Վիքիպեդիա

Արբանյակային կատալոգի համար

Արբանյակային կատալոգի համարը (անգլ.՝ Satellite Catalog Number, SCN, նախկինում կոչվում էր ՆՈՐԱԴ-ի համար (Հյուսիսային Ամերիկայի օդատիեզերական պաշտպանություն, անգլ.՝ North American Aerospace Defense, NORAD) կամ USSPACECOM օբյեկտի համար) հաջորդական իննանիշ թիվ, որը նշանակվում է Միացյալ Նահանգների տիեզերական հրամանատարության կողմից (USSPACECOM) արձակման արդյունքում Երկրի ուղեծրում գտնվող կամ այնտեղ հայտնաբերված բոլոր արհեստական օբյեկտներին, ներառյալ նրանց, որոնք արդեն դուրս են եկել Երկրի ուղեծրից[1]։ Առաջին կատալոգավորված օբյեկտը՝ կատալոգի համար 1-ը հանդիսանում է Սպուտնիկ-1-ի կրող հրթիռը, իսկ Սպուտնիկ-1 արբանյակի համարն է 2[2]։

Օբյեկտները, որոնք կարճ ժամանակով են գտնվել ուղեծրում կամ ուղեծիր դուրս չեն եկել չեն հաշվառվում[3]։ Կատալոգում գրանցված օբյեկտի նվազագույն չափը 10 սանտիմետր տրամագիծ է[4]։ 2023 թվականի հոկտեմբերի 21-ի դրությամբ կատալոգը ներառում էր 58010 օբյեկտներ, այդ թվում՝ 16645 արբանյակներ, որոնք ուղեծիր էին արձակվել 1957 թվականից ի վեր, որոնցից 8936-ը դեռ ակտիվ էին[5]։ Օբյեկտներից 25717-ին իրականացվում է անընդհատ հետևում, իսկ 2055-ը կորած են[6]։ Բացի այդ, USSPACECOM-ը նաև հետևում էր 16600 վերլուծական օբյեկտների[7]։ Վերլուծական օբյեկտները փոփոխականորեն հետևվում են և նրանց կազմը անընդհատ թարմացվում է, ուստի դրանց կատալոգի համարները և կազմությունը չեն հրապարակվում։ 2023 թվականի սեպտեմբերի 12-ի դրությամբ ԵՏԳ-ի գնահատմամբ, գոյություն ունեն շուրջ 36,500 կտոր պտտվող բեկորներ, որոնք բավականաչափ մեծ են USSPACECOM-ի կողմից հետևելու համար[8]։

Հիմնական հաշվառված օբյեկտներին վերագրվում է 1-ից մինչև 69999[9] կամ 99999-ից բարձր համարներ։

ԱՄՆ Տիեզերական հրամանատարությունը հրապարակում է կատալոգը space-track.org կայքում[10]։

Պատմություն խմբագրել

Սկզբում կատալոգը վարում էր ՆՈՐԱԴ-ը։ 1985 թվականից սկսած USSPACECOM-ին հանձնարարվել էր հայտնաբերել, հետևել, բացահայտել և պահպանել Երկրի ուղեծրի բոլոր մարդու կողմից ստեղծված օբյեկտների կատալոգը[11]։ 2002 թվականին USSPACECOM-ը կազմալուծվեց և միացվեց Միացյալ Նահանգների ռազմավարական հրամանատարությանը (USSTRATCOM): Հետագայում, USSPACECOM-ը վերականգնվել է 2019 թվականին[12]։

Մինչև 2020 թվականը կատալոգի համարը սահմանափակվում էր հինգ նիշով։ 2020 թվականին Space-Track-ը սկսեց տվյալների տրամադրումը CCSDS OMM (Orbit Mean-Elements Message) ձևաչափով, ինչը կատալոգի առավելագույն հնարավոր թիվը հասցրեց 999,999,999-ի[13]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Kelso, T.S. (1998 թ․ հունվար). «Frequently Asked Questions: Two-Line Element Set Format». Satellite Times. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 23-ին.
  2. ↑ «SL-1 R/B Satellite details 1957-001A NORAD 1». Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 9-ին.
  3. ↑ «Frequently Asked Questions». Space-Track.org. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 14-ին. «Q: What criteria are used to determine whether an orbiting object should receive a catalogue number and International Designation? A: We must be able to determine who it belongs to, what launch it correlates to, and the object must be able to be maintained (tracked well).»
  4. ↑ «Frequently Asked Questions». Space-Track.org. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 23-ին. «10 centimeter diameter or "softball size" is the typical minimum size object that current sensors can track and 18th Space Control Squadron maintains in the catalog.»
  5. ↑ Kelso, T.S. «SATCAT Boxscore». CelesTrak. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
  6. ↑ Kelso, T.S. «TLE History Statistics». CelesTrak. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
  7. ↑ «Space-Track.org Space Scoreboard». Space-Track.org. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  8. ↑ «Space debris by the numbers». ESA. 2023 թ․ սեպտեմբերի 12. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
  9. ↑ «Conjunction Summary Message Guide» (PDF). space-track.org. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 30-ին.
  10. ↑ «USSTRATCOM expands SSA data on Space-Track.org». Air Force Space Command. 2018 թ․ հոկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 23-ին.
  11. ↑ «Small Satellite Debris Catalog Maintenance Issues» (PDF). NASA. 1991 թ․ հոկտեմբերի 1. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 23-ին.
  12. ↑ «US Policy and Capabilities on SSA» (PDF). Secure World Foundation. 2019 թ․ հունվարի 24. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  13. ↑ @SpaceTrackOrg (November 25, 2020). «The satellite catalog is growing faster than ever» (Թվիթ). Վերցված է 1 December 2020-ին – via Թվիթթեր.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Արբանյակային_կատալոգի_համար&oldid=9577551» էջից