Կլաուդիո Մոնտեվերդի
Կլաուդիո Ջովաննի Անտոնիո Մոնտեվերդի (իտալերեն՝ Cláudio Giovánni António Montevérdi, մայիսի 15, 1567[1][2][3][…], Կրեմոնա, Միլանի դքսություն, Իսպանական կայսրություն[4][5] - նոյեմբերի 29, 1643[1][6][7][…], Վենետիկ, Վենետիկի հանրապետություն[4]), նշանավոր իտալացի երգահան, վիոլահար և երգիչ։ Գրել է մադրիգալներ (9 հատոր), օպերաներ և հոգևոր երաժշտություն։ Հայտնի է հատկապես իր «Օրփեոս» (L'Orfeo, 1607), «Ուլիսեսի վերադարձը հայրենիք» (Il ritorno d’Ulisse in patria, 1640) և «Պոպեայի թագադրությունը» (L’Incoronazione di Poppea, 1642) օպերաներով, որոնք այսօր էլ հաճախակի բեմադրվում են աշխարհի օպերային թատրոններում։
Կլաուդիո Մոնտեվերդի | |
---|---|
Հիմնական տվյալներ | |
Բնօրինակ անուն | Claudio Monteverdi |
Ծնվել է | մայիսի 15, 1567[1][2][3][…] Կրեմոնա, Միլանի դքսություն, Իսպանական կայսրություն[4][5] |
Երկիր | Վենետիկի հանրապետություն |
Մահացել է | նոյեմբերի 29, 1643[1][6][7][…] (76 տարեկան) Վենետիկ, Վենետիկի հանրապետություն[4] |
Գերեզման | Santa Maria Gloriosa dei Frari |
Ժանրեր | օպերա և բարոկկո դարաշրջանի երաժշտություն |
Մասնագիտություն | երաժշտության տեսաբան, վիոլահար, կաթոլիկ քահանա, դասական կոմպոզիտոր, երգիչ, կոմպոզիտոր, Օպերայի կոմպոզիտոր, պարուսույց և երաժշտագետ |
Գործիքներ | viola da braccio?, վիոլա և երգեհոն[8] |
Ամուսին | Ester Exposito? |
Ստորագրություն | |
Claudio Monteverdi Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրել1590-1612 թվականներին Մոնտեվերդին որպես երաժիշտ, երգիչ, կապելմայստեր ծառայել է Մանտուայի դքսի կապելլայում, 1613 թվականից ղեկավարել է Վենետիկի Սուրբ Մարկոսի տաճարի կապելլան։
Գրել է հիմնականում պոլիֆոնիկ խմբերգային երաժշտություն։ 1587-1638 թվականներին հրատարակել է մադրիգալների 8 գիրք։ Զարգացնելով 16-րդ դարի պոլիֆոնիկ ավանդույթները՝ Մոնտեվերդին արդեն մադրիգալներում ձգտել է քնարական-դրամատիկական արտահայտչականության՝ աստիճանաբար թարմացնելով ժանրի բնույթը։
1607 թվականից Մոնտեվերդիի ստեղծագործության մեջ հիմնական տեղ է գրավել օպերան։ Պահպանվել են միայն առաջին՝ «Օրփեոս» (1607, Մանտուա) և վերջին երկու՝ «Ուլիսեսի վերադարձը հայրենիք» (1640, Բոլոնիա), «Պոպեայի թագադրությունը» (1642, Վենետիկ) օպերաները։
Ոճ
խմբագրելՄոնտեվերդին երաժշտության մեջ, այսպես կոչված, «հուզական ոճի» ստեղծողն է։ Մեծ ազդեցություն է ունեցել ժամանակակիցների (հատկապես՝ վենետիկյան դպրոցի կոմպոզիտորների) վրա։
Գրականություն
խմբագրել- Конен В․ Д․, К․ Монтеверди, М․, 1971
- Malipiero G․ F․, Claudio Monteverdi, Mil․, 1929
- Abert A․ A․, Claudio Monteverdi und das musikalische Drama, Lippstadt, 1954
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 3,0 3,1 Երաժշտություն (ֆր.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Archivio Storico Ricordi — 1808.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Treaty of Noyon
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480
- ↑ https://www.francemusique.fr/personne/claudio-monteverdi
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կլաուդիո Մոնտեվերդի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 17)։ |