Նիկոմեդիա (հուն․՝ Νικομήδεια), քաղաք Փոքր Ասիայում։ Հիմնադրվել է մ.թ.ա. 712-11 թվականներին և սկզբնապես հայտնի էր Աստակուս անվամբ։ Հետագայում վերակառուցվելով և աճելով, վերածվել է Փոքր Ասիայի կարևորագույն քաղաքներից մեկի։

Նիկոմեդիա
Karte Nikomedia.png
Տեսականտիկ քաղաք և հնագիտական հուշարձան
ԵրկիրLabarum of the Roman Empire (simple).png Բյուզանդական կայսրություն, Բյութանիա, Flag of Turkey.svg Թուրքիա և Հին Հռոմ
ՎարչատարածքBithynia et Pontus?, Բյութանիա և Յալովայի մարզ
Ձևավորումմ. թ. ա. 264
Անվանված էNicomedes I of Bithynia?
Map
Map

Դիոկղետիանոսը վերածեց Նիկոմեդիան Հռոմեական կայսրության արևելյան մայրաքաղաքի։ Նիկոմեդիային մեծ վնաս հասցրեց 358 թվականի օգոստոսի 24-ին տեղի ունեցած երկրաշարժը, որին հաջորդեց հրդեհ։ Հետագայում Նիկոմեդիան վերակառուցվեց, սակայն ավելի փոքր մասշտաբներով։

Նիկոմեդիայից էին սկսում Խաչակրաց արշավանքները։ Սակայն արդեն այդ ժամանակ Նիկոմեդիան վերածվել էր մի փոքր գյուղաքաղաքի։ Մի քանի պաշարումից հետո, 1337 թվականին Օսմանյան կայսրությունը վերջնականապես նվաճեց Նիկոմեդիան։