Մեր հայրենիք
«Մեր հայրենիք», Հայաստանի ազգային օրհներգը։ Ընդունվել է 1991 թվականի հուլիսի 1-ին և հիմնված է Առաջին Հանրապետության օրհներգի վրա՝ տեքստի չնչին փոփոխություններով։ Օրհներգի տեքստը վերցված է Միքայել Նալբանդյանի «Իտալացի աղջկա երգը» բանաստեղծությունից։ Այն առաջին անգամ հնչել է 1885 թվականի մարտի 15-ին, որպես Թիֆլիսի «Արծրունի» թատրոնում կայացած հայ առաջին քառաձայն համերգի առաջին երգը[1]։ Հետագայում այն մշակել է նաև Բարսեղ Կանաչյանը։ «Հայաստանի Հանրապետության օրհներգի մասին» օրենքն Ազգային ժողովի կողմից ընդունվել է 2006 թվականի դեկտեմբերի 25-ին[2]։
| Մեր հայրենիք | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | օրհներգ |
| Բառերի հեղինակ | Միքայել Նալբանդյան |
| Երգահան | Բարսեղ Կանաչյան |
| Երկիր |  Հայաստան |
| Հաստատված | 1991 |
| Վիքիդարան | Մեր հայրենիք |
 National anthem of Armenia Վիքիպահեստում | |
Օրհներգի բառերը խմբագրել
Օրհներգի խոսքերը գրվել են «Իտալացի աղջկա երգը» բանաստեղծության 1, 3, 4 և 7 տների հիման վրա։
| Պաշտոնական բառեր | Բնօրինակ տեքստ | «Իտալացի աղջկա երգը» բանաստեղծությունը (1, 3, 4 և 6 տներ) |
|---|---|---|
Մեր Հայրենիք, ազատ, անկախ, |
Մեր Հայրենիք, ազատ անկախ, |
Մեր հայրենիք, թշուառ, անտէր, |
Պատմություն խմբագրել
Գոյություն ունեն պետական, հեղափոխական, զինվորական, կրոնական, որևէ նշանավոր անձի կամ դեպքի պատվին գրված օրհներգեր։ Հին և միջնադարյան Հայաստանում կրոնական բնույթի օրհներգեր են եղել շարականները։
«Մեր հայրենիքի» խոսքերը հիմնված են Միքայել Նալբանդյանի 1861 թվականին գրած բանաստեղծության՝ «Իտալացի աղջկա երգը» վրա[4], որը ավելի հայտնի է իր առաջին բառերով՝ «Մեր հայրենիք»[5][6]։ Երաժշտությունը մշակել է Բարսեղ Կանաչյանը[4] 20-րդ դարի սկզբին[7], որից հետո 1918-1920 թվականներին այն հռչակվել է որպես Հայաստանի առաջին հանրապետության օրհներգ[4][8]։
Հայաստանում խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո բոլշևիկները փոխել են օրհներգը[5][8]։ Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության օրհներգը ստեղծվել է 1944 թվականին՝ կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանի երաժշտության և բանաստեղծ Սարմենի խոսքերի հիման վրա[9][10]։ Այն որպես օրհներգ հնչեց մինչև 1991 թվականը, որից հետո՝ 1991 թվականի հուլիսի մեկին[4], Հայաստանի երրորդ հանրապետության Գերագույն խորհուրդը[11] Հայաստանի պետական օրհներգ հաստատեց «Մեր հայրենիքը»՝ հիմք ընդունելով Հայաստանի առաջին հանրապետության (1918-1920 թթ.) օրհներգը։ Այս տեքստը նույնական չէ 1918 թվականի տարբերակի հետ, բանաստեղծական տեքստում կատարվել են որոշ փոփոխություններ[7][12]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Alexandre Siranossian, «Mer Hairénik, cet inconnu», Nouvelles d'Arménie Magazine, N. 143, Paris, France
- ↑ «Հայաստանի Հանրապետության օրհներգի մասին» օրենք
- ↑ https://iravaban.net/34285.html
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Ghazanchyan, Siranush (2016 թ․ հունիսի 15). «June 15 is the day of Armenian state symbols». Public Radio of Armenia. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 28-ին.
- ↑ 5,0 5,1 Adalian, Rouben Paul (2010 թ․ մայիսի 13). Historical Dictionary of Armenia. Scarecrow Press. էջ 469. ISBN 9780810874503. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 28-ին.
- ↑ Hacikyan, Agop Jack, ed. (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the eighteenth century to modern times. Vol. 3. Wayne State University Press. էջ 293. ISBN 978-0814332214. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 29-ին.
- ↑ 7,0 7,1 Waters, Bella (2008 թ․ սեպտեմբերի 1). Armenia in Pictures. Twenty-First Century Books. էջ 69. ISBN 9780822585763. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 29-ին.
- ↑ 8,0 8,1 Parsons, Robert (2006 թ․ օգոստոսի 24). «CIS: Armenia Latest To Agonize Over Anthem». Radio Free Europe/Radio Liberty. Broadcasting Board of Governors. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 28-ին.
- ↑ «Aram Khachaturian». Encyclopedia Britannica. Encyclopedia Britannica, Inc. 2000 թ․ դեկտեմբերի 14. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 28-ին.
- ↑ «Aram Khachaturian». BBC Music. BBC. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 28-ին.
- ↑ «About Armenia – General Information». Government of Armenia. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 28-ին.
- ↑ «Armenia». The World Factbook. CIA. 2017 թ․ հունվարի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 29-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեր հայրենիք» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեր հայրենիք» հոդվածին։ |