Վիքիպեդիա

Եդեսիա (գյուղ)

(Վերահղված է Եդեսիա (Ռուսաստան)ից)

Եդեսիա (ռուս.՝ Эдиссия, Едесия), գյուղ[2] Ռուսաստանի Ստավրոպոլի երկրամասի Կուրսկայայի շրջանում։

Բնակավայր
Եդեսիա
ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Հիմնադրված է1797 թ.
ԲԾՄ189 մետր
Բնակչություն▼5700 մարդ (2020)[1]
Ժամային գոտիUTC+3
Փոստային դասիչ357870
Պաշտոնական կայքedissiya.ru
Եդեսիա (գյուղ) (Ռուսաստան)##
Եդեսիա (գյուղ) (Ռուսաստան)

Ձևավորում է գյուղ Եդեսիայի մունիցիպալ միավորը գյուղական համայնքի կարգավիճակով՝ որպես նրա կազմի մեջ մտնող միակ բնակավայր[3][4]։

Անվան տարբերակներ խմբագրել

  • Դերբենտ[5]
  • Էդեսայա (Կասաևա փոս)
  • Եդեսիա[2]

Աշխարհագրություն խմբագրել

Գյուղը գտնվում է Կուրա գետի ափին։

Հեռավորությունը երկրամասի կենտրոնից 233 կմ է, շրջանային կենտրոնից՝ 5 կմ։

Մոտակա երկաթուղային Մոզդոկ կայարանը գտնվում է 45 կմ հարավ։

Բնակավայրի մակերեսը 149,14 կմ² է[6]։

Պատմություն խմբագրել

Գյուղը հիմնադրվել է 1797 թվականին Պավել I կայսեր հրամանով. «Լսելով Դերբենտի և նրա շրջակայքի հայերի խնդիրքը՝ հանձնարարում եմ, որ նրանք, ովքեր ցանկանում են վերաբնակվել, այդպիսի վերաբնակեցում կատարել և ժամանելուն պես ընտրել իրենց հատուկ ապրելակերպ՝ հող ստանալով օգտագործման համար»։

Բնակչություն խմբագրել

Բնակչության թվաքանակը
1833190619892002201020112012201320142015201620172018
101537483858[7]5673[7]5801[8]5805[9]5735[10]5693[11]5657[12]5704[13]5735[14]5766[15]5756[16]
Ազգային կազմ

Ըստ 2010 թվականի մարդահամարի տվյալների[17]՝

№ Ազգություն Թվաքանակ, մարդ Տոկոս
1. Հայեր 5 377 92,69 %
2. Ռուսներ 207 3,57 %
3. Այլ 217 3,74 %

Ենթակառուցվածքներ խմբագրել

  • Մշակութային-ժամանցային կենտրոն,
  • Գրադարան, բացվել է 1949 թվականի մարտի 25-ին[18],
  • «Եդեսիա» տրանսֆորմատորային էլեկտրաենթակայան (35/10 կՎ)[19]։

Կրթություն խմբագրել

  • № 5 միջնակարգ հանրակրթական դպրոց
  • «Ծիծեռնակ» № 3 մանկապարտեզ
  • «Семицветик» №21 մաւնիցիպալ նախադպրոցական կրթական հաստատություն

Հայ առաքելական եկեղեցի խմբագրել

  • Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի, ամենահին հայկական եկեղեցին Ստավրոպոլի երկրամասի տարածքում, խորհրդային իշխանության տարիներին պահպանված միակ եկեղեցին։ Հիմնադրվել է 1830 թվականին, ժամանակակից շինությունը կառուցվել է 1914 թվականին[20]։ 1865 թվականին հրատարակված «Ռուսական կայսրության աշխարհագրական վիճակագրական բառարանի» (ռուս.՝ Гeогpaфичeско-cтaтиcтичecкий cлoваpь Рoccийcкой Импepии)՝ գյուղին նվիրված հոդվածում հիշատակվում է այնտեղ գտնվող հայկական եկեղեցի[5]։

Սպորտ խմբագրել

  • «Սևան» ֆուտբոլային թիմ, որը 2012 թվականին դարձել է Կուրսկի շրջանի չեմպիոն[21]։

Հուշարձաններ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ http://web.archive.org/web/20200424113056/https://www.gks.ru/storage/mediabank/Численность%20по%20МО_Site.xlsx
  2. ↑ 2,0 2,1 Реестр зарегистрированных в АГКГН географических названий объектов на 18/11/2011 Ставропольский край(չաշխատող հղում)
  3. ↑ Закон Ставропольского края от 17 мая 2004 года N 32-кз «Об установлении границ муниципальных образований в Курском районе Ставропольского края» Արխիվացված 2018-01-31 Wayback Machine
  4. ↑ Закон Ставропольского края от 04 октября 2004 года N 88-кз «О наделении муниципальных образований Ставропольского края статусом городского, сельского поселения, городского округа, муниципального района»
  5. ↑ 5,0 5,1 П.Семенов Дербент (Касаева яма, Эдессия) // Гeогpaфичeско-cтaтиcтичecкий cлoваpь Рoccийcкой Импepии. Том II. — Санкт-Петербург, 1865. — С. 27.
  6. ↑ «Ставропольский край. Общая площадь земель муниципального образования». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 2-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 Численность населения по каждому городскому и сельскому населённому пункту Ставропольского края на дату ВПН-1989 и ВПН-2002 Արխիվացված 2013-10-15 Wayback Machine: 12.01.2015] // Сайт Ставропольстата. — Дата обращения: 12.01.2015.
  8. ↑ Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Общая численность населения (в т.ч. мужчин, женщин) по муниципалитетам и населённым пунктам Ставропольского края Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine: 05.04.2015] // Сайт управления Федеральной службы государственной статистики по Северо-Кавказскому федеральному округу (Северо-Кавказстата). — Дата обращения: 05.04.2015.
  9. ↑ Оценка численности постоянного населения муниципальных образований Ставропольского края на 1 января 2011 г. (с учётом предварительных итогов Всероссийская перепись населения 2010 года)(չաշխատող հղում)
  10. ↑ Оценка численности постоянного населения муниципалитетов Ставропольского края на 1 января 2012 года: арх. 12.01.2015] // Сайт Ставропольстата. — Дата обращения: 26.12.2017.
  11. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов) Արխիվացված 2020-04-28 Wayback Machine. Проверено 16 ноября 2013. 16 ноября 2013 года.
  12. ↑ численности постоянного населения муниципалитетов Ставропольского края на 1 января 2014 года Արխիվացված 2014-03-26 Wayback Machine: 02.04.2014] // Сайт управления Федеральной службы государственной статистики по Северо-Кавказскому федеральному округу (Северо-Кавказстата). — Дата обращения: 02.04.2014.
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года Արխիվացված 2020-05-14 Wayback Machine: 06.08.2015] // Сайт Федеральной службы государственной статистики (Росстата). — Дата обращения: 06.08.2015.
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года: арх. 10.10.2017] // Сайт Федеральной службы государственной статистики (Росстата). — Дата обращения: 27.04.2018.
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года: арх. 10.10.2017] // Сайт Федеральной службы государственной статистики (Росстата). — Дата обращения: 27.04.2018.
  16. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года: арх. 10.10.2017] // Сайт Федеральной службы государственной статистики (Росстата). — Дата обращения: 27.04.2018.
  17. ↑ «Том 3 книга 1 «Национальный состав и владение языками, гражданство»; таблица 4 «Национальный состав населения Ставропольского края по городским округам, муниципальным районам, городским населенным пунктам, сельским населенным пунктам с численностью населения 3000 человек и более»». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 2-ին.
  18. ↑ Памятные даты по Ставропольскому краю на 2019 год » Март
  19. ↑ «Ставропольэнерго» устанавливает в Курском районе оборудования для плавки гололёда
  20. ↑ Купольная церковь Сурб Аствацацин (Святой Богородицы) с колокольнейВозрожденный Сурб Аствацацин
  21. ↑ «26.10.2012 — «Севан» с. Эдиссия — чемпион Курского района по футболу». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 2-ին.
  22. ↑ «Памятник воинам-землякам, погибшим в годы Великой Отечественной войны 1941—1945 гг». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 2-ին.

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Եդեսիա_(գյուղ)&oldid=9455784» էջից