Հոնկոնգ (կղզի)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հոնկոնգ

Հոնկոնգ (չին. չին. գիր՝ 香港島, պարզեցված՝ 香港岛, փինյին՝ xiāng gǎng dǎo, Պալլադիի տառադարձության համակարգ՝ սյան սան դաո), կղզի Չինաստանի Հոնկոնգ հատուկ վարչական շրջանի հարավային մասում։ 2006 թվականին դրա բնակչությունը կազմում էր 1268112 մարդ, իսկ խտությունը` 15 773 մարդ/կմ²։ 1842 թվականին Ափիոնային առաջին պատերազմի ընթացքում Բրիտանիայի օկուպացիայի ժամանակ կղզին ուներ 3000 բնակիչ՝ բնակեցված տասնյակ ձկնորսական գյուղերում։ Շուտով բրիտանական զորքերի կողմից կղզում հիմնադրվեց Վիկտորիա քաղաքը` ի պատիվ Վիկտորիա թագուհու։ Հոնկոնգ կղզու Կենտրոնական շրջանը («Central») համարվում է Հոնկոնգի պատմական, քաղաքական և տնտեսական կենտրոնը։ Կղզու հյուսիսային ափը ձևավորում է Վիկտորիա ծոցի հարավային ափը։ Պատմականորեն Հոնկոնգի զարգացումը պայմանավորված է նրանով, որ ծոցի խոր ջրերը հարմար էին խոշոր առևտրային նավերի համար։

Հոնկոնգ
Տեսակ	կղզի
Մայրցամաք	Ասիա
Երկիր	Չինաստան
Վարչատարածք	Հոնկոնգ
Ամենաբարձր կետ	Վիկտորյա գագաթ
ԲԾՄ	552 մետր
Մակերես	80,4 կմ²
Ջրլիցի ափին	Հարավ-չինական ծով

Կղզին ունի բազմաթիվ տեսարժան վայրեր, ինչպիսիք են Վիկտորիայի պիկը, Օվկիանոսային այգին, բազմաթիվ պատմական վայրեր և խոշոր առևտրի կենտրոններ։ Շրջակա լեռները հայտնի են արշավային տուրիզմի սիրահարների շրջանում։ Կղզու հյուսիսային մասը Կոուլունի հետ կազմում է Հոնկոնգի հիմնական քաղաքային տարածքը։ Դրանց համակցված տարածքը մոտավորապես 88.3 կմ 2 է, իսկ դրանց բնակչությունը՝ 3 156 500 մարդ, որը համապատասխանում է 35,700 մարդ/կմ² բնակչության խտությանը։

Աշխարհագրություն

Հոնկոնգ կղզին մեծությամբ երկրորդ կղզին է Հոնկոնգում (ամենախոշորը համարվում է Լանթաու կղզին)։ Կղզու մակերեսը 80,4 կմ² է՝ ներառյալ 1887 թվականին 6,98 կմ² և 1851 թվականին ավելի քիչ միացված տարածքները։ Այն կազմում է կղզու ամբողջ տարածքի մոտավորապես 7 %-ը։ Կղզին առանձնացվաշ է մայրցամաքից Վիկտորիա նավահանգստով։

Պատմություն

Կղզին բնակեցվել է դեռևս 6000 տարի առաջ, ինչը ցույց են տվել այդ դարաշրջանին վերաբերող հնագիտական գտածոները։

Առաջին անգամ Հոնկոնգ կղզին օկուպացվել է Մեծ Բրիտանիայի թագավորական նավատորմի կապիտան Չարլզ Էլիոթի կողմից 1841 թվականի հունվարի 20-ին։

1842 թվականի Նանկինի պայմանագիրը պաշտոնապես ամրագրեց Մեծ Բրիտանիայի՝ կղզու վրա ունեցած իրավունքը։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը Հոնկոնգի համար մութ ժամանակաշրջան էր։ Բրիտանացիները, կանադացիները, հնդիկներ և հոնկոնգյան կամավորական ուժերը դիմակայեցին Տակասի Սակաիի հրամանատարությամբ ճապոնական զորքերի ներխուժմանը, որը սկսվեց 1941 թվականի դեկտեմբերի 8-ին՝ Պերլ Հարբորի վրա հարձակումից ութ ժամ անց։ Այնուամենայնիվ, ճապոնացիները առաջին իսկ օրը կարողացան վերահսկողություն հաստատել օդում՝ գերազանցելով պաշտպանող ուժերին։ Բրիտանացիներն ու հնդիկները ծանր օդային ու հրետանային կրակի տակ ետ նահանջեցին Կոուլունից:Կատաղի մարտերը կղզում շարունակվում էին արդեն կանադական և ճապոնական զորքերի միջև։ Վինիպեգյան գրենադերները կռվում էին Վոնգ Նայ Չոնգ կիրճի կրիտիկական կետում և գրավեցին Սենտրալի և կղզու հարավային մեկուսացված հատվածների միջև ընկած անցումը։ Այնուամենայնիվ նրանց հաջողությունները երկար չտևեցին։

1941 թվականի դեկտեմբերի 25-ին Հոնգկոնգն ընկավ, արդյունքում այդ օրն անվանեցին «Սև ամանոր»։ Հոնգկոնգի նահանգապետ Մարկ Յանգը անձամբ հանձնվեց ճապոնական ժամանակավոր շտաբում՝ Peninsula հյուրանոցի երրորդ հարկում։ Ռենսուկե Իսոգային դարձավ Հոնգկոնգի առաջին ճապոնացի նահանգապետը։ Շուտով հաջորդեց հիպերինֆլացիան և պարենամթերքի ռացիոնալացումը, ճապոնական կառավարությունը հոնգկոնգյան դոլարն անօրինական անվանեց։ Կապիտուլացիայից հետո առաջին մի քանի օրը Հոնգկոնգում բռնաբարվեցին 10000 ավել կին, այլախոհության մեջ կասկածվողներ մահապատժի ենթարկվեցին։ Ճապոնական կառավարությունը կրճատեց կղզու բնակիչների ամենօրյա սննդակարգը՝ զինվորների սնունդը ապահովելու համար։ Շատ մարդիկ, հիվանդությունից և սովից տուժված, բռնի ուժով տեղափոխվեցին մայրցամաքային շրջաններ։ Երբ, 1945 թվականի օգոստոսի 14-ին Ճապոնիան կապիտուլացվեց ԱՄՆ֊ի կողմից, Հոնգկոնգի բնակչությունը կրճատվեց մինչև 600000 մարդ, ինչը կազմում էր նախապատերազմական 1,6 միլիոն բնակչության կեսից պակաս։

Վարչական բաժանում

Գիշերային տեսարան կղզուց, ինչպես երևում է Կոուլունի կողմից` Վիկտորիայի ծովախորշեի հակառակ կողմը

Առաջին պլանում տեսարան Միջին կղզուց և ետին պլանում Օվկիանոսային այգու ճոպանուղու վագոնից` Հակահարվածի Ծովավախորշերից

Շրջանները, որոնք տեղակայված են կղզում.

• Կենտրոնական և Արևմտյան շրջան
• Արևելյան շրջան
• Հարավային շրջանը Աբերդինոմի հետ
• Վանչայ

Ծանոթություն. Հոնկոնգ կղզին չի համարվում Այլենդս շրջանի մասը։

Վիճակագրություն

2000 թվականին կղզու բնակչությունը (պոպուլյացիան) կազմում էր 1367900 մարդ, որը կազմում է Հոնկոնգի բնակչության 19 %։ Կղզում բնակչության խտությունը ավելի բարձր է, քան ամբողջ Հոնգկոնգում, և կազմում է մոտավորապես 18000 կմ²/մարդ։ Բնակչության խտության թիվն ամբողջովին կարող է մոլորության մեջ գցել, քանի որ կզղու բնակչությունը անհավասարաչափ է։ Ավելի խտաբնակ շրջանների բնակչության հանրագումարը, այնպիսին ինչպիսին են Կենտրոնական և Արևմտյան շրջանները, Ուանչայ և Արևելյան շրջանները, կազմում է 1085500 մարդ, ինչը նշանակում է, որ բնակչության խտությունը կղզու քաղաքակենտրոնացված մասերում մոտենում է 26000 մարդ/կմ²։ Կղզու այդ մասերի տարածքը կազմում է մոտավորապես 41,3 կմ²։ Կոուլունի հետ, այդպիսի քաղաքակենտրոնացված շրջանները պարունակում են ամբողջ բնակչության 47 %։

Տրանսպորտ

Հոնկոնգի մետրոյի (MTR) կղզային ճյուղը (Այլենդի գիծը) անցնում է միայն կղզով՝ արևմուտքից արևելք, կղզու հյուսիսային ափամերձ գծի երկարությամբ։ 2015 թվականից մետրոյի գիծը ընդլայնվել է արևմտյան շրջանում՝ ավելացնելով երեք նոր կայարաններ Քենեդի Տոուն վերջին կայարանի հետ։

Հոնկոնգի և Փիք տրամվայը ընթանում են բացառապես կզղով, Քենեդի Թոունից մինչև Շաու Քեյ Ուան, Կոզուեյ-Բեյից մինչև Հեփի Վալի և Սենտրալ շրջանից մինչև Փիք Վիկտորիա գծերով։

Հոնկոնգ կղզին միացված է Կոուլուն թերակղզուն երկու ամվտոմոբիլային գետնուղիներով (Cross-Harbour գետնուղինև Western Harbour գետնուղին), երկու երկաթուղային MTR գետնուղիներով (Չյուն Ուան և Դունգ Չունգ գծերը) և մեկ ավտոմոբիլա-երկաթուղային գետնուղով (Eastern Harbour գետնուղին, Ջոնգ Գուան Օու գիծը)։ Նախագծվում է չորրորդ երկաթուղային գետնուղին երթևեկության ուժեղացման ժամերի գերբեռնվածության խնդրի լուծման համար։ Կղզու և մայրցամաքի միջև կամուրջներ չկան։

Արտաքին հղումներ

• Спутниковое изображения полуострова в Google Maps
• «Карта острова в 1844». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.