Թեոդոսիոս Ա Մեծ
Թեոդոս I Մեծ (Ֆլավիոս Թեոդոսիոս, լատին․՝ Flavius Theodosius, Theodosius Magnus, հուն․՝ Θεοδόσιος Α΄, Θεοδόσιος ο Μέγας, հունվարի 11, 347, Կոկա, Գալլեցիա, Հռոմեական Իսպանիա[1][2] և Իտալիկա, Իսպանական Բետիկա, Հռոմեական Իսպանիա[3] - հունվարի 17, 395, Միլան), միասնական Հռոմեական կայսրության վերջին կայսրը։
Թեոդոսիոս Ա Մեծ | |
|---|---|
| Հռոմեական կայսրության վերջին կայսր | |
 | |
| Իշխանություն | 379 - 395 |
| Լատիներեն | Flavius Theodosius, Theodosius Magnus |
| Հունարեն | Θεοδόσιος Α΄, Θεοδόσιος ο Μέγας |
| Ծնվել է՝ | հունվարի 11, 347 |
| Ծննդավայր | Կոկա, Գալլեցիա, Հռոմեական Իսպանիա[1][2] կամ Իտալիկա, Իսպանական Բետիկա, Հռոմեական Իսպանիա[3] |
| Մահացել է՝ | հունվարի 17, 395 (48 տարեկան) բնական մահով |
| Վախճանի վայր | Միլան |
| Սուրբ Առաքյալների եկեղեցի և Կոստանդնուպոլիս | |
| Երկիր | Հին Հռոմ |
| Տոհմ | Թեոդոսյան տոհմ |
| քաղաքական գործիչ | |
| Հայր | Flavius Theodosius?[4] |
| Մայր | Thermantia? |
| Երեխաներ | Galla Placidia?, Honorius?[5], Արկադիոս[6], Pulcheria? և Gratianus? |
379 թ որպես Գրացիանոս կայսեր գահակից ստացել է Արևելյան Հռոմեական կայսրության նկատմամբ իշխանությունը, 394 թ ստանձնել է ամբողջ Հռոմեական կայսրության միանձնյա կառավարումը։ 395 թ նրա մահից հետո կայսրությունը վերջնականապես կիսվել է երկու մասի՝ արևելյան (Բյուզանդական կայսրություն) և արևմտյան։ Թեոդոսը օրենքով հաստատեց քրիստոնեության Նիկիական դավանանքը որպես միասնական պետական կրոն՝ սկիզբ դնելով արիոսականության մարմանը։ Սկսել է հետապնդել (առանց կտրուկ միջոցների) հեթանոսությունը և քրիստոնեության մեջ հերետիկոսական ուղղությունները։ Արգելել է հեթանոսական ծեսերը, ինչի հետևանքով 393 թվականից հետո դադարել է Օլիմպիական խաղերի անցկացումը։ Թեոդոսի գործունեությունը կանխորոշել է Եվրոպայի և քրիստոնյա արևելքի կրոնական զարգացման ընթացքը, ինչ համար նա քրիստոնյա պատմիչների կողմից ստացել է Մեծ հորջորջումը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Hydatius Chronicle of Hydatius — 0464.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (not translated to grc) Νέα Ἱστορία (հին հունարեն.) — 0444.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (not translated to la) Continuation of the Chronicon of Marcellinus Comes (լատ.) — 0566.
- ↑ Любкер Ф. Theodosius (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1373—1374.
- ↑ Union List of Artist Names — 2014.
- ↑ Любкер Ф. Arcadius (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 126.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թեոդոսիոս Ա Մեծ» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 171)։ 
|