Մալիհա Լոդհի[1][2], մի շարք աղբյուրներում նաև Մալիհա Լոդի[3][4][5] (ուրդու՝ مليحه لودهى, HI, PhD, նոյեմբերի 15, 1953(1953-11-15), Լահոր, Պակիստան[6][7]), պակիստանցի հրապարակախոս, գիտնական-քաղաքագետ, կրթության գործիչ և դիվանագետ[8][9]։ Միացյալ Նահանգներում և Մեծ Բրիտանիայում Պակիստանի դեսպան (2003-2008)[8][9], 2015-2019 թվականներին ՄԱԿ-ում Պակիստանի մշտական ներկայացուցիչն է (այդ պաշտոնում առաջին կինը)[10]։

Մալիհա Լոդհի
 
Կուսակցություն՝ Պակիստանի ժողովրդական կուսակցություն
Կրթություն՝ Quaid-i-Azam University?, Լոնդոնի տնտեսության և քաղաքական գիտությունների դպրոց, Presentation Convent Girls High School? և St Joseph's Convent School?
Մասնագիտություն՝ լրագրող, դիվանագետ և սյունակագիր
Դավանանք իսլամ
Ծննդյան օր նոյեմբերի 15, 1953(1953-11-15) (70 տարեկան)
Ծննդավայր Լահոր, Պակիստան
Քաղաքացիություն  Պակիստան
 
Պարգևներ

Կենսագրություն և գործունեություն խմբագրել

Մալիհա Լոդհին ծնվել է «վերին» միջին դասի ընտանիքում։ Նրա հայրը եղել է նախկին ծովային սպա, որն ավելի ուշ սկսել է զբաղվել նավթային բիզնեսով և «Attock Oil Co» բրիտանական-պակիստանական նավթային ընկերությունում հասել է ղեկավար դիրքի[6]։ Մայրը ստացել է բարձրագույն կրթություն և լրագրության մագիստրոսի աստիճան, հրավիրվել է Միացյալ Նահանգներ՝ շարունակելու կրթությունը, սակայն որոշել է թողնել կարիերան` հօգուտ տան և երեխաների՝ դստեր և երկու որդիների խնամքի։

Ընտանիքում հասկանում էին կրթության արժեքը։ Մալիհան անձամբ միջնակարգ կրթություն է ստացել Լահորի, Կարաչիի և Ռավալպինդիի կաթոլիկ դպրոցի դպրոցներում[7], որից հետո մեկնել է Մեծ Բրիտանիա՝ բարձրագույն կրթություն ստանալու։ 1972 թվականին ընդունվելով Լոնդոնի տնտեսագիտության և քաղաքական գիտությունների դպրոց՝ նա 1976 թվականին ստանում է տնտեսագիտության բակալավրի աստիճան «Հանրային ֆինանսներ» մասնագիտությամբ, որից հետո հետագայում սովորում է քաղաքական գիտություններ՝ պաշտպանելով «Բհուտո, Պակիստանի ժողովրդական կուսակցություն և քաղաքական զարգացում Պակիստանում 1967-1977 թվականներին» թեմայով ատենախոսությունը և 1980 թվականին ստանալով քաղաքագիտության դոկտորի կոչում։

Մալիհա Լոդհիի որակավորման բարձրացումը ուղեկցվում էր իր սեփական ուսուցչական գործունեությամբ. նա որոշ ժամանակ դասընթացներ է վարել Իսլամաբադի Կաիդ-ի-Ազամա համալսարանում, իսկ հետագայում հինգ տարի (1980-1985) դասավանդել է քաղաքագիտություն և քաղաքական սոցիոլոգիա սեփական մայր բուհում[11]։ Նույն ժամանակահատվածում նա ամուսնացել է Լոնդոնի բանկիրի հետ, սակայն հինգ տարի անց ամուսնալուծվել է՝ նրան թողնելով որդուն՝ Ֆեյսալին։

1986 թվականին՝ Պակիստան վերադառնալուց հետո, Մալիհա Լոդհին լրագրությամբ է զբաղվել։ 1987 թվականին սկսելով անգլալեզու «The Muslim» ամսագրին աշխատակցել՝ նա մի քանի տարի անց բարձրացել է մինչև գլխավոր խմբագրի պաշտոնը, իսկ հետագայում մասնակցել Պակիստանի խոշորագույն անգլալեզու «The News International» թերթի ստեղծմանը։ Ենթադրվում է, որ Լոդհիի լրագրողական գործունեությունը և կապերը դեր են խաղացել Պակիստանի վարչապետ Բենազիր Բհուտտոյի պաշտոնին վերադառնալու գործում[6]։ Միևնույն ժամանակ, Մալիհա Լոդհին Բհուտոյի ջատագով չէր և հայտնի էր նրա խիստ քննադատությամբ։ Վերջինս մի անգամ վկայել է անձամբ Բենազիրը՝ մի քանի ամերիկացի կոնգրեսականների հետ հանդիպման ժամանակ Մալիհային ներկայացնելով որպես «իր գլխավոր քննադատ»[6]։

Մալիհա Լոդհիի դիվանագիտական գործունեությունն սկսվել է նրա համար անսպասելի կերպով, երբ 1993 թվականի հոկտեմբերին հանկարծ Բենազիր Բհուտտոյից առաջարկություն է ստացել այլ երկրների հետ Պակիստանի դիվանագիտական հարաբերություններում կարևորագույն պաշտոններից մեկը զբաղեցնելու՝ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում դեսպան։ Չսպասելով դրան՝ Մալիհան խնդրել է վարչապետից ժամանակ մտածել, բայց երկու օր անց ճնշման տակ արագ որոշում է կայացնում, ընդունում է այն՝ հետաձգելով վերջին հինգ տարվա ընթացքում երկրի պատմության վերաբերյալ գիրք գրելու սեփական ծրագրերը[6]։ 1997 թվականին ավարտելով իր դեսպանական կադենցիան՝ ավելի ուշ Մալիհա Լոդհին կրկին նշանակվել է Միացյալ Նահանգներում դեսպանատուն ղեկավարելու 1999-2002 թվականներին, իսկ հետագայում նաև ուղարկվել է Լոնդոն՝ որպես Միացյալ Թագավորությունում Պակիստանի դիվանագիտական հարաբերությունների մեջ արտակարգ և լիազոր դեսպանի պաշտոնակատարի։ Միացյալ Նահանգներում դեսպանի պաշտոնում Լոդհիի նպատակներից մեկը, ըստ նրա, եղել է փոխել դիվանագիտական գործընկերների պատկերացումը Պակիստանի մասին՝ որպես «կոպիտ պետության», և համոզել նրանց, որ ավելի ճիշտ է աջակցել իր երկրին որպես ժողովրդավարական մուսուլմանական պետության օրինակ, քան մերժել գործընկերությունը՝ թուլացնելով Պակիստանի դիրքորոշումը ավելի արմատական իսլամական ռեժիմների առջև։ Իր երկրորդ ամերիկյան կադենցիայի ընթացքում Լոդհին մասնակցել է 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչություններից հետո քննարկումներին՝ դեր խաղալով Պակիստանին որպես գործընկեր, այլ ոչ թե Միացյալ Նահանգների թշնամիներ ընդունելու գործում[7]։

2015 թվականի փետրվարից Մալիհա Լոդհին զբաղեցնում է Միավորված ազգերի կազմակերպությունում Պակիստանի մշտական ներկայացուցչի պաշտոնը[12][13]։

Ճանաչում, պարգևներ և պատվավոր կոչումներ խմբագրել

Մալիհա Լոդհին մուսուլմանական աշխարհի ամենահայտնի կին քաղաքական գործիչներից մեկն է։ Երկրորդական աղբյուրների պնդմամբ՝ 1994 թվականին նա Թայմ ամսագրի կողմից ներառվել է 100 քաղաքական գործիչների և համաշխարհային առաջնորդների ցուցակում[8], որոնց ազդեցությունը կորոշի 21-րդ դարի դեմքը՝ դառնալով այդ ցուցակում Պակիստանի միակ ներկայացուցիչը[9]։

Մասնավոր մատենագիտություն խմբագրել

Գրքեր
Հոդվածներ

[անգլ.] // Pakistan Horizon. — 1977. — Vol. 30, no. 2 (June). — P. 13-34. — ISSN 0030-980X.

[անգլ.] // Journal of Commonwealth and comparative politics. — 1978. — Vol. 16, no. 1 (March). — P. 60-78.

[անգլ.] // Index on censorship. — 1985. — Vol. 14, no. 2 (April). — P. 28-36.

[անգլ.] // World Today. — 1998. — Vol. 54, no. 5 (May). — P. 133-136.

  • Maleeha Lodhi. The External Dimension : Collection of articles previously published in Daily News, Karachi, Pakistan :

[անգլ.]. — Jang Publishers, 1991. — 314 p.

  • Maleeha Lodhi. Pakistan's encounter with democracy : Collection of essays, articles, newsreports and analyses previously appeared in various Pakistani newspapers and journals in 1990-1993 :

[անգլ.]. — Vanguard, 1994. — 347 p.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Ариф Заман Глава 7: Глобализация, международные отношения и ответственность // Репутационный риск: управление в целях создания стоимости. — Olympus Business, 2008. — С. 316. — 416 с. — ISBN 9785969300927
  2. «Конец американского мирового порядка». inoСМИ.Ru. 2014 թ․ հունիսի 10. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  3. Стив Фейнару (2002 թ․ հուլիսի 11). «США депортировали 131 пакистанца секретным рейсом». Коммерсант.ru, со ссылкой на The Washington Post. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  4. «США частично приостановили военную помощь Пакистану». Русская служба BBC. 2011 թ․ հուլիսի 11. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  5. «Пакистан передал ООН доказательства поддержки Индией террористов». ТАСС. 2015 թ․ հոկտեմբերի 2. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 John-Thor Dahlburg (1994 թ․ ապրիլի 5). «Profile: New Envoy Aims to End Pakistan's 'Rogue' Image : Maleeha Lodhi's credentials include an eye for power, a blue-blood pedigree, a career in journalism and a thousand-watt smile» (անգլերեն). Los Angeles Times. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
  7. 7,0 7,1 7,2 Jane Perlez (2007 թ․ օգոստոսի 4). «A Pakistani Envoy in Britain Defuses Cultural Land Mines» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 Alice Thomson (2003 թ․ սեպտեմբերի 27). «Moderate voice of Islam» (անգլերեն). The Telegraph. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 «Dr. Maleeha Lodhi» (անգլերեն). Harvard IOP. 2008. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  10. «Economic Diplomacy will increase Foreign Investment in the country» (անգլերեն). Ministry of Planning, Development and Reform. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  11. «Advisory Board» (անգլերեն). Centre for Governance and Policy. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  12. «Pakistan tells UN to address root causes for eliminating terrorism» (անգլերեն). Pakistan Today. 2015 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  13. Tahir Khan (2015 թ․ մարտի 17). «No military solution to conflict, Maliha Lodhi tells Afghan Taliban» (անգլերեն). Tribune: The Express. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  14. 14,0 14,1 «Appointment of Dr. Maleeha Lodhi as Permanent Representative of Pakistan to the United Nations» (անգլերեն). Embassy of Pakistan, Santiago, Chile. 2014 թ․ դեկտեմբերի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  15. «LSE announces its new honorary fellows: Dr Maleeha Lodhi» (անգլերեն). The London School of Economics and Political Science. 2004 թ․ հունվարի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.

Լրացուցիչ գրականություն խմբագրել

[անգլ.]. — Bibliophile South Asia, 2004. — P. 176, 281. — 360 p. — ISBN 9788185002347.

[անգլ.] // Foreign Affairs Pakistan. — 2008. — Vol. 35, no. 4-6. — P. 84-86.

[անգլ.]. — Stanford University Press, 2012. — P. 295. — 368 p. — ISBN 9780804784801.

[անգլ.]. — Simon and Schuster, 2012. — P. 199. — 336 p. — ISBN 9781471105883.

[անգլ.]. — Xlibris Corporation, 2013. — P. 12, 128. — 228 p. — ISBN 9781483612799.

[անգլ.]. — Simon and Schuster, 2015. — P. 67-76. — 464 p. — ISBN 9781476712079.

  • Michel Morel. Chapitre 24. La Déception de Kaboul // Vous êtes Moi :

[фр.]. — Editions Publibook, 2015. — P. 236-237. — 252 p. — ISBN 9782342035766.

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մալիհա Լոդհի» հոդվածին։