Թայմս-Սքվեր կամ Թայմսի հրապարակ (անգլ.՝ Times Square), Նյու Յորքի կենտրոնական հրապարակներից մեկն է։ Գտնվում է Մանհեթենում, Յոթերորդ ավենյու և Բրոդվեյ փողոցների խաչմերուկն է։ Անունը ծագում է նախկինում այդտեղ գտնվող Նյու Յորք Թայմս թերթի հրատարակչության շենքի անունից։

Թայմս Սքվեր
անգլ.՝ Times Square
ԵրկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
ՏեղագրությունՄանհեթեն, Նյու Յորք
🌐timessquarenyc.org(անգլ.)
Քարտեզ
Քարտեզ

Այցելուների քանակը խմբագրել

Թայմս Սքվերը աշխարհում ամենաշատ այցելվող վայրն է՝ օրական 360,000 հետիոտն այցելուներով, որոնք կազմում են տարեկան ավելի քան 131 միլիոն[1]։ 2013 թվականի դրությամբ այն ուներ ավելի շատ այցելուներ, քան Դիսնեյի թեմատիկ այգիներից յուրաքանչյուրն ամբողջ աշխարհում՝ 128,794,000 այցելուներով 2012 թվականի մարտից մինչև 2013 թվականի փետրվար ընկած ժամանակահատվածում, ընդդեմ 126,479,000-ի՝ Դիսնեյ Ուորլդ թեմատիկ զբոսայգիների Ֆլորդիայի Բեյ Լեյք քաղաքում, 2012 թվականին[1][2]։ Նույնիսկ բացառելով բնակիչներին այցելուների թվից՝ Թայմս Սքվերը աշխարհի երկրորդ ամենաշատ այցելվող զբոսաշրջային գրավչությունն է՝ Լաս Վեգաս Սթրիփից հետո[3]։ Ոտքով երթևեկության բարձր մակարդակը հանգեցրել է տարեկան 4,8 միլիարդ դոլարի մանրածախ, զվարճանքի և հյուրանոցների վաճառքի[4], ընդ որում Նյու Յորքի այցելուների ծախսած յուրաքանչյուր դոլարից 22 ցենտը ծախսվում է Թայմս Սքվերում[4][5]։

Ամանորյա տոնակատարություններ խմբագրել

 
Թայմս Սքվերի ամանորյա գունդը 2007 թվականին

Թայմս Սքվերը այն վայրն է, որտեղ ամենամյա գունկը ընկնում է Ամանորի գիշերը։ Ամանորի գիշերը Թայմս Սքվերում հավաքվում են մոտ մեկ միլիոն խրախճողներ, ինչը ավելի քան երկու անգամ ավելին է, քան սովորական այցելուների թիվը, որը սովորաբար ընդունում է տարածքը օրական կտրվածքով[6]։ Այնուամենայնիվ, 1999 թվականի դեկտեմբերի 31-ի հազարամյակի տոնակատարության համար հրապարակված զեկույցներում ասվում էր, որ մոտավորապես երկու միլիոն մարդ հեղեղել է Թայմս Սքվերը՝ Վեցերորդ պողոտայից լցվելով Ութերորդ պողոտա և ետ՝ Բրոդվեյով և Յոթերորդ պողոտայով մինչև 59-րդ փողոց՝ դարձնելով այն Թայմս Սքվերում 1945 թվականի օգոստոսի՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտի տոնակատարությունների ժամանակներից ի վեր ամենամեծ հավաքը[7]։

1907 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ամանորը նշանավորող գունդը առաջին անգամ նետվեց Թայմս Սքվերում[8], և այդ ժամանակվանից Նյու Յորքում Ամանորի գլխավոր տոնակատարությունն անցկացվում է հրապարակում։ Այդ գիշեր հարյուր հազարավոր մարդիկ հավաքվում են դիտելու, թե ինչպես է Waterford Crystal-ի գնդակը իջեցվում շենքի վերևում գտնվող ձողի վրայով՝ նշանավորելով նոր տարվա սկիզբը։ Այն փոխարինեց տանիքի շքեղ հրավառությանը, որն անցկացվում էր 1904-1906 թվականներին, սակայն այն դադարեցվել էր քաղաքի իշխանությունների կողմից հրդեհի վտանգի պատճառով։ 1908 թվականից սկսած և դրանից հետո ավելի քան ութսուն տարի գնդակի իջեցման համար պատասխանատու էր Թայմս Սքվերի ցուցանակները արտադրող Artkraft Strauss-ը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ լռության րոպեն, որին հաջորդում էր եկեղեցու զանգերի ղողանջի ձայնագրությունը, փոխարինեց գնդակի անկումը պատերազմի ժամանակ էլեկտրաէներգիայի անջատման սահմանափակումների պատճառով։ Այսօր Countdown Entertainment-ը և One Times Square-ը կազմակերպում են ամանորյա իրադարձությունները Times Square Alliance-ի հետ համատեղ[8]։ Էներգախնայող լուսադիոդային նոր գնդի դեբյուտը տեղի ունեցավ 2008 թվականին, երբ Թայմս Սքվերում լրանում էր գնդակի անկման հարյուրամյակը։ 2008–2009 թվականների գնդակն ավելի մեծ է և դարձել է մշտական տեղակայումով՝ որպես ամբողջ տարվա տեսարժան վայր՝ օգտագործվելով տոնակատարությունների համար այնպիսի օրերի, ինչպիսիք են Սուրբ Վալենտինի օրը և Հելոուինը[8]։

2017 թվականի դեկտեմբերի 31-ի երեկոյան ամանորյա հանդիսություններ են տեղի ունենում Թայմս Սքվեր հրապարակում[9]։ Կեսգիշերից մի քանի ժամ առաջ Թայմս Սքվերում ելույթներով հանդես են եկել տասնյակ կատարողներ[9]։ Նրանց թվում եղել են Մրայա Քերին, Նիլ Դայմոնդը, Նիք Ջոնասը, Կամիլա Կաբելոն և ուրիշներ[9]։ Կեսգիշերից մեկ րոպե առաջ Թայմս Սքվերի երկնաքերերից մեկի տանիքից հսկա բյուրեղապակյա գունդը սկսել է աստիճանաբար իջեցվել և իր ամենացածր կետին հասել է այն ժամանակ, երբ սկսվել է 2018 թվականը, որով ազդարարվել է Ամանորի սկիզբն ԱՄՆ-ի արևելքում[9]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 «Times Square Pedestrian Counts, Times Square Alliance». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
  2. Global Attractions Attendance Report, TEA/AECOM(չաշխատող հղում), Published June 10, 2013.
  3. «The World's 50 Most Visited Tourist Attractions». HuffPost. 2014 թ․ փետրվարի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.
  4. 4,0 4,1 Times Square Economic Impact Update, Times Square Alliance / HRA, March 2012
  5. «New York City Tourism: A Model for Success, NYC and Company, 2013» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 16-ին.
  6. «Times Square Alliance – New Year's Eve». Timessquarenyc.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 21-ին.
  7. «Times Square New York City, New York City Times Square». Timessquare.nyctourist.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 21-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 «Times Square Alliance – New Year's Eve – About The Ball». Timessquarenyc.org. 2008 թ․ նոյեմբերի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 21-ին.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 «Նյու Յորքում բյուրեղապակյա գնդի իջեցմամբ ազդարարվել է Ամանորի սկիզբն ԱՄՆ-ի արեւելքում». news.am. 2018 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 5-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել