Հակոբ Ղրիմեցի
Հակոբ Ղրիմեցի (1360-ականներ[1], Հին Ղրիմ[1] - 1426[1], Ցիպնավանք, Արծկե, Բիթլիսի մարզ, Թուրքիա[1]), տոմարագետ, փիլիսոփա, րաբունապետ, երաժիշտ, քերական, մեկնիչ։
Հակոբ Ղրիմեցի | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1360-ականներ[1] Հին Ղրիմ[1] |
| Մահացել է | 1426[1] Ցիպնավանք, Արծկե, Բիթլիսի մարզ, Թուրքիա[1] |
| Բնակության վայր(եր) | Երզնկա[1] |
| Մասնագիտություն | տոմարագետ, երաժիշտ, քերական և մեկնիչ |
| Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն |
| Գիտական ղեկավար | Գևորգ Երզնկացի[1] |
Կենսագրություն
խմբագրելՆախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրում, ապա տեղափոխվել Երզնկյան դպրոց, որն ավարտելուց հետո դասասաց ուսուցիչ է կարգվել նույն դպրոցում։ 1389 թվականին աշակերտների հետ ձեռագիր է ընդօրինակել, որոշ գործեր մեկնել–պարզաբանել ձեռագրերի լուսանցքներում կամ համառոտել՝ հեշտ և դյուրընբռնելի դարձնելու նպատակով։ Միաժամանակ դասավանդել է տոմարագիտություն։ Իր դասախոսությունները գրի է առել և կազմել տոմարագիտության ձեռնարկ, որը նախորդ իմաստասերներից ու գիտնականներից մեխանիկորեն քաղված աշխատանք չէր, այլ առարկայի համակարգված և դյուրամատչելի շարադրանք։ 1410 թվականին տեղափոխվել է Վանա լճի հյուսիսում գտնվող Մեծոփա վանքի նորաբաց դպրոցը՝ որպես րաբունապետ և դասավանդել իմաստասիրություն և տոմարագիտություն։ 1416 թվականին Հակոբ Ղրիմեցին կարգավորել է տոմարի խախտված դասագիրքը, ապա գրել «Մեկնութիւն Տոմարի» աշխատությունը։ «Մեկնության» սկզբում Հակոբ Ղրիմեցին հիմնավորել է տոմարը ուսանելու համար քառյակ գիտությունների ուսուցման անհրաժեշտությունը։ Իր տեսություններից մի քանիսը հիմնավորել է ՝ ելնելով լուսնի փուլերի սեփական դիտարկումից։ Հակոբ Ղրիմեցին դասավանդել է նաև գրչության արվեստ և երաժշտություն։ Երաժշտությունը Ղրիմեցին դիտում է որպես գիտելիքի և արվեստի ձև, ընդունում գործիքային երաժշտության ինքնուրույնությունն ու գեղագիտական նշանակությունը երգեցողականի համեմատ։ Դասվել է միջնադարյան հայ նշանավոր գիտնական–վարդապետների շարքը։
Երկեր
խմբագրել- Տոմարագիտական աշխատություններ, Երևան, 1987։
Ծանոթագրություններ
խմբագրելԳրականություն
խմբագրել | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հակոբ Ղրիմեցի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 68)։ 
|