Կրիաներ վարժեցնողը (կտավ)
«Կրիաներ վարժեցնողը» (թուրքերեն՝ Kaplumbağa Terbiyecisi), Օսման Համդի Բեյի 1906 և 1907 (երկու տարբերակներ) թվականներին ստեղծած կտավ։ 2004 թվականին նկարը վաճառվել է $3.5 միլիոն դոլարով։ Գտնվում է Ստամբուլի Պերա թանգարանում։
![]() | |
տեսակ | գեղանկար |
նկարիչ | Օսման Համդի Բեյ |
տարի | 1906 |
բարձրություն | 221,5 սանտիմետր |
լայնություն | 120 սանտիմետր |
ժանր | երգիծանք |
նյութ | յուղաներկ և կտավ |
գտնվում է | Պերա թանգարան |
հավաքածու | Պերա թանգարան |
պատկերված են
| |
Ծանոթագրություններ | |
![]() |
«Կրիաներ վարժեցնողը» նկարում նկարիչ Օսման Համդի բեյը ծաղրում է Օսմանյան կայսրության դանդաղ և անարդյունավետ բարեփոխումների փորձերը (Տրանզիմատ) ժամանակավրեպ պատմական բնույթի պատկերով՝ կրիաներ վարժեցնելով։ Նկարում պատկերված է թուրքական ավանդական կրոնական հագուստով տարեց տղամարդ, որը ձեռքի ֆլեյտայով փորձում է «վարժեցնել» ոտքերի մոտ գտնվող կրիաներին[1]։
Պատմական համատեքստԽմբագրել
Օսման Համդի բեյը նկարը ստեղծել է Օսմանյան կայսրությունում մեծ հասարակական և քաղաքական իրարանցման ժամանակ։ Սուլթան Աբդուլ Համիդ II-ի ներկայացրած բարեփոխումները կամ անարդյունավետ էին, կամ հետագա ցնցումների պատճառ։ Օսմանյան կայսրությունը, որին 20-րդ դարի սկզբում դեռ պատկանում էին Բալկանյան թերակղզու և Հյուսիսային Աֆրիկայի որոշ մասեր, ամբողջ Անատոլիան և Լևանտը և Արաբական թերակղզու մեծ մասը, գտնվում էր ինչպես իր տարածքում ազգայնական շարժումների աճող իշխանության, այնպես էլ օտարերկրյա արշավանքների լուրջ սպառնալիքի ներքո, ինչը ի վերջո կայսրությունը կպառակտեր նրանց միջև Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։
Իր կտավում նկարիչը կանխագուշակել է 1908 թվականի երիտթուրքական հեղափոխությունը, ինչը վերջ դրեց սուլթանի ավտորիտար իշխանությանը։
Նկարի երկու տարբերակներԽմբագրել
1906 և 1907 թվականներին ստեղծված «Կրիաները վարժեցնողը» կտավները տարբեր են։ Կտավի երկրորդ տարբերակում հինգ կրիաների փոխարեն նկարիչը պատկերել է վեցին, ինչպես նաև երկրորդ կտավում պատկերված է կուժ և պատի վրա կա արաբերեն մակագրություն[2]։
ԳրականությունԽմբագրել
- Edhem Eldem: Making Sense of Osman Hamdi Bey and his Paintings, in: Muqarnas: An Annual on the Visual Culture of the Islamic World, Volume 29, 2012; ISSN 0732-2992
- Mustafa Cezar: Sanatta batı'ya açılış ve Osman Hamdi, Band 2; Istanbul: Erol Kerim Aksoy Eğitim, kültür, spor ve sağlık vakfı, 1995; S. 732
- Wendy M. K. Shaw: Possessors and possessed: museums, archaeology, and the visualization of history in the late Ottoman Empire. Berkeley: University of California Press, 2003
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ The Tortoise Trainer
- ↑ «Bütün kaplumbağalar çok terbiyeli»։ Վերցված է 2016-08-21
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- "The Tortoise Trainer" Archived 2018-08-26 at the Wayback Machine. Պերա թանգարան, Ստամբուլ