոտքը^[11]։ Այդ տեղեկությունը հերքվել է ռուսական ԶԼՄ-ների կողմից^[12]։

2013 թվականի հուլիսին կառավարամետ կայքերի զեկույցը պնդում էր, որ Մահերը ղեկավարում է Հալեպում և Հոմսում կռվող կառավարական զորքերը^[13]։

2016 թվականի մարտին հայտնի է դարձել, որ Մահերի կոչումը բարձրացվել է բրիգադի գեներալից մինչև գեներալ-մայոր։

Գործունեության և հանցագործությունների մեղադրանքի ոչ միանշանակ ասպեկտներ խմբագրել

Լուրեր են շրջանառվում, որ Մահերի և նրա եղբայր Բաշար Ասադի հարաբերություններն այնքան էլ բարեհաճ չեն, որքան թվում են առաջին հայացքից, և այն մասին, որ Մահերը երկրում իշխանությունը իր ձեռքը վերցնելու փորձեր է ձեռնարկել^[3]։

Համարվում է, որ հենց Մահեր ալ-Ասադը է պնդել, որ դադարեցվի Սիրիայի քաղաքական և հասարակական կյանքի ազատականացման քաղաքականությունը, որը սկսվել է Բաշար ալ-Ասադի իշխանության գալուց անմիջապես հետո^[5]։

Նաև համարվում է, որ Մահեր ալ-Ասադը ստվերային գործարքներ է իրականացնում՝ որպես «քողարկում» օգտագործելով այլ գործարարների անունները, որոնց թվում են, օրինակ Խալիդ Կադդուրը և Մուհամադ Համշոն։

2005 թվականին Մահեր ալ-Ասադը Ասեֆ Շաուկատի հետ հիշատակվել է Ռաֆիկ Հարիրիի սպանությունը հետաքննող ՄԱԿ-ի հանձնաժողովի նախնական զեկույցում՝ որպես հանցագործության հնարավոր կազմակերպիչներից մեկը^[5]։

Նշվում է, որ Մահեր ալ-Ասադի մոտ առկա է անվտանգության սեփական ծառայությունը, որը գլխավորում է գնդապետ Գասան Բիլալը, և «սեփական» բանտը, որը գլխավորում է նրա զարմիկ, ռազմական ոստիկանության ղեկավար Հիլալ ալ-Ասադը^[14]։

Մահեր ալ-Ասադին նաև հաճախ անվանում են 2011 թվականին Սիրիայում ապստամբության ժամանակ արյունահեղության գլխավոր մեղավորների թվում^[5]։ Համարվում է, որ ապստամբությունները ճնշելու առաջատար դերերից մեկը խաղացել է Մահեր ալ-Ասադի անմիջական ենթակայության տակ գտնվող 4-րդ մեքենայացված դիվիզիան, որի մասերը տեղակայված են Գոլանի բարձունքների շրջանում և Դամասկոսի մերձակայքում^[5]։ 2011 թվականի ապրիլի 27-ին ԱՄՆ-ի կառավարությունը պատժամիջոցներ է սահմանել Մահեր ալ-Ասադի ունեցվածքի նկատմամբ՝ Սիրիայում ապստամբությունը ճնշելիս նրա գործունեության կապակցությամբ^[15]։ 2011 թվականի մայիսի 23-ին Եվրամիությունը նույն պատճառներով մի շարք պատժամիջոցներ է սահմանել նաև Մահեր ալ-Ասադի դեմ, ընդ որում ԵՄ պաշտոնական փաստաթղթերում Մահեր ալ-Ասադն համարվել է «ցուցարարների դեմ բռնաճնշումների հիմնական իրականացնողը»^[16]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մահար ալ-Ասադ» հոդվածին։

[1] Syria 101: 4 attributes of Assad’s authoritarian regime

[2] Ключ к выживанию асадовской Сирии

[autogenerated5-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Middle East Intelligence Bulletin, Maher Assad

[4] Bashar’s Syria: The Regime and its Strategic Worldview Արխիվացված 2011-07-23 Wayback Machine, с.383

[autogenerated1-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Bashar al-Assad’s inner circle

[6] Башар аль-Асад ужесточил семейную политику

[7] Bashar’s Syria: The Regime and its Strategic Worldview Արխիվացված 2011-07-23 Wayback Machine, с.379

[8] Bashar’s Syria: The Regime and its Strategic Worldview Արխիվացված 2011-07-23 Wayback Machine, с.395

[9] Bashar’s Syria: The Regime and its Strategic Worldview Արխիվացված 2011-07-23 Wayback Machine, с.380

[10] The Syria-Israel talks: Old themes, new setting

[11] Дамаск готов обсудить уход Асада

[12] Syria crisis: US accuses Iran of training militia

[13] Report: Maher al-Assad Commanding Homs Assault Արխիվացված 2015-05-15 Wayback Machine

[autogenerated4-14] السيرة الذاتية لماهر الأسد

[15] Blocking Property of Certain Persons With Respect to Human Rights Abuses in Syria

[16] "COUNCIL IMPLEMENTING DECISION

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]