Կոնստանտ Անտոն Նիվենհեյս (հոլ.՝ Constant Anton Nieuwenhuijs / Nieuwenhuys / Nieuwenhuis[8], հուլիսի 21, 1920(1920-07-21)[1][2][3][…], Ամստերդամ, Նիդերլանդներ - օգոստոսի 1, 2005(2005-08-01)[1][2][4][…], Ուտրեխտ, Ուտրեխտ, Նիդերլանդներ) XX-XXI դարի սկզբի հոլանդացի էքսպրեսիոնիստ նկարիչ, արվեստի տեսաբան, բանաստեղծ, սոցիալիստ ուտոպիստ, տեսաբան, երաժիշտ։

Կոնստանտ
Ծնվել էհուլիսի 21, 1920(1920-07-21)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԱմստերդամ, Նիդերլանդներ
Վախճանվել էօգոստոսի 1, 2005(2005-08-01)[1][2][4][…] (85 տարեկան)
Մահվան վայրՈւտրեխտ, Ուտրեխտ, Նիդերլանդներ
Քաղաքացիություն Նիդերլանդների Թագավորություն[5][6]
ԿրթությունIgnatius Gymnasium?, Rijksschool voor Kunstnijverheid Amsterdam? և Ամստերդամի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ, քանդակագործ, Դիմադրության մարտիկ, նկարիչ-փորագրող, լուսանկարիչ, քաղաքաշինարար, ճարտարապետության տեսաբան, օֆորտանկարիչ, խեցեգործ և գծանկարիչ
Պարգևներ
 Constant Nieuwenhuys Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Կոնստանտ Նիվենհեյսը ծնվել է Ամստերդամում և մեկ տարի ավելի մեծ էր, քան իր եղբայր Յանան (նաև հետագայում նկարիչ)։

Նա մանկուց սիրում էր երաժշտությունը, գիտեր երաժշտական նոտաները, երգում էր եկեղեցական երգչախմբում։ Նա տիրապետում էր կիթառի և ջութակի նվագելուն, բայց կատարում էր միայն իմպրովիզացիոն երաժշտություն, իսկ 45 տարեկանում նա տիրապետում էր նվագելու սիմբալներին։

Ամստերդամում Քանդակագործության դասերին այցելելուց մեկ տարի անց Կոնստանտը մտնում է Արվեստի պետական ակադեմիա (Rijksakademie voor Beeldende Kunst), այստեղ սովորելով 1939-1941 թվականներին։

 
Կոնստանտ․ Շատրվան Kooiplein-ում Լեյդեն, 1970

COBRA ապստամբ նկարիչների խմբի հիմնադիր անդամ։ Սկզբում (1946 թվականի հանդիպումից ի վեր) ազդեցություն ունեցավ Ասգեր ornորնի վրա։ Այնուհետև, Կոստանդի նկարում, երևում են ֆանտաստիկ կենդանիների պատկերներ՝ լի վայրի ագրեսիայով, մարդ արարածներով[9]։ CoBrA շարժման ամենաբարձր գործունեության ժամանակահատվածը արդյունավետ էր նաև Կոնստանտի համար (նկարներ՝ White Bird, 1948, Սանդուղք, 1949, Scorched Earth, 1951 - սրանք այդ ժամանակահատվածի նշանակալից գործեր են)։ Խմբում Կոնստանտը անփոփոխ կերպով կատարում էր տեսական գործչի գործառույթները. նա հոդվածներ էր գրում մամուլի և կատալոգների համար, ձևակերպում COBRA խմբի մանիֆեստի թեզերը։

Կոնստանտի կյանքի երկար ճանապարհի ընթացքում նա (բանավոր և տպագիր) անդրադարձավ ժամանակակից հասարակության թեմային՝ օգտագործելով մարքսիստական քննադատությունը որպես գործիք։ Նա հատկապես նշել է նկարչի դերը հասարակության մեջ, մարդու ստեղծագործական էներգիայի ազատման կարևորությունը[10]։ 50-ականների սկզբից Կոնստանդի կողմից գործարկված ամենահետաքրքիր ձեռնարկներից մեկը ուտոպիստ էր, որի նպատակն էր հեռավոր ապագայի՝ ապագա քաղաքի ճարտարապետական նախագիծը, որը կոչվում էր «Նոր Բաբելոն»[11][12]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Constant (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Constant Anton Nieuwenhuijs — 2009.
  3. 3,0 3,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  4. 4,0 4,1 4,2 Կերպարվեստի ազգային թանգարան — 1911.
  5. Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  6. RKDartists (նիդերլ.)
  7. http://www.sikkensprize.org/winnaar/aldo-van-eyck-constant-nieuwenhuys/
  8. В литературе чаще встречается написание Nieuwenhuys или Nieuwenhuis. Но в соответствии с реестром гражданских записей, написание фамилии — Nieuwenhuijs.
  9. См. каталог проходившей в 1997 в Москве выставки объединения КОБРА: КОБРА в Москве : Работы из коллекции Амстердамского Стейделик музея. — Амстердам, 1997. — С. 66. — 72 с.
  10. В статье С. Шурипы рассматриваются связи Констранта с другим движением, с Ситуационистским интернационалом (СИ): Կաղապար:Начало цитатыМногие архитектурные идеи СИ разрабатывались амстердамской группой Provo, чьи представители даже избирались в городской совет. Активист СИ Констант Нивенхейс работал над проектом Нового Вавилона – города, где люди полностью свободны от работы и посвящают себя конструированию ситуаций. Архитектура Нового Вавилона интегрировала физические, ментальные и социальные пространства, на равных соединяя явления природы, социальные практики, логические и формальные абстракции. Կաղապար:Конец цитаты
  11. ВИДЕО (6 мин. 14 сек.): Новый Вавилон / На экспозиции в Муниципальном музее (Гаага) можно увидеть рукотворные проекты домов будущего, которые и сегодня выглядят ново. Также представлены живописные полотна Константа, населённые сильно обобщёнными, почти абстрактными образами.
  12. ВИДЕО (4 мин. 29 сек.): Сюжет Нового Вавилона рассматривается с точки зрения Психологической топографии(անգլ.).

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնստանտ (նկարիչ)» հոդվածին։