Կովկասյան թանգարանի հայկական հավաքածուն (գիրք)
«Կովկասյան թանգարանի հայկական հավաքածուն» (անգլ.՝ The Armenian collection of the Caucasian museum, ռուս.՝ Армянская коллекция Кавказского музея), Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող կազմակերպության կողմից 2004 թվականին հրատարակված «ՀՃՈՒ գիտական ուսումնասիրություններ» շարքի թվով 7-րդ գիրքը (Գիրք Է)։ Այն հեղինակել է հուշարձանագետ, պատմաբան, բանահավաք, Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի երևանյան գրասենյակի ղեկավար Սամվել Կարապետյանը։ Տպագրվել է եռալեզու տարբերակով՝ հայերեն, անգլերեն և ռուսերեն։ Աշխատությունը ներկայացնում է 1852 թվականին Թիֆլիսում հիմնադրված և 1919 թվականից վրացական իշխանությունների կողմից ազգայնացված, ներկայում Վրաստանում գործող Կովկասյան առաջին թանգարանի պատմությունը և այնտեղ պահվող հայկական հավաքածուն, որն, ըստ հեղինակի, բռնազավթվել է և մինչ օրս չի վերադարձվել Հայաստանին։ Գրքում ներկայացված են նաև բովանդակությանն առնչվող պատմական և ժամանակակից արժեքավոր լուսանկարներ[1][2]։
Կովկասյան թանգարանի հայկական հավաքածուն | |
|---|---|
.jpg) Գրքի կազմերեսը | |
| Հեղինակ | Սամվել Կարապետյան |
| Տեսակ | գիրք |
| Բնօրինակ լեզու | Հայերեն |
| Լեզու | Անգլերեն, ռուսերեն |
| Էջեր | 96 |
| Շարք | «ՀՃՈՒ գիտական ուսումնասիրություններ» |
| Նախորդ | «Հյուսիսային Արցախ» |
| Հաջորդ | «Հայերը Կախեթում» |
| Երկիր |  Հայաստան |
| Հրատարակման վայր | Երևան |
| Հրատարակիչ | Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամ |
| Հրատարակված է | ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն |
| Հրատարակման տարեթիվ | 2004 թվական |
| ԳՄՍՀ | ISBN 5-8080-0584-1 |
| ՀՏԴ | 941 (479. 25) |
| ԳՄԴ | 63.3 (2Հ) |
| Թվային տարբերակ | raa-am.com/raa/pdf_files/17.pdf |
«Կովկասյան թանգարանի հայկական հավաքածուն» գիրքը հրատարակվել է Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի պատմության ինստիտուտի գիտական խորհրդի երաշխավորությամբ և տպագրվել ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչությունում։ Աշխատության հրատարակումն իրականացվել է ֆրանսիաբնակ Հայկ և Սոսե Վարդանյանների հովանավորությամբ[1]։
Գրքի ստեղծման գաղափարը, ըստ Սամվել Կարապետյանի, առաջացել է այն ժամանակ, երբ նա Վրաստանի «Արմազի» թանգարանում տեսնել է հանրահայտ Կովկասյան թանգարանից այնտեղ փոխադրված և անմխիթար վիճակում գտնվող հայկական հուշակոթողները։ Հայտնի է, որ հայկական հուշակոթողները այնտեղ են հայտնվել Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին, սակայն պատերազմի ավարտից հետո՝ 1919 թվականին Վրաստանի կառավարությունը ազգայնացրել է հավաքածուն։ Ներկայում թանգարանի հայկական նյութերի սրահում ներկայացված ցուցանմուշները չունեն բացատրագրեր։ 1993-1994 թվականներին ցուցանմուշների վրա փլուզվել է թանգարանի բետոնածածկ տանիքը, ինչի հետևանքով կոտրատվել են մի շարք արձանագրություններ և խաչքարեր։ 2004 թվականին կիսավեր թանգարանի ներսում եւ բակում թափված կոթողների զգալի մասն անհետացած էր, իսկ մյուսները փլվածքների և աղբի մեջ էին[2]։