Կոստանդինոս Ա Մեծ (լատիներեն անունն ամբողջությամբ՝ լատին․՝ Flavius Valerius Aurelius Constantinus, փետրվարի 27, 272[1], Նիշ, Moesia Superior, Հռոմեական կայսրություն[1] - մայիսի 22, 337[2], Նիկոմեդիա, Bithynia et Pontus, Հռոմեական կայսրություն), Հռոմի կայսր։

Կոստանդիանոս Ա Մեծ
Ծնվել է՝փետրվարի 27, 272[1]
ԾննդավայրՆիշ, Moesia Superior, Հռոմեական կայսրություն[1]
Մահացել է՝մայիսի 22, 337[2] (65 տարեկան) բնական մահով
Վախճանի վայրՆիկոմեդիա, Bithynia et Pontus, Հռոմեական կայսրություն
Սուրբ Առաքյալների եկեղեցի
ԵրկիրՀին Հռոմ
ՏոհմԿոստանդիանոսի արքայատոհմ
քաղաքական գործիչ, ռազմական գործիչ և գերիշխան
ՀայրԿոնստանդիոս I Քլոր[3][4]
ՄայրՀեղինե Կոստանդնուպոլսեցի[3][5]
ԵրեխաներCrispus?, Կոստանտինա, Կոստանս[6], Constantine II?[7], Կոստանդիոս II[6] և Helena?
Հավատքքրիստոնեություն և հին հռոմեական կրոն

Հոր մահից հետո՝ 306 թվականին, զորքի կողմից հռչակվել է «օգոստոս», 312 թվականին Մուլվիյան կամրջի մոտ Մակսենտիոսի և 323 թվականին Լիկիանոսի նկատմամբ տարած հաղթանակներից հետո դարձել է Հռոմեական կայսրության միանձնյա տիրակալ։ 313 թվականին Միլանի հրովարտակով թույլատրել է քրիստոնեական դավանանքը, իսկ հետագայում սկսել է բացահայտորեն հովանավորել քրիստոնեությանը։ 330 թվականին պետության մայրաքաղաքը տեղափոխել է Կոստանդնուպոլիս, իրականացրել պետական կառավարման համակարգի բարեփոխումներ։ Վախճանվել է 337 թվականին՝ մահվան մահճին ընդունելով քրիստոնեական մկրտությունը։ Կոստանդիանոս կայսրը մի շարք քրիստոնեական եկեղեցիների, այդ թվում նաև Հայ առաքելական եկեղեցու կողմից դասվել է սրբերի շարքը։

Հայ միջնադարյան մատենագրության մեջ Կոստանդիանոս Ա կայսրը հայտնի է հիմնականում Եվսեբիոս Կեսարացու «Եկեղեցական պատմության» և բյուզանդական պատմիչների տվյալներով։ Ագաթանգեղոսը և Մովսես Խորենացին հաղորդում են կայսեր և Հայոց արքա Տրդատի կապերի մասին։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 614