Կենտեղջյուր
| Կենտեղջյուր | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| Monodon monoceros
Linnaeus, 1758
|
||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||
| Արեալ | ||||||||||
 | ||||||||||
|
|
Կենտեղջյուր (լատ.՝ Monodon monoceros), ատամնավոր կետերից է, ապրում է հյուսիսային ցուրտ ծովերում։ Նա ունի 2 անգամ ավելի երկար մարմին, քան Ինիան կամ Սուսակը, այս կենդանու երկարությունը հասնում է 6 մ-ի։ Կենտեղջյուրի վերին ծնոտի մասում աճում են երկու կտրիչ ատամներ, որոնցից ձախակողմյանը զարգանում է հորիզոնական ուղղությամբ։ Դա 2-3 մ երկարությամբ, պտուտակաձև սնամեջ «եղջյուր» է, այդ է պատճառը, որ այս կենդանուն հունարեն անվանում են մոնոդոն կամ եդինորոգ (ռուսերեն), իսկ սկանդինավյան լեզուներով՝ նարվալ։ Բացի այդ ատամներից նա նաև ունի վերին ծնոտում մեկական սեղանատամներ, իսկ ներքևի ծնոտում չկան ատամներ։ Այս կենդանու քթանցքը կիսալուսնաձև է և գտնվում է ճակատի վրա։ Լողաթիակները ձվաձև են, լայն գագաթով։
Երբ եղանակը սկսում է ցրտել նրանք հավաքվում են տարածության վրա և պոչի լողաթիակով ալիքներ առաջացնում, որպեսզի այդ մասում ջուրը չսառի, այլապես նրանք կմնան սառույցի տակ և շնչահեղձ կլինեն։ Երբ արուների եղջյուրները հաստ են լինում անհրաժեշտության դեպքում նրանք կարող են սառույցի շերտը ծակել։
Կենտեղջյուրը սնվում է ձկներով և փափկամարմիններով։ Այս կենդանու միսն օգտագործում են խաշած կամ չորացած վիճակում, իսկ մաշկը ուտում են հում վիճակում։
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Ռուսաստանի ողնաշարավորներ(չաշխատող հղում)
- Կենտեղջյուր Archived 2011-08-04 at the Wayback Machine.
ԳրականությունԽմբագրել
- Ս. Գ. Ստեփանյան, Գ. Ե. Ավագյան-«Կենդանական աշխարհի հսկաները», Երևան, 1975. 94 էջ