Լեոնիդ Կոնստանտինովիչ Կոլոգերաս (ռուս.՝ Леонид Константинович Кологерас, մայիսի 18 (30), 1839, Բեսարաբյան գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն - փետրվարի 9 (21), 1896, Աթենք, Հունաստան) , ազնվական, ազգությամբ հույն, Ռուսաստանի կայսերական նավատորմի հետևակի ծովակալ։ Ծառայել է Խաղաղ օվկիանոսում, Բալթիկ և Սև ծովերում։

Լեոնիդ Կոլոգերաս
Ծնվել էմայիսի 18 (30), 1839
ԾննդավայրԲեսարաբյան գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էփետրվարի 9 (21), 1896 (56 տարեկան)
Մահվան վայրԱթենք, Հունաստան
ԿրթությունԾովային կադետական դպրոց
Մասնագիտությունճանապարհորդ հետազոտող
Պարգևներ և
մրցանակներ
Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Ստանիսլավի 2-րդ աստիճանի շքանշան և Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան

Ընտանիք խմբագրել

Նա ամուսնացած էր Անաստասիա Իվանովնա Իլովոյսկայայի հետ (Դոնի բանակի հարյուրապետի այրի)։ Ուներ երեք որդի՝ Նիկոլայ, Պավել և Մակեյ։

Ծառայություն խմբագրել

1855 թվականին Ղրիմի պատերազմի ժամանակ մասնակցել է Սևաստոպոլի պաշտպանությանը՝ ծառայելով քաղաքի կայազորում։

1855 թվականի օգոստոսի 1-ից՝ նավատորմի անդամ։ 1856 թվականի սեպտեմբերի 8-ին նա ավարտել է Ռազմածովային կադետների կորպուսը` նավաստի կոչումով։ 1856 -1859 թվականներին նա նավարկել է Սև ծովում։ 1857թ.-ի հունիսի 6-ին ստացել է նավատորմի նավատորմի սպայի կոչում։ 1857 թվականի օգոստոսի 5-ից դեկտեմբերի 6-ը ծառայել է Դնեստրյան տրանսպորտում՝ 2-րդ աստիճանի կապիտանի կոչումով, Պոդուշկինի հրամանատարությամբ։ 1858 թվականի մարտի 5-ից մինչև դեկտեմբերի 24-ը և 1859 թվականի մարտի 28-ից մինչև 1859 թվականի ապրիլի 3-ը ծառայել է «Բոա» կորվետում՝ հրամանատար-լեյտենանտ Գավրիլովի հրամանատարությամբ[1]։

1859 թվականի օգոստոսի 28-ին նշանակվել է Սիբիրյան նավատորմի ավագ սպա։ Այնուհետև լեյտենանտ Գ. Էգերշելդի հրամանատարությամբ «Գրիդեն» կորվետով տեղափոխվել է Ռուսաստան։ 1860 թվականի հուլիսի 20-ից հոկտեմբերի 21-ը նա ծառայել է «Ամերիկա» շոգենավ-կորվետայում՝ հրամանատարի պաշտոնում։

1862 թվականի հուլիսի 3-ից մինչև 1863 թվականի հունիսի 15-ը ծառայել է ճապոնական նավատորմում փոխհրամանատար Ն. Յա Շկոտի հրամանատարությամբ։ 1863 թվականի հունիսի 15-ից մինչև հուլիսի 3-ը նա ծառայել է մեկ այլ ռազմական տրանսպորտում՝ «Մանժուր»՝ փոխհրամանատար Ա.Կ.Շեֆների հրամանատարությամբ։ 1863 թվականի հունվարի 1-ին նրան շնորհվել է լեյտենանտի կոչում։ Օգոստոսի 13-ին նա նշանակվել է «Walrus» պտուտակավոր հրացանով լեյտենանտ Լինդենի հրամանատարությամբ, ծառայել է մինչև 1864 թվականի սեպտեմբերի 28-ը, սակայն 1863 թվականի հոկտեմբերի 15-ից մինչև 1864 թվականի մայիսի 9-ը նա դուրս է մնացել նավի անձնակազմից։ 1865 թվականի ապրիլի 11-ին նշանակվել է Լենայի տրանսպորտի հրամանատար, որի վրա մնացել է մինչև 1866 թվականի մայիսի 16-ը, երբ արձակուրդ է գնացել `հիվանդության պատճառով բուժվելու[2]։

1867 թվականից մինչև 1868 թվականի մայիսի 15-ը ծառայել է «Սոբոլ» նավի կազմում լեյտենանտ հրամանատար Մ.Ա.Ուսովի հրամանատարությամբ։

Խաղաղ օվկիանոսում ծառայելուց հետո Լեոնիդ Կոնստանտինովիչը ժամանեց Բալթիկ, որտեղ շարունակեց ծառայել մինչև 1879 թվականը։ 1871 թվականի մայիսի 25-ից նա ծառայել է որպես ավագ սպա «Brave» շոգենավում՝ 2-րդ աստիճանի կապիտանի կոչումով։ 1872 թվականի ապրիլի 16-ին (ապրիլի 21) ստացել է փոխհրամանատարի կոչում։ 1876 ​​թվականի մայիսի 8-ից՝ Սևաստոպոլի նավատորմի ավագ սպա[3]։ 1877 թվականի հուլիսի 2-ից՝ «Ռուֆ»հրացանակիր նավի հրամանատար, իսկ 1879 թվականի մայիսի 14-ից՝ կառուցվող «Վեստնիկ» նավի հրամանատար[4]։

1886 թվականի փետրվարի 10-ին, թիվ 268 բարձրագույն հրամանով նշանակվել է Սև ծովի համար կառուցվող «Եկատերինա II» էսկադրիլային ռազմանավի հրամանատար։ 1887 թվականի հունիսի 27-ից հունիսի 29-ը նա նավարկում է Սև ծովում։ 1888 թվականի մայիսի 16-ից մինչև մայիսի 24-ը նավարկել է Էլբորուս շոգենավով; 1888 թվականի հունիսի 15-ից հուլիսի 1-ը նավարկել Չեսմա ռազմանավի ծովային փորձությունների ժամանակ։ 1888 թվականի օգոստոսի 28-ին նա վերադարձավ Ռուսաստան։

1891 թվականի հունվարի 1-ին կայսերական թիվ 550 հրամանով նա ստացել է թիկունքային ծովակալի կոչում «առանձնահատկության համար»։ 1891 թվականի ապրիլի 18-ից մինչև ապրիլի 21-ը Լ.Կ. Կոլոգերասը իր հյուսած գրիչը պահել է Չեռնոմորեց հրացանակիր նավի վրա։ 1891 թվականի սեպտեմբերի 27-ից մինչև 1895 թ. 1892-1894 թվականներին եղել է իգական գիմնազիայի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ։

1894 թվականի սեպտեմբերի 28-ից նոյեմբերի 4-ը նա հանդես է եկել որպես փորձագետ Օդեսայի շրջանային դատարանի նիստերում Վլադիմիր շոգենավի և«Կոլումբիա» շոգենավի բախման գործով։

1895-ի հոկտեմբերի 23-ից Միջերկրական ծովում նավերի առանձին ջոկատի հրամանատար, որոնք պետք է ուղարկվեին Ռուսաստանի Հեռավոր Արևելք (զրահապատ հածանավ Ծովակալ Նախիմով, ռազմանավ Նավարին, հածանավ Ռուրիկ, հածանավ Դմիտրի Դոնսկոյ, հրացանակիր նավը սպառնում է)։

Ալժիր ժամանելուն պես նա գլխավոր նավատորմի շտաբից հրահանգ ստացավ տեղափոխվել Զմյուռնիա, որտեղ նա կգլխավորի Միջերկրական ծովի նավերի ջոկատը (Ռինդա հածանավ, Ռոզբոյնիկ հածանավ, Չեռնոմորեց հրացանակիր նավը)։

Լեոնիդ Կոնստանտինովիչը մահացել է 1896 թվականի փետրվարի 9-ին Աթենքի մերձակայքում գտնվող հյուրանոցում տուբերկուլյոզից։ Նրան թաղել են Խերսոնեսում՝ Սուրբ Վլադիմիրի տաճարի մոտ գտնվող գերեզմանատանը[5];

Մրցանակներ խմբագրել

  • 1856 թվականի օգոստոսի 26 - բրոնզե մեդալ` 1853-1856 թվականների պատերազմի հիշատակին։
  • 1862 թվականի ապրիլի 17 - Սուրբ Ստանիսլավի III աստիճանի շքանշան
  • 1872 թվականի մայիսի 1 - Սուրբ Ստանիսլավի II աստիճանի շքանշան
  • 1872 թվականի մայիսի 20 - կենսաթոշակ տարեկան 300 ռուբլի «Արևելյան Սիբիրի Պրիմորսկի շրջանում 10 տարվա ծառայության համար»
  • 1 հունվարի, 1877 - Սուրբ Աննայի II աստիճանի շքանշան
  • 1883 թվականի հոկտեմբերի 24 - Հավայանական թագի Մեծ Խաչի Հավայան շքանշան
  • 1885 թվականի մայիսի 13 - Կալակաուա I հրամանատարական խաչի Հավայան շքանշան
  • 1885 թվականի հուլիսի 15 - երախտագիտություն նավատորմի բարձրագույն շքանշանով
  • 1885 թվականի օգոստոսի 21 - 450 ռուբլի պարգև «2-րդ աստիճանի նավերի երկարաժամկետ հրամանատարության համար»
  • 1885 թվականի սեպտեմբերի 22 - Սուրբ Վլադիմիրի IV աստիճանի շքանշան՝ 20 ծովային արշավանք ավարտելու համար։
  • 1888 թվականի հոկտեմբերի 15 - Սուրբ Վլադիմիրի III աստիճանի շքանշան
  • 1894թվականի հունվարի 1 - Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան

Հիշողություն խմբագրել

Մոներոն կղզու հյուսիսային ծոցն 1870-71թթ. անվանվել է Վաստոկ ի պատիվ «Վոստոկ» շան հրամանատար, կապիտան-լեյտենանտ Լեոնիդ Կոնստանտինովիչ Կոլոգերասի։

Ծանոթագրություն խմբագրել

  1. Шаброва, 2017, с. 195-198. {{cite book}}: Missing or empty |title= (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  2. Шаброва, 2017, с. 195-198. {{cite book}}: Missing or empty |title= (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  3. Приказ Е. И. В. генерал-адмирала №48 8 мая 1876 г. {{cite book}}: Missing or empty |title= (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  4. К. М. Браславец. История в названиях на карте Сахалинской области. — Южно-Сахалинск: Дальневосточное книжное издательство, 1983. — С. 49. — 144 с. — 10 000 экз. {{cite book}}: Missing or empty |title= (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  5. К. М. Браславец. История в названиях на карте Сахалинской области. — Южно-Сахалинск: Дальневосточное книжное издательство, 1983. — С. 49. — 144 с. — 10 000 экз. {{cite book}}: Missing or empty |title= (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)

Գրականություն խմբագրել

  • Удинцев Г. Б., Родевич-Старицкая И. В. Дальневосточная одиссея капитан-лейтенанта Старицкого (рус.) // Московский Журнал : Журнал. — М., 2008. — Октябрь (вып. 214, № 10).
  • Старицкий К. С. Гидрографическая командировка в Восточный океан в 1865-1871 годах (рус.) // Морской сборник : Журнал. — СПб., 1873. — № 1. — С. 1—66.
  • Алексеев А. В. Командиры кораблей русского флота. 1861-1917 гг. — 2001.
  • РГА ВМФ. оп.5. д.1156. лл.10-18.
  • Мельников Р. М. «Рюрик» был первым // глава 6
  • Чепелев В. Р. Шхуна «Восток» (рус.) // Гангут : Журнал. — СПб.: «Гангут», 2007. — Вып. 44. — С. 80—87. — ISBN 5-85875-051-6.
  • Крупенский А. Н. Полный список лиц избранных бессарабским дворянством на областные, губернские и уездные должности со времени присоединения Бессарабии к Российской империи по 1912 год. — СПб.: типография Р. Голике и А. Вильборг, 1912.
  • Морской альманах. — СПб.: типография т-ва «Общественная польза», 1865. — С. 16-20.
  • Шаброва Н. И. Моряки — исследователи побережья Сахалина в 1868 году (Послужные списки) (рус.) // Вестник сахалинского музея : Сборник. — Южно-Сахалинск: Сахалинский областной краеведческий музей, 2017. — Вып. 23. — С. 195—198.