Կլիմենտ X
Կլիմենտ X (լատին․՝ Clemens PP. X, աշխարհիկ անունը՝ Էմիլիո Բոնավենտուրա Ալտիերի, իտալ.՝ Emilio Bonaventura Altieri, հուլիսի 13, 1590[1][2][3], Հռոմ, Պապական մարզ - հուլիսի 22, 1676[1][4][2][…], Հռոմ, Պապական մարզ), Հռոմի պապ 1670 թվականի ապրիլի 29-ից մինչև 1676 թվականի հուլիսի 22-ը։
| Կլիմենտ X լատին․՝ Clemens PP. X | |
_-_Metropolitan_Museum_of_Art.jpg) | |
| Կրթություն | Հռոմի Սապիենզա համալսարան և Պապական Գրիգորյան համալսարան |
|---|---|
| Մասնագիտություն | դիվանագետ, կաթոլիկ քահանա և կաթոլիկ եպիսկոպոս |
| Ծննդյան անուն | իտալ.՝ Emilio Bonaventura Altieri |
| Ծնունդ | հուլիսի 13, 1590[1][2][3] Հռոմ, Պապական մարզ |
| Մահ | հուլիսի 22, 1676[1][4][2][…] (86 տարեկան) Հռոմ, Պապական մարզ |
| Թաղված է | Հռոմի Սուրբ Պետրոս տաճար |
| Հայր | Lorenzo Altieri?[5] |
| Մայր | Vittoria Delfini?[5] |
 |
| |
Վաղ տարիներ խմբագրել
Էմիլիո Ալտիերին ծնվել է 1590 թվականի հուլիսի 13-ին, Հռոմում, Լորենցո Ալտիերիի և վենետիկցի Վիկտորյա Դելֆինիի ընտանիքում։ Ալտիերիի ընտանիքը մի քանի տարի շարունակ աշխատել են Հռոմի հոգևորական եկեղեցիներում, և բոլորը իրենց մի քանի դար շարունակ հիշել են ու հարգել։ Սակայն որոշ ժամանակ անց նրանք պայմանավորվածություն են ձեռք բերում Կոլոնների և Օրսինների հետ, և տեղափոխվում են նրանց մոտ բնակություն հաստատելու։ Նախորդ Հռոմի պապի ժամանակներում Ալտերիների ընտանիքը սկսում է զբաղվել կարևոր եկեղեցական գործերով։
Ուսոմը ավարտելուց հետո Ալտերին մեկնում Լեհաստան, նունցեների մոտ։ Իսկ երբ վերադառնում է Հռոմ դառնում է Կամերինոյի եպիսկոպոսը։ Հռոմի պապ Ուրբան VIII (1623-1644)-ը նրան սովորեցնում է հոգևորականության մասին, թե դառնալով նա եպիսկոպոս ինչերի պետք է գնա, և ամենագլխավորը նա պարտավոր է մաքուր պահի քաղաք մտնող Պո գետը։ Հռոմի պապ Ինոկենտի X (1644-1655)-ը նրան ընդգրկում է Նեապոլում գտնվող նունցիների կազմի մեջ, որտեղ նա մնում է ավելի քան ութ տարի։ Նրան ասում են, որ նա պետք է վերակառուցի աշխարհը, Մազանելոյի վերակառուցած աշխարհից հետո։ Հռոմի պապ Ալեկսանդր VII (1655-1667)-ը նորից նրան վստահում է Լեհաստանի առաքելությունը։
Հռոմի պապ Կլիմենտ IX (1667-1669)-ը նրան վստահում է եկեղեցու ֆինանսական գործունեությունը, իսկ արդեն 1667 թվականին նրան դարձնում է Կոնգրեգացիայի եպիսկոպոսների գաղտնապահի պաշտոնը։ Իր մահից մի քանի օր առաջ Կլիմենտ IX-ը նրան դարձնում է կարդինալ։ Որոշ ժամանակ անց Ալտերին երբ արդեն 79 տարեկան էր, Կլիմենտ IX-ը մահամերձ վիճակում նրան հանձնում է Հռոմի պապի աթոռը, ասելով, որ "Դու կլինես իմ հաջորդողը":
Ընտրություններ խմբագրել
Հռոմի պապ Կլիմենտ IX մահից հետո (1669 թ. դեկտեմբերի 20) եկեղեցականների մոտ գումարվում է մի գաղտնի ժողով, որի ժամանակ պետք էր որոշվեր, թե ով է լինելու հաջորդ աշխարհի հոգևորականների առաջնորդը։ Քառասուն երկու ձայնը չի հերիքում նոր Հռոմի պապ ընտրելու համար, դրա համար էլ ընտրությունները շարունակվեցին մոտավորապես չորս ամիս։ Կարդինալ Ջովանի Կոնտին հավաքում է քսաներկու ձայն, կարդինալ Ռոսպիլոզին հավաքում է երեսուն ձայն, որոշ աղբյուրներում նշվում է երեսուն երեք ձայն, իսկ մյուս թեկնածու՝ Չերրին ստանում է քսաներեք ձայն։
Ի վերջո կարդինալները որոշում են դիմել հին ճանապարհներին, և բոլորը միաձայն որոշում են ընտրել ամենատարեց կարդինալ՝ Էմիլիո Ալտերիին, որը մոտ ութսուն տարեկան է։ Նրա կողմից էին հիսուն ինը կարդինալ, իսկ դեմ էին ընդամենը երկուսը։ Ալտերին մի հայտարարություն է անում, ասելով, որ ինքը շատ ծեր է, որպեսզի նման պաշտոն զբաղեցնի։ Նրան հակառակ կարդինալ Բրանկաչոն ասում է, որ Ալտերին հենց այն մեկն է, ում պատք է ընտրել, որպես Հռոմի պապ։ Այս ամենի վերջում, հազարավոր մարդկանց ցանկությամբ, Ալտերինը ընդունում է Հռոմի պապի գահը, և իր անունը դնում Կլիմենտ X, ի պատիվ իր նախորդած Կլիմենտ IX-ի։
Պապական տարիներ խմբագրել
Ութսուն տարեկան Հռոմի պապը որդեգրում է իր ազգական Պալուցոյին, նրան տալիս է Ալտիերի ազգանունը և նրան դարձնում կարդինալ։ Պալուցո Ալտիերին, ճարպկորեն օգտվելով ընձեռված հնարավորությունից, կարճ ժամանակում հարստացնում է իր ընտանիքը։ Ինչպես բոլոր հայրապետները, այնպես էլ Կլիմենտ X-ը բոլոր քրիստոնյա ազգերին քարոզում է սիրել միմյանց և իրենց հավատարմությունը առ Աստված ցույց տալ՝ վստահության, մեծագության և զգուշության միջոցով։ Հիմնականում պապը փորձում էր Իսպանիայի ժողովրդի և Ֆրանսիացիների միջև համերաշխություն տարածել։
Եկեղեցական սահմանադրություն խմբագրել
1671 թվականի ապրիլի 12-ին Կլիմենտ X-ը եկեղեցական սահմանադրության գլուխ կանգնեցրեց հինգ հոգևորականների՝ Կաետան Տիենսկին, Ֆրանսիսկո Բորջան, Լյուդովիկ Բերտրանը և Ռոզա Լիմսկայան։
Կլիմենտ X-ը շատ օգուտներ է տվել եկեղեցուն, հենց մեկը նա վերակառուցել է Հռոմում գտնվող Հռոմի պապ Գրիգոր XIII (1572-1585)-ի կառուցած Գերմանական քոլեջը։
1676 թվականին Լորենցո Բերնինին scculpted քանդակում է իր վերջին քանդակներից մեկը՝ Կլիմենտ X-ի քանդակը։
Մահ խմբագրել
1676 թվականի հուլիսի 22-ին Կլիմենտ X մահանում է, քանի որ այդ օրին նրա արյունը շատ էր պդացել և իր մոտ չկար արյան շրջանառություն։ Նա մահացել է ութսուն վեց տարեկանում, իր կյանքի վեց տարի, երկու ամիս և քսանչորս օրը նվիրաբերելով եկեղեցուն և հոգևորականությանը։ Նրա գերեզմանոցը գտնվում է Սուրբ Պետրայի բազալիկի մոտ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 3,0 3,1 BeWeB
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Pas L. v. Genealogics — 2003.
Գրականություն խմբագրել
- Herbermann, Charles, ed. (1913). "Pope Clement X". Catholic Encyclopedia. Robert Appleton Company
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կլիմենտ X» հոդվածին։ |