Էլեկտրոնային առքուվաճառք

Էլեկտրոնային առքուվաճառք (անգլ.՝ Electronic trading, eTrading, e-Trading), տարբեր ֆինանսական գործիքների առևտրի իրականացում և ապրանքների փոխանակում համացանցի միջոցով։

Էլեկտրոնային առևտրային հարթակը համակարգչային ծրագրաշարի մի մասն է, որը թույլ է տալիս օգտվողներին ֆինանսական ապրանքների պատվերներ կատարել ֆինանսական միջնորդի հետ՝ ցանցի միջոցով: Այս ապրանքները ներառում են այնպիսի ապրանքներ, ինչպիսիք են բաժնետոմսերը, պարտատոմսերը, արժույթները, ապրանքները և ածանցյալ գործիքները: Առաջին լայն տարածում գտած էլեկտրոնային առևտրային հարթակը ամերիկյան Նասդաք ֆոնդային բորսան էր։ Նման առևտրային հարթակների հասանելիությունը հանրությանը նպաստել է մանրածախ ներդրումների աճին^[1]:

Այս հարթակները հասանելի են շարժական սարքերում, սակայն կարող են ապահովել վեբկայքի կամ հավելվածի ծրագրավորման ինտերֆեյսի (API) համարժեքը:

E-tendering

Էլեկտրոնային տենդերային հարթակը (վեբ հարթակ, ինտերնետ հարթակ, էլեկտրոնային առևտրի հարթակ) մասնագիտացված համացանցային ռեսուրս է, որն օգտվողներին տրամադրում է վիրտուալ տեղեկատվական տարածք էլեկտրոնային առևտրային գործունեություն իրականացնելու համար: Այն կարող է կազմակերպվել էլեկտրոնային աճուրդի ձևաչափով՝ թույլ տալով առցանց գործարքներ իրականացնել հեռավոր մասնակիցների միջև՝ արդյունավետորեն հանդես գալով որպես բորսա:

Տենդերային հարթակների մեծ մասն առաջարկում է տեղեկատվական ծառայություններ հաճախորդների և կապալառուների համար՝ ապահովելով, որ առկա մրցույթների և դրանց իրականացման հնարավորությունների մասին տեղեկատվությունը հասանելի է բոլոր շահագրգիռ կողմերին: Կան և՛ նեղ պրոֆիլի հարթակներ, որոնք կենտրոնացած են խիստ սահմանված մրցույթների վրա, և՛ ունիվերսալ հարթակներ, որոնք առաջարկում են ծառայությունների և ապրանքների լայն տեսականի: Պոտենցիալ օգտատերերի համար էլեկտրոնային հարթակների գրավչությունը պայմանավորված է դրանց հասանելիությամբ, թիրախային լսարանին հասնելու ունակությամբ, անհրաժեշտ բիզնես տեղեկատվություն գտնելու արագությամբ և հեշտությամբ։

Ըստ որոշ վերլուծաբանների, ինչպիսիք են IDC-ն. առցանց շուկաներն այն շուկաներն են, որոնք շահագործվում են չեզոք՝ երրորդ կողմի շնորհիվ և հեշտացնում են գործարքները բազմաթիվ գնորդների և վաճառողների միջև: Մեկ կամ մի քանի վաճառողների շահերը սպասարկող հարթակները, նրանց կարծիքով, միայն էլեկտրոնային բաշխման միջոց են (electronic-distribution tool):

Պատմություն

Նախքան էլեկտրոնային առևտրի հայտնվելը, ԱՄՆ-ում դարեր շարունակ person-to-person գործարքներն իրականացվել են ֆիզիկական բորսաներում^[2]: NYSE-ն այս փոխանակումներից ամենանկատելին էր և գործում էր բաց քննարկման տարբերակով, այն ձեռքի ազդանշանների և բանավոր հաղորդակցության համակարգ էր, որն օգտագործվում էր մասնակիցների կողմից առևտուր իրականացնելու համար: 1971 թվականին Արժեթղթերի դիլերների ազգային ասոցիացիան ստեղծեց Նասդաքը և ամբողջովին աշխատեց էլեկտրոնային եղանակով՝ համակարգչային ցանցում^[3]: Այն արագորեն ձեռք բերեց հայտնիություն, և 1992 թվականին այն կազմում էր ԱՄՆ առևտրի ծավալի 42%-ը^[4]: Էլեկտրոնային ֆինանսական շուկաների գալուստով շուտով գործարկվեցին էլեկտրոնային առևտրային հարթակներ: 1992 թվականին Գլոբեքսը դարձավ առաջին էլեկտրոնային առևտրային հարթակը, որը մտավ շուկա^[5]: E*Trade ընկերությունը, որը սկիզբ է առել որպես առցանց բրոքերային ծառայություն, շուտով նաև գործարկեց իր սեփական հարթակը՝ ուղղված սպառողին: Այս հարթակները արագորեն ձեռք բերեցին հայտնիություն E*Trade-ի 1999 թվականի ամսական 9% աճի տեմպի շնորհիվ^[6]:

Ուշացման ազդեցությունը

2007 թվականի դրությամբ բրոքերը չէր կարող պատվերների հոսք իրականացնել առանց որոշ էլեկտրոնային տեխնոլոգիաների օգտագործման^[7]: Առևտրային հարթակից դուրս առևտրի առկայությունը կտրուկ ավելացրել է շուկայի մասնակիցների թիվը, որոնք ֆինանսական ոլորտի մաս չեն կազմում: Այս մասնակիցներին կամ մանրածախ առևտրականներին 2020 թվականին բաժին է ընկել ֆոնդային շուկայի գործունեության 25%-ը^[1].

Քանի որ ներդրողները կարիք չունեն այցելելու բորսայի հարթակ, ինչպիսին NYSE-ն է, ցանում առևտրի իրականացումը առաջացրել է առևտրի արագության անհամապատասխանություն^[8]: Տվյալների փոխանցում ինտերնետով, որը պահանջում է բազմաթիվ ցանցային միացումներ, հանգեցնում է նաև լրացուցիչ ժամանակի հետաձգման^[8]: Առևտրային բաժնետոմսերն, որոնք գտնվում են Նյու Յորքի տարածքում գտնվող շուկայի կենտրոնակայանի մոտ, վերջանում են 2,8%-ով ավելի արագ, քան Նյու Յորքից դուրս գտնվողնորը: Նյու Յորքի տարածքի գործարքներն ունեն 0,75 ցենտով ցածր գնի և հարցման տարածում, քան Նյու Յորքից դուրս գտնվողները, որն էլ զգալիորեն նվազեցնում է ընդհանուր ծախսերը^[8]:

Սա խրախուսում է Նյու Յորքի տարածքում գտնվող թրեյդերներին որդեգրելու ռազմավարություններ, որոնք օգտվում են իրենց արագության առավելությունից: Որոշ բորսաներ առաջարկում են համատեղ տեղակայում. առևտրային ալգորիթմների հեռահար կատարման առավելությունը մեծ կենտրոնական համակարգիչների մոտ: Համատեղման պահանջարկը արագորեն աճել է վաճառող կազմակերպությունների համար: Միայն 2008-ից 2010 թվականներին Նասդաք-ի համակցման բիզնեսն աճել է 25%-ով, և ընկերությունները սկսել են ամբողջովին ավտոմատացված առևտուր իրականացնել՝ օգտվելու սպասման կրճատված ժամանակից^[8]:

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 «Bloomberg - Are you a robot?». www.bloomberg.com. Արխիվացված օրիգինալից 2022-02-03-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին. {{cite web}}: Cite uses generic title (օգնություն)
↑ Weber, Bruce W. (2006-05-01). «Adoption of electronic trading at the International Securities Exchange». Decision Support Systems. Economics and Information Systems (անգլերեն). 41 (4): 728–746. doi:10.1016/j.dss.2004.10.006. ISSN 0167-9236.
↑ «The Death Of The Trading Floor». Investopedia (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-04-22-ին. Վերցված է 2021-10-28-ին.
↑ Goldstein, Michael A.; Kumar, Pavitra; Graves, Frank C. (2014-04-07). «Computerized and High-Frequency Trading». Financial Review. 49 (2): 177–202. doi:10.1111/fire.12031. ISSN 0732-8516. S2CID 20466175. Արխիվացված օրիգինալից 2022-09-28-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին.
↑ «What Is Globex?». Investopedia (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-28-ին. Վերցված է 2021-10-28-ին.
↑ Wu, Jennifer (1999-06). «Online Trading: An Internet Revolution» (PDF). MIT. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2022-01-20-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին.
↑ Chaudhry, Sayan; Kulkarni, Chinmay (2021-06-28). «Design Patterns of Investing Apps and Their Effects on Investing Behaviors». Designing Interactive Systems Conference 2021 (անգլերեն). Virtual Event USA: ACM: 777–788. doi:10.1145/3461778.3462008. ISBN 978-1-4503-8476-6. S2CID 235662940. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-02-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 Wu, Fei (2010-06-10). «Speed, distance, and electronic trading: New evidence on why location matters». Journal of Financial Markets. 13. Վերցված է 2021-11-06-ին.

[:1-1] 1,0 ^1,1 «Bloomberg - Are you a robot?». www.bloomberg.com. Արխիվացված օրիգինալից 2022-02-03-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին. {{cite web}}: Cite uses generic title (օգնություն)

[2] Weber, Bruce W. (2006-05-01). «Adoption of electronic trading at the International Securities Exchange». Decision Support Systems. Economics and Information Systems (անգլերեն). 41 (4): 728–746. doi:10.1016/j.dss.2004.10.006. ISSN 0167-9236.

[3] «The Death Of The Trading Floor». Investopedia (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-04-22-ին. Վերցված է 2021-10-28-ին.

[:102-4] Goldstein, Michael A.; Kumar, Pavitra; Graves, Frank C. (2014-04-07). «Computerized and High-Frequency Trading». Financial Review. 49 (2): 177–202. doi:10.1111/fire.12031. ISSN 0732-8516. S2CID 20466175. Արխիվացված օրիգինալից 2022-09-28-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին.

[5] «What Is Globex?». Investopedia (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-28-ին. Վերցված է 2021-10-28-ին.

[:0-6] Wu, Jennifer (1999-06). «Online Trading: An Internet Revolution» (PDF). MIT. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2022-01-20-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին.

[:42-7] Chaudhry, Sayan; Kulkarni, Chinmay (2021-06-28). «Design Patterns of Investing Apps and Their Effects on Investing Behaviors». Designing Interactive Systems Conference 2021 (անգլերեն). Virtual Event USA: ACM: 777–788. doi:10.1145/3461778.3462008. ISBN 978-1-4503-8476-6. S2CID 235662940. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-02-ին. Վերցված է 2022-02-03-ին.

[:2-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 Wu, Fei (2010-06-10). «Speed, distance, and electronic trading: New evidence on why location matters». Journal of Financial Markets. 13. Վերցված է 2021-11-06-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]