Իոսիֆ Եվստաֆիևիչ Կրաչկովսկի (ռուս.՝ Иосиф Евстафиевич Крачковский, 3 հուլիսի, 1854, Վարշավա, Լեհաստան, Ռուսական կայսրություն18 ապրիլի, 1914, Կանեդաբիա, Իտալիա), ռուս գեղանկարիչ-բնակարիչ։ Բանաստեղծ Դմիտրի Կլենովսկու հայրն է։

Իոսիֆ Կրաչկովսկի
ռուս.՝ Иосиф Евстафиевич Крачковский
Ծնվել էհուլիսի 3, 1854(1854-07-03)
ԾննդավայրՎարշավա, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էապրիլի 18, 1914(1914-04-18) (59 տարեկան)
Մահվան վայրCadenabbia, Իտալիա
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտություննկարիչ
Ժանրբնանկար
Ուշագրավ աշխատանքներViolets from Nice?
Պարգևներ
Արվեստի կայսերական ակադեմիայի մեծ ոսկե մեդալ
ԱնդամակցությունԳեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերություն
 Iosif Krachkovsky Վիքիպահեստում
«Ուկրաինական երեկո» (ռուս.՝ «Украинский вечер», 1889)

Կենսագրություն խմբագրել

Իոսիֆ Կրաչկովսկին ծնվել է 1854 թվականի հուլիսի 3-ին Վարշավայում (որոշ աղբյուրներում որպես նկարչի ծննդավայր նշված է Սանկտ Պետերբուրգը)՝ ազնվականի ընտանիքում[1]։

1871 թվականին Իոսիֆ Կրաչկովսկին՝ որպես ազատ ունկնդիր, սկսել է հաճախել Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիա. սովորել է պրոֆեսոր բարոն Մ. Կլոդտի մոտ։

1878 թվականին «Առավոտ» (ռուս.՝ «Утро») նկարի համար արժանացել է Ակադեմիայի փոքր ոսկե մեդալի, իսկ հաջորդ տարի նրան «Երեկո» (ռուս.՝ «Вечер») կտավի համար Իոսիֆ Կրաչկովսկուն շնորհվել է մեծ ոսկե մեդալ և առաջին աստիճանի նկարչի կոչում։ 1880 թվականին արքունիքի հաշվին ուղարկվել է արտասահման՝ կատարելագործելու իր վարպետությունը։ Եղել է Բեռլինում, Դյուսելդորֆում, Մյունխենում, Միլանում և Մադրիդում, մի որոշ ժամանակ բնակվել է Փարիզում, որտեղից էլ տարբեր վայրեր է մեկնել նկարներ անելու նպատակով։ 1884 թվականին վերադարձել է Սանկտ Պետերբուրգ։ Արտասահմանում ստեղծած իր կտավների համար Իոսիֆ Կրաչկովսկին արժանացել է ակադեմիկոսի կոչման։ Այդ ժամանակից ի վեր նա բնակվել և աշխատել է Սանկտ Պետերբուրգում։

1902 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում՝ Գեղարվեստի խրախուսման կայսերական ընկերության ցուցասրահում, բացվում է Իոսիֆ Կրաչկովսկու անհատական ցուցահանդեսը։ 1908 թվականին Իոսիֆ Կրաչկովսկու անհատական ցուցահանդեսներն են կազմակերպվում Փարիզում և Նիցցայում։ Նրա աշխատանքները ցուցադրվել են նաև Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության և Պետրոգրադի նկարիչների միության կազմակերպած ցուցահանդեսներում։ 1913 թվականին Իոսիֆ Կրաչկովսկին դարձել է Ա. Կուինջիի միության անդամ։

Իոսիֆ Կրաչկովսկին մահացել է 1914 թվականի ապրիլի 18-ին Իտալիայի Կադենաբիա բնավայրում, որ տեղակայված է Կոմո լճի ափին[1]։

1916 թվականին Պետրոգրադում կազմակերպվել է նկարչի հիշատակին նվիրված ցուցահանդես։

Աշխատանքներ խմբագրել

Իոսիֆ Կրաչկովսկու բազմաթիվ բնանկարներից լավագույնն են համարվում «Ձմեռային տեսարան Պետերբուրգի արվարձաններում» (ռուս.՝ «Зимний вид в окрестностях Петербурга», 1887), «Երեկո» (ռուս.՝ «Вечер»), «Մշնթաղ» (ռուս.՝ «Сумерки», 1887), «Ամռան վերջին» (ռուս.՝ «В конце лета», 1889), «Ամպրոպից առաջ» (ռուս.՝ «Перед грозой»), «Բնանկար Ղրիմում» («ռուս.՝ Крымский пейзаж»)[2] և այլ նկարներ։

Նկարչի աշխատանքները պահվում են տարբեր թանգարաններում ու մասնավոր հավաքածուներում, այդ թվում՝ Ռուսական պետական թանգարանում, Տրետյակովյան պատկերասրահում, Ռուսաստանի գեղարվեստի ակադեմիայի գիտահետազոտական թանգարանում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона, (1890—1907)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իոսիֆ Կրաչկովսկի» հոդվածին։