Խոշմաթ

Խոշմաթ, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Դիարբեքիրի վիլայեթի Բալուի գավառակում, համանուն քաղաքից 7 կմ հյուսիս-արևմուտք, Արածանիի աջ կողմի Սակրատսու վտակի ձախ ափին` լեռնալանջի վրա։ Գյուղը մտնում էր Մազրվաթ գյուղախմբի կազմի մեջ։

Գյուղ
Խոշմաթ
Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Վիլայեթ	Դիարբեքիրի վիլայեթԴիարբեքիրի վիլայեթ
Գավառակ	Բալուի գավառակ
Այլ անվանումներ	Խոշմադ, Խոշմատ, Կոշմատ, Կոչմատ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	840 մարդ (1915)
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Տեղաբնականուն	խոշմաթցի
Ժամային գոտի	UTC+3
Խոշմաթ (Աշխարհ)

Գյուղի դիրքը լեռնային է, առջևը տարածվում են ընդարձակ բերրի արտեր, մշտահոս առվակներ և մարգագետիններ։

Պատմություն

Եղել է հայաբնակ մեծ ու շեն գյուղ։ 1895 թվականի ջարդերի ժամանակ գյուղը կողոպտվել և ավերվել է թուրքերի և քրդերի կողմից։ Բնակիչները բռնությամբ տեղահանվել են 1915 թվականի Մեծ եղեռնի ժամանակ։ Նրանց մեծ մասը զոհվել է բռնագաղթի ճանապարհին։

Բնակչություն

XX դարի սկզբին ուներ 120 տուն, իսկ 1915 թվականին ուներ 840 (105 տուն) հայ բնակիչ։

Տնտեսություն

Զբաղվում էին երկրագործությամբ, անասնապահությամբ, մասամբ՝ արհեստներով։

Պատմամշակութային կառույցներ

Խոշմաթն ուներ Ս. Աստվածածին անունով եկեղեցի։ Գյուղի մոտակայքում կային 2 ավերակ եկեղեցիներ։

Կրթություն

Գյուղում գործում էր դպրոց։

Տես նաև

• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 72)։