Խեժափիճի եվրոպական

Խեժափիճի եվրոպական
Խեժափիճի եվրոպական
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին	Մերկասերմեր (Pinophyta)
Դաս	Pinopsida
Կարգ	Ասեղնատերևավորներ (Pinales)
Ընտանիք	Սոճազգիներ (Pinaceae)
Ենթաընտանիք	Խեժափիճայիններ (Laricoideae)
Ցեղ	Խեժափիճի (Larix)
Տեսակ	Խեժափիճի եվրոպական (L. decidua)
Միջազգային անվանում
Larix decidua Mill., 1768
Տարածվածություն և պահպանություն
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ Քիչ մտահոգող տեսակ Տաքսոնի տարածվածությունը

Խեժափիճի եվրոպական (լատ.՝ Larix decidua), սոճազգիներ ընտանիքի, խեժափիճի ցեղի բույս։

Նկարագրություն

Խոշոր ծառեր են՝ 30-50 մ բարձրությամբ և 80-150 սմ բնի տրամագծով։ Աճում են չափազանց արագ։ Փշատերևները ունեն 10-40 մմ երկարություն և 0,6-1,6 մմ լայնություն, բաց կանաչավուն են, հաճախ կապտավուն երանգով, կարճացած ընձյուղների վրա դասավորված են 20-40-ական փնջերով։ Կոները ձվաձև են կամ երկարավուն-ձվաձև, 20-60 մմ երկարությամբ, գորշավուն, կազմված 6-8 շարքերով, դասավորված 45-70 թեփուկներից։ Սերմնային թեփուկները թեթևակի կերպով դեպի դուրս են փքված, մեջքի կողմում ունեն երկայնակի շերտեր, ամբողջական են, ալիքաեզր, մերկ կամ թեթևակիորեն պատած մազմզուկներով։ Ծածկող թեփուկները օվալաձև են, երկար, սուր ծայրերով, որոնք դուրս են գալիս սերմնային թեփուկի սահմաններից։

Տարածվածություն

Տարածված է Ալպերում և Կարպատյան լեռներում։ Աճում է հիմնականում 1000-2500 մ բարձրության վրա, գլխավորապես լավ լուսավորված, նոսր տնկարկներում։ Ապրում է մինչև 500 տարի։ Արմատային համակարգը առանցքային է՝ խորը գնացող։ Հաճախ տուժում է ուշ գարնանային ցրտահարություններից, ինչպես նաև վնասատուներից և հիվանդություններից։ Վատ է տանում հողի ճահճացումը։ Չափազանց լուսասեր է։ Հողի նկատմամբ պահանջկոտ չէ։ Լավ է դիմանում քաղաքի յուրահատուկ պայմաններին և հատկապես ծխին ու գազին։ Երևանում հանդիպում է ընդամենը մի քանի օրինակ, ընդ որում ամենախոշորը 28 տարեկան հասակում ունի 3 մ բարձրություն՝ 15 սմ բնի տրամագիծ։ Աճը խիստ ճնշված է։

Կիրառություն

Էկոլոգիական խումբը՝ V: Խորհուրդ է տրվում լայնորեն փորձարկել մեր հանրապետության պայմաններում։ Մշակության հավանական շրջանները՝ 7, 9-10, 19-20: