Հարավսլավիայի կազմալուծում

Հարավսլավիայի կազմալուծում, 1991-2008 թվականների իրադարձություններ, որոնց հետևանքով նախկին Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետությունը բաժանվել է վեց անկախ պետությունների և մեկ մասամբ ճանաչված պետության։ Գործընթացը սկսվել է 1991-1992 թվականների ընթացքում, երբ իրենց անկախությունը հռչակեցին նշված վեց երկրներից չորսը` Սլովենիա, Խորվաթիա, Բոսնիա և Հերցեգովինա և Հյուսիսային Մակեդոնիա։

Անկախության հռչակում`
Հունիսի 25 1991 Սլովենիա
Հունիսի 25 1991 Խորվաթիա
Սեպտեմբերի 8 1991 Մակեդոնիա
Սեպտեմբերի 22 1991 Կոսովոյի Հանրապետություն (անկախությունը կասեցվել է ՆԱՏՕ-ի և Հարավսլավիայի միջև պատերազմի արդյունքում)
Նոյեմբերի 18 1991 Հերցեգ-Բոսնիայի խորվաթական հանրապետություն (194 թվականին կնքված Վաշինգտոնյան համաձայնագրով միացել է Բոսնիա և Հերցեգովինայի Հանրապետությանը)
Դեկտեմբերի 19 1991 Սերբիական Կրաինայի Հանրապետություն (ոչնչացվել է «Փոթորիկ» ռազմագործողության հետևանքով)
Փետրվարի 28 1992 Սերբական Հանրապետություն (միավորվել է Բոսնիա և Հերցեգովինայի համադաշնության հետ 1995 թվականին կնքված Դեյտոնյան համաձայնագրով)
Ապրիլի 6 1992 Բոսնիա և Հերցոգովինա (Վաշինգտոնյան համաձայնագրի արդյունքներով 1994 թվականին միացվել է Հերցեգ-Բոսնիա համադաշնության հետ, որն էլ մտել է Բոսնիա և Հերցեգովինայի համադաշնության կազմ)
Սեպտեմբերի 27 1993 Արևմտյան Բոսնիա ինքնավար շրջան (հռչակվել է որպես ինքնավարություն)
Մարտի 18 1994 Բոսնիա և Հերցեգովինայի համադաշնություն
Հուլիսի 26 1995 Արևմտյան Բոսնիայի Հանրապետություն (ոչնչացվել է «Փոթորիկ» ռազմագործողության հետևանքով)
Դեկտեմբերի 14 1995 Բոսնիա և Հերցեգովինա
Հունիսի 10 1999 Կոսովո ՄԱԿ-ի վերահսկողության ներքո (կազմավորվել է ՆԱՏՕ-ի և Հարավսլավիայի միջև պատերազմի արդյունքում)
Հունիսի 3 2006 Չեռնոգորիա
Փետրվարի 18 2008 Կոսովո

Հարավսլավիան, որի կազմում մնացին երկու հանրապետություն, դարձավ Սերբիայի և Չերնոգորիայի կազմում Ֆեդերատիվ Փոքր Հարավսլավիայի, 1992-2003 թվականներին` Հարավսլավիայի Դաշնային Հանրապետություն, 2003-2006 թվականներին` Սերբիայի և Չերնոգորիայի պետական միություն։

Գրականություն խմբագրել

  • Степан Месич Как развалилась Югославия = Kako je srusena Jugoslavija. — М.: Альпина Паблишер, 2013. — 400 с. — ISBN 978-5-9614-2228-3
  • Гуськова Е. Ю. История югославского кризиса (1990—2000). — Москва: Русское право / Русский национальный фонд, 2001. — 720 с.
  • Кузнецов Д. В. Югославский кризис: взгляд сквозь призму общественного мнения. — М.: УРСС, 2009. — 344 с.

Արտաքին հղումներ խմբագրել