Զոնդ-2 (ռուս.՝ Зонд-2), խորհրդային Զոնդ ծրագրի շրջանակներում արձակված ավտոմատ միջմոլորակային կայան, որը նախատեսված էր Մարս մոլորակի մոտ անցում կատարելու համար[1][2][3]։ Կայանը հաջողությամբ արձակվեց և ուղղվեց դեպի Մարս, սակայն ճանապարհին նրա հետ կապն ընդհատվեց։

Զոնդ-2
ԿազմակերպությունԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ տիեզերական ծրագիր
Հիմնական կապալառուներՀԿԲ-1
COSPAR ID1964-078C
NSSDCA ID1964-078C
SCN00945
Գործարկման ամսաթիվ1964 նոյեմբերի 30, 13:12 UTC
Գործարկման վայրԲայկոնուր
Գործարկման հրթիռՄոլնիա
Զանգված890 կգ

Կայանը կառուցվել է 3ՄՎ միջմոլորակային կայանների հենքի վրա։

Զոնդի առաքելությունները Խորհրդային Միության կողմից ներկայացվել են որպես ինժեներական փորձարկումներ[4]։ Այն ժամանակ արևմտյան դիտորդները ենթադրում էին, որ այդ անվանումն օգտագործվել է որպես անհաջող առաքելությունների քողարկում, այնպես, ինչպես Կոսմոս անվանումները օգտագործվել են այն առաքելությունների համար, որոնք չեն կարողացել լքել Երկրի ուղեծիրը[4]։

Արձակում խմբագրել

Զոնդ-2-ի վրա տեղադրված էր ֆոտոհեռուստատեսային տեսախցիկ, որն ավելի ուշ օգտագործվեց նաև Զոնդ-3 կայանի վրա Լուսինը լուսանկարելու համար։ Տեսախցիկի համակարգը ներառում էր նաև երկու ուլտրամանուշակագույն սպեկտրոմետրեր, դրանք տեղադրվել էին Մարսի վրա մեթանի նշաններ որոնելու համար։

Զոնդ-2-ը արձակվել է 1964 թվականի նոյեմբերի 30-ին Բայկոնուր տիեզերակայանից Մոլնիա կրող հրթիռով։ 1965 թվականի մայիսի սկզբին հետագծի ուղղման մանևրումների ժամանակ կապը կայանի հետ կորել է։ Աշխատելով կես հզորությամբ՝ իր արևային վահանակներից մեկի կորստի պատճառով, տիեզերանավը Մարսի մոտով անցավ 1965 թվականի օգոստոսի 6-ին, 5,62 կիլոմետր վայրկյան արագությամբ, մոլորակից 1500 կիլոմետր հեռավորության վրա։

Զոնդ-2 կայանի վրա առաջին անգամ տեղադրվել և փորձարկվել են պլազմային էլեկտրական հրթիռային շարժիչներ, ընդհանուր առմամբ կայանի վրա տեղադրված էին վեց այդպիսի սարքեր, որպես կայանի դիրքի շտկման համակարգի շարժիչներ։ Համակարգը փորձարկվել է 70 րոպեի ընթացքում, գեներացված պլազմային կույտերը ունեին ~30000 Կ ջերմաստիճան և արտանետվում էին մինչև 16 կմ/վ արագությամբ, կոնդենսատորային մարտկոցը ուներ 100 միկրո-ֆարադ հզորություն, աշխատանքային լարումը ~1 կՎ[5]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Chronology of Mars Missions». ResearchGate (անգլերեն). doi:10.13140/rg.2.2.29797.65768. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  2. «Zond 2 Mars Flyby ~ Fornax Space Missions». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  3. Zond-2: An early attempt to touch Mars
  4. 4,0 4,1 Harvey, Brian (2007). Russian Planetary Exploration History, Development, Legacy and Prospects. Springer-Praxis. էջեր 69–72. ISBN 9780387463438.
  5. «Космические аппараты «Зонд» — Путешествие в космос». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 21-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել