Հաննե Դարբովեն

գերմանացի արվեստագետ

Հաննե Դարբովեն (ապրիլի 29, 1941(1941-04-29)[1][2][3][…], Մյունխեն, Նացիստական Գերմանիա - մարտի 9, 2009(2009-03-09)[4][1][2][…], Ռյոնեբուրգ և Համբուրգ, Գերմանիա[5]), գերմանացի կոնցեպտուալ նկարիչ, Արվեստի ակադեմիայի անդամ (Բեռլին, 1997), 1985 և 1994 թվականներին մրցանակներ է ստացել Համբուրգում։ Հայտնի է մինիմալիստական ժանրի մեծ ինստալացիաներով՝ պատրաստված ձեռագիր թվերով պատված տարրերից։ 2000 թվականին հիմնադրվել է «Հաննե Դարբովեն» հիմնադրամը[7], որին 2012 թվականից պատկանել է տունը Ռյոնեբուրգում, որտեղ ապրել է նկարիչը[8]։

Հաննե Դարբովեն
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 29, 1941(1941-04-29)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄյունխեն, Նացիստական Գերմանիա
Մահացել էմարտի 9, 2009(2009-03-09)[4][1][2][…] (67 տարեկան)
Մահվան վայրՌյոնեբուրգ կամ Համբուրգ, Գերմանիա[5]
Քաղաքացիություն Գերմանիա[6]
ԿրթությունHochschule für bildende Künste Hamburg?
Մասնագիտությունլուսանկարիչ, նկարչուհի, գծանկարիչ, կոնցեպտուալ արվեստագետ, վիզուալ արտիստ և կոմպոզիտոր
Պարգևներ և
մրցանակներ

Կենսագրություն խմբագրել

Նա ծնվել է հաջողակ գործարար Կեսար Դարբովենի և նրա կնոջ՝ Կիրստենի ընտանիքում՝ երեք դուստրերից երկրորդը։ Ընտանեկան սուրճի «Դարբովեն» ապրանքանիշը հայտնի է Գերմանիայում[9]։ Դաշնամուր նվագելու կարճ հետաքրքրությունից հետո Հաննեն սկսել է արվեստ ուսումնասիրել։ 1966-1968 թվականներին ապրել է Նյու Յորքում՝ սկզբում արվեստի աշխարհից լիակատար մեկուսացման մեջ։ Այնուհետև Հաննեն վերադարձել է Համբուրգ և այնտեղ ապրել մինչև իր օրերի ավարտը՝ զբաղվելով արվեստով[10]։

Ստեղծագործություն խմբագրել

1966-1967 թվականների ձմռանը Դարբովենը հանդիպել է մի խումբ մարդկանց, ովքեր առնչվել են մինիմալիստական արվեստի ուղղությանը։ Այդ ժամանակվանից նա սկսել է իր ստեղծագործության մեջ օգտագործել թվերի համակցություններ, իսկ ավելի ուշ՝ թարգմանել գրողներ Հայնրիխ Հայնեի և Ժան-Պոլ Սարտրի տեքստերը թվերիով՝ փորձելով փոխանցել ժամանակի ոգին։

Հաննեն իր առաջին լայնածավալ ինստալյացիաներն ստեղծել է 1978 թվականին[11]։ Այդ ժամանակից ի վեր նրա ստեղծագործությունները հաճախ մեծ տարածքներ են զբաղեցրել։ Այսպիսով, «Մշակույթի պատմությունը 1880-1983 թվականներին» աշխատությունը տեղադրվել է 7000 քառակուսի ոտնաչափ վրա և բաղկացած է եղել գրեթե 1600 տարրերից[12]։ Աշխատության ամենաարդյունավետ ժամանակահատվածում Դարբովենն ստեղծել է «Արևածագ/Մայրամուտ, Նյու Յորք, Նյու Յորք, այսօր»-ը։ Այն ստեղծվել է 1984 թվականին և բաղկացած է 385 գծանկարներից։

Կոլեկցիոներ Ջուզեպպե Պանսան գնել է Հաննե Դարբովենի գործերից մի քանիսը։

Ցուցահանդեսներ խմբագրել

Դարբովենի աշխատանքները բազմիցս ցուցադրվել են Գերմանիայում և արտասահմանում։ Հաննեի առաջին արտասահմանյան ցուցահանդեսը եղել է Նիդերլանդների Ամստերդամ քաղաքի Art & Project պատկերասրահում 1970 թվականին։ Դրան հաջորդել է միաժամանակյա ցուցահանդեսը Նյու Յորքի երկու արվեստի պատկերասրահներում 1978 թվականին։ Ցուցադրվել է երկու մասից բաղկացած Card Index: Filing Cabinet (1975)-ը։ 1976 թվականին նկարչուհին որոշել է ժամանակավորապես դադարեցնել ցուցահանդեսը[13], սակայն հետագայում նրա ցուցահանդեսները շարունակվել են։ Գերմանիայում Դարբովենի աշխատանքները ցուցադրվել են Քյոլնի տաճարի Կոնրադ Ֆիշեր պատկերասրահում։

Գրականություն[14] խմբագրել

  • Luckow, Dirk (ed.): 'Hanne Darboven / Gepackte Zeit', Deichtorhallen Hamburg 2017
  • Rübel, Dietmar/ Lange-Berndt, Petra/ Liebelt, Susanne (eds.): 'Hanne Darboven: Korrespondenz. Briefe 1967—1975', Köln: Walther König Verlag 2015
  • Berger, Verena (ed.): ‘Hanne Darboven: Boundless’, Ostfildern: Hatje Cantz 2015
  • Enwezor, Okwui (ed.): ‘Hanne Darboven: Enlightenment’, London: Prestel Publishing 2015
  • Janhsen, Angeli: 'Kunst selbst sehen', Freiburg: Modo-Verlag 2013
  • Diehr, Ursula: 'Art 43 Basel, 14-17.6.12 — The art show', exhibition catalogue, Die Kunstmesse, Ostfildern: Hatje Cantz Verlag 2013
  • Schenk-Weininger, Isabell: 'Von Tagebuch bis weblog — Tägliche Strategien in der Gegenwartskunst', exhibition catalogue, Bietigheim-Bissingen Städtische: Galerie Bietigheim-Bissingen 2012
  • Hanne Darboven — Index, exhibition catalogue, Bologna: P420 arte contemporanea 2012
  • Wiehager, Renate (ed.): 'Minimalism in Germany — The Sixties / Minimalismus in Deutschland — die 1960er Jahre', exhibition catalogue, Daimler Contemporary, Ostfildern: Hatje Cantz 2012
  • Rattemeyer, Christian: 'Kompass — Zeichnungen aus dem Museum of Modern Art, New York', exhibition catalogue, New York: The Judith Rothschild Foundation Contemporary Drawings Collection; Martin-Gropius-Bau Berlin, Ostfildern: Hatje Cantz 2011
  • Gaensheimer, Susanne / Kramer, Mario (eds.): 'The Lucid Evidence. Fotografie aus der Sammlung MMK', exhibition catalogue, Frankfurt am Main: Museum für Moderne Kunst and Nürnberg: Verlag für Moderne Kunst 2010
  • Whitney, Alexandra (ed.): 'The Helga and Walther Lauffs Collection’ [Vol. 1 and 2], exhibition catalogue, Göttingen: Zwirner & Wirth 2009
  • Adler, Daniel: 'Hanne Darboven. Cultural History. 1880—1983', London: Afterall Books 2009
  • Cherix, Christophe: 'In & Out of Amsterdam. Travels in Conceptual Art. 1960—1976', exhibition catalogue, New York: The Museum of Modern Art 2009
  • Hillings, Valerie L.: 'Hanne Darboven — Hommage to Picasso', exhibition catalogue, incl. Audio CD: 'Opus 60', New York: Guggenheim Museum; London: Thames & Hudson, Ostfildern: Hatje Cantz Verlag 2006
  • Sperlinger, Mike: 'Afterthought new writing on conceptual art', London: Rachmaninoff’s 2005
  • Lailach, Michael: 'Printed matter — die Sammlung Marzona in der Kunstbibliothek', exhibition catalogue, Berlin: Staatliche Museen Stiftung Preußischer Kulturbesitz 2005
  • Kölle, Brigitte: 'Die Kunst des Ausstellens. Untersuchungen zum Werk des Künstlers und Kunstvermittlers Konrad Lueg, Fischer (1939—1996)', Hildesheim 2005
  • Carl, Bettina: 'Hard Work Looking Easy, the Ballerinas Always Smile: Notes on the Art of Hanne Darboven', In: Sperlinger, Mike (ed.): 'Afterthought: New Writings on Conceptual Art', London: Rachmaninoffs 2005, pp. 45–64
  • Schlüter, Maik (ed.): 'Hanne Darboven. Ein Jahrhundert-ABC', Hannover: Kestner-Gesellschaft 2004
  • Michael Corris (ed.): 'Hanne Darboven: Seriality and the Time of Solitude, Conceptual Art: Theory, Myth and Practice', New York: Cambridge University Press 2004
  • Graw, Isabelle: 'Die bessere Hälfte, Künstlerinnen des 20. und 21. Jahrhunderts', Köln: DuMont 2003
  • Bippus, Elke: 'Serielle Verfahren, Pop Art, Minimal Art, Conceptual Art und Postminimalism', Berlin: Reimer 2003
  • Newman, Michael: 'Remembering and Repeating: Hanne Darboven´s Work', In: Cooke, Lynne / Kelly, Karen (eds.): Robert Lehman Lectures on Contemporary Art, Vol. 2, New York: Dia Center for the Arts 2003
  • Bippus, Elke / Westheider, Ortrud (eds.): 'Hanne Darboven: Kommentiertes Werkverzeichnis der Bücher (Bücher 1966—2002)', exhibition catalogue, Westfälisches Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte Münster, Köln: Walther König 2002
  • Adriani, Götz: 'Kunst im Reichstagsgebäude', Köln: DuMont 2002
  • Kuhn, N.: 'POETRY INTERMEDIA — Künstlerbücher nach 1960', exhibition catalogue, Berlin: Kunstbibliothek, Staatliche Museen zu Berlin Preußischer Kulturbesitz 2002
  • Wagner, T.: 'Hanne Darboven — Die Bücher 1971—2001', exhibition catalogue, Münster: Westfälisches Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte 2002
  • Grosenick, Uta: 'Women Artists in the 20th and 21st Century', Köln: Taschen Verlag 2001
  • Jussen, Bernhard: 'Hanne Darboven — Schreibzeit', Max-Planck-Institut für Geschichte, exhibition catalogue, König: Walther König 2000
  • Hanne Darboven. Kreuzfahrt zur Hölle, exhibition catalogue, Berlin: Institut für Auslandsbeziehungen e.V., IfA, and Ostfildern: Hatje Cantz 2000
  • Kaak, Joachim /Thierolf, Corinna (eds.): 'Hanne Darboven / John Cage: a Dialogue of Artworks', Ostfildern-Ruit: Hatje Cantz 2000
  • Herzogenrath, Wulf / Friedel, Helmut (eds.): 'Von Beuys bis Cindy Sherman', exhibition catalogue, München: Sammlung Lothar Schirmer 1999
  • Felix, Zdenek: 'Hanne Darboven. Ein Reader', Hamburg: Oktagon 1999
  • Lil, Kira van: 'Hanne Darboven. Menschen und Landschaften', Hamburg 1999
  • Westheider, Orturd (ed.): 'Hanne Darboven. Das Frühwerk', exhibition catalogue, Hamburg: Hamburger Kunsthalle; Berlin: Kulturstiftung der Länder 1999
  • Carnegie International: Hanne Darboven — Live, Living A I, II; B I, II; C, I, II (1998), exhibition catalogue, Pittsburgh: Carnegie Museum of Art, Carnegie Institute 1999
  • Chronos & Kairos: Die Zeit in der Zeitgenössischen Kunst, exhibition catalogue, Kassel: Museum Fridericianum 1999
  • Doherty, Brigit / Nisbet, Peter: 'Works, Hanne Darboven, 1969/1972/1983', exhibition brochure, Issue 28 of Harvard University Art Museums gallery series, Camebridge: Bush-Resinger Museum, Harvard University Museums Gallery 1999
  • Painting, Object, Film, Concept: Works from the Herbig Collection, exhibition catalogue, New York: Christie’s 1998
  • Darboven, Hanne: 'Briefe aus New York 1966-68 an zu Hause (999 monogrammierte Exemplare)', Ostfildern: Hatje Cantz 1997
  • Szeemann, Harald: '4e Biennale de Lyon d’art contemporain', exhibition catalogue, Lyon: Réunion des Musées Nationaux 1997
  • Graw, Isabelle: 'Work Ennobles — I´m staying bourgeois (Hanne Darboven)', In: de Zegher, Catherine (ed.): Inside the Visible: An Elliptical Traverse of 20th Century Art in, of and From the Feminine, Cambridge: MIT Press 1996
  • Darboven, Hanne: 'Wenn artig, warum nicht eigenartig', Ostfildern: Cantz 1995
  • Kramer, Mario / Hanne Darboven: 'Ein Jahrhundert-Johann Wolfgang von Goethe gewidmet, 1971—1982/A Century-Dedicated to Johann Wolfgang von Goethe, 1971—1982', Frankfurt: Museum für Moderne Kunst 1994
  • Garrels, Gary: 'Photography in Contemporary German Art, 1960 to the Present', exhibition catalogue, Minneapolis: Walker Art Center 1992
  • Bischoff, Ulrich: 'Hanne Darboven. Evolution >86<', Munich: Staatsgalerie Moderner Kunst 1991
  • Tsuzuki, Kyoichi: 'Art Random: Hanne Darboven', Kyoto: Kyoto Shoin International 1991
  • Darboven, Hanne: 'Quartett '88', Cologne: Walther Koenig 1990
  • Block, René: 'The Readymade Boomerang: Certain Relations in 20th Century Art', exhibition catalogue, Sydney: Biennale of Sydney 1990
  • Hegyi, Lorand: 'Concept Art, Minimal Art, Arte Povera, Land Art: Sammlung Marzano', exhibition catalogue, Bielefeld: Kunsthalle Bielefeld 1989
  • Froment, Jean-Louis / Bourel, Michel: 'Art conceptuel I', exhibition catalogue, Bordeaux: CAPC Musée d’Art Contemporain 1988
  • Darboven, Hanne: 'Rainer Maria Rilke — Das Stundenbuch', exhibition catalogue, New York: Leo Castelli and München: Schirmer Mosel 1987
  • Suzanne Pagé (ed.): 'Hanne Darboven: Histoire de la culture, 1880—1983', exhibition catalogue, Paris: Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris 1986
  • Berger, Maurice: 'Repetitions: A Postmodern Dynamic', exhibition catalogue, New York: Hunter College of Art 1985
  • König, Kaspar: 'Von hier aus. Zwei Monate neue deutsche Kunst in Düsseldorf', exhibition catalogue, Cologne: DuMont 1984
  • Felix, Zdenek: 'Concetto-Imago: Generations wechsel in Italien', Bonn: Bonner Kunstverein 1983
  • 'Documenta 7', exhibition catalogue, Kassel 1982
  • Anderson, Richard E.: 'Postminimalism', exhibition catalogue, Ridgefield: The Aldrich Museum of Contemporary Art 1982
  • Glozen, Lazlo (ed.): 'Westkunst: Zeigenössische Kunst seit 1939', exhibition catalogue, Cologne: Du Mont Buchverlag 1981
  • De Wilde, Edy (ed.): 'The Stedelijk Museum Collection', exhibition catalogue, Amsterdam: Stedelijk Museum 1980
  • Darboven, Hanne: 'Milieu >80<-: heute. Freiheit statt Strauss. Friede statt Krieg', Hamburg 1980
  • Faust, Wolfgang / Max, Paul Maenz: 'Köln Jahresbericht 1979', Cologne: Paul Maenz 1980
  • Burgbacher-Krupka, Ingrid: 'Strukturen zeitgenössicher Kunst. Eine empirische Untersuchung zur Rezeption der Werke von Beuys, Darboven, Flavin, Long, Walther', Stuttgart: Enke 1979
  • Cramer, Richard / Lippard R., Lucy: 'Intricate Structure/Repeated Image', exhibition catalogue, Philadelphia: Tyler School of Art of Temple University 1979
  • Honnef, Klaus: 'Hanne Darboven: Bismarkzeit', exhibition catalogue, Bonn: Rheinisches Landesmuseum 1979
  • Ruhrberg, Karl (ed.): 'Handbuch Museum Ludwig', Cologne: Museum Ludwig 1979
  • Works from the Crex Collection, exhibition catalogue, Zurich: InK, Halle für internationale neue Kunst 1978
  • Europe in the Seventies: Aspects of Recent Art', exhibition catalogue, Chicago: Art Institute of Chicago 1977
  • P-Orridge, Genesis / Colin, Naylor (eds.): 'Contemporary Artists', London, New York: St. James Press 1976
  • Darboven, Hanne: 'Hanne Darboven. For Jean-Paul Sartre', Hamburg 1976
  • Darboven, Hanne: 'e.t.c. 2 = 1, 2; 1 + 1 = 1, 2', Hamburg 1976
  • Darboven, Hanne: '00 > 99 Ein Jahrhundert I > XII', Hamburg 1976
  • Functions of Drawing', Otterlo: Rijksmuseum Kröller-Müller 1975
  • Painting, Drawing and Sculpture of the '60s and the '70s from the Dorothy and Herbert Vogel Collection, exhibition catalogue, Philadelphia: Institute of Contemporary Art, University of Pennsylvania 1975
  • Félix, Zdenek: 'Zeichnen/Bezeichnen,Zeicchnungen aus der Sammlung Mia und Martin Visser, mit Beiträugen aus der Sammlung Geert Jan Visser', exhibition catalogue, Basel: Kunstmuseum Basel 1976
  • Darboven, Hanne: 'El Lissitzky. Kunst und Pangeometrie', Brussels: Daled, and Société des Expositions, and Hamburg: Hossmann 1974
  • Darboven, Hanne /Jean-Christophe Ammann: 'Atta Troll', exhibition catalogue, incl. Audio-CD, Luzern: Kunstmuseum Luzern 1975
  • Darboven, Hanne: 'Hanne Darboven: Diary N. Y. C.', exhibition catalogue, New York: Castelli Graphics and Turin: Gian Enzo Sperone 1974
  • Idea and Image in Recent Art', exhibition catalogue, Chicago: The Art Institute of Chicago 1974
  • Weiss, Evelyn: 'XII Bienal de São Paulo 1973: Hanne Darboven', exhibition catalogue, Cologne: Druckhaus Deutz 1973
  • Lippard, Lucy: 'Six Years: The Dematerialization of the Art Object from 1966 to 1972', New York, Washington: Praeger Publishers 1973
  • Honnef, Klaus: ‘Concept Art’, Cologne: Phaidon 1972
  • Szeemann, Harald (ed.): 'Documenta 5: Befragung der Realität. Bildwelten heute', exhibition catalogue, Kassel: Documenta 1972
  • Celant, Germano: 'Book as Artwork 1960/72', exhibition catalogue, London: Nigel Greenwood 1972
  • Honnef, Klaus (ed.): 'Hanne Darboven', exhibition catalogue, Münster: Westfälischer Kunstverein 1971
  • Block, René: 'Entwürfe, Partituren, Projekte: Zeichnungen', exhibition catalogue, Berlin: Galerie René Block 1971
  • Darboven, Hanne: 'Ein Jahrhundert im einem Jahr', Amsterdam: Stichting-Octopus 1971
  • Prospect 71: Projection, exhibition catalogue, Düsseldorf: Städtische Kunsthalle 1971
  • Dienst, Rolf-Gunter: 'Deutsche Kunst. Eine neue Generation', Cologne: DuMont Schauberg 1970
  • Celant, Germano: 'Conceptual Art, Arte Povera, Land Art', exhibition catalogue, Turin: Galleria civica d’arte moderna 1970
  • Jahn, Fred / Wedewer, Rolf (eds.): 'Zeichnungen: Baselitz, Beuys, Buthe, Darboven, Erben, Palermo, Polke, Richter, Rot', exhibition catalogue, Leverkusen: Städtisches Museum Schloss Morsbroich; Hamburg: Kunsthaus; Munich: Kunstverein 1970
  • McShine, Kynaston L. (ed.): 'Information', exhibition catalogue, New York: The Museum of Modern Art 1970
  • Darboven, Hanne: [untitled xerox book], Hamburg 1969
  • Lippard, Lucy R.: '555,087', exhibition catalogue, Seattle: The Council 1969
  • Szeemann, Harald: '1Live in Your Head: When Attitudes Become Form: Works-Concepts-Processes-Situations-Information', exhibition catalogue, Bern: Kunsthalle Bern 1969
  • Strelow, Hans (ed.): 'Sammlung 1968: Karl Ströher', exhibition catalogue, Berlin: Kunstverein and Neue Nationalgalerie 1969
  • Art in Series, exhibition catalogue, New York: Finch College Museum of Art 1968.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Hanne Darboven (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
  3. 3,0 3,1 filmportal.de — 2005.
  4. 4,0 4,1 4,2 "It is what it is" Obituary: Hanne Darboven // ArtMagDB, 2009. — Iss. 53.
  5. 5,0 5,1 5,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  6. Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  7. Hanne Darboven Stiftung Արխիվացված 2013-10-30 Wayback Machine Официальный сайт
  8. Hanne Darboven Stiftung erwirbt Wohnhaus der Künstlerin Արխիվացված 2013-11-05 Wayback Machine Monopol, July 17, 2012.
  9. # Giuseppe Panza: Memories of a Collector — Abbeville Press — 978-0-7892-0943-6
  10. Claus Friede (2009 թ․ մարտի 14). «Die Kunst war ihr Konzept» (German). Hamburger Abendblatt. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 24-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  11. Hanne Darboven, Vita(չաշխատող հղում) Galerie Crone, Berlin. Accessed 30 January 2011.
  12. Grace Glueck (May 2, 2001), Popular Sizes in Art: Large and Xtra Large New York Times.
  13. Hanne Darboven, Card Index: Filing Cabinet, Part 2 (1975) Tate, London.
  14. «Startseite». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 24-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել