Պրան Դիտ
Պրան Դիտ (քմեր.՝ ឌិត ប្រន;, սեպտեմբերի 27, 1942[1][2][3], Siem Reap, Կամբոջա - մարտի 30, 2008[4][5], Նյու Բրանսուիկ, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ[6]), կամբոջացի ֆոտոլրագրող և հասարակական գործիչ, ով 1975-1979 թվականներին վերապրել է Կամբոջայի ցեղասպանությունը։ Համաշխարհային ճանաչում է ձեռք բերել իր գործընկերոջ` Նյու Յորք Թայմս թերթի թղթակից Սենբերգա Շիդնիի գրքի հիման վրա նկարահանված «Մահվան դաշտեր» ֆիլմի թողարկումից հետո, որի վրա նրանք երկուսով աշխատել էին Կամբոջայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ։ 1984 թվականին ֆիլմը միանգամից երեք «Օսկար» ստացավ, իսկ արձանիկներից մեկին արժանացավ ոչ այդքան հայտնի դերասան, ով հանդես էր գալիս Պրանայի դերում։
Պրան Դիտ քմեր.՝ ឌិត ប្រន | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | սեպտեմբերի 27, 1942[1][2][3] |
Ծննդավայր | Siem Reap, Կամբոջա |
Մահացել է | մարտի 30, 2008[4][5] (65 տարեկան) |
Մահվան վայր | Նյու Բրանսուիկ, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ[6] |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մայրենի լեզու | քմերերեն |
Մասնագիտություն | լուսանկարիչ, լրագրող և ֆոտոլրագրող |
Աշխատատու | The New York Times Company |
![]() |
Կենսագրություն
խմբագրելԴիտ Պրանը ծնվել է 1942 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Կամբոջաի Սիեմրեապ քաղաքում։
Պնոմպենի անկումը
1975 թվականի սկզբին Կարմիր կխմերները կազմակերպեցին վերջնական հարձակումը, որի նպատակն էր գրավել երկրի մայրաքաղաքը՝ Պնոմպեն։ Պրանն ու Շենբերգը եղել են այս իրադարձությունների կենտրոնում՝ լուսաբանելով Պնոմպենի փողոցային մարտերը։ Քաղաքի անկումից հետո նրանք կալանավորվեցին և մահապատժի դատապարտվեցին, բայց քանի որ Շենբերգը օտարերկրյա լրագրող էր, ի վերջո կարողացավ դուրս գալ երկրից։ Պրանը կամբոջացի էր, ուստի նա չկարողացավ հեռանալ և մինչև 1979 թվականը ստիպված եղավ աշխատել Պոլ Պոտի մարդկանց կողմից ամբողջ երկրում ստեղծված աշխատանքային ճամբարներից մեկում։
1979 թվականին Դիտ Պրանը փախել է Կամբոջայից և ապաստան գտել Թաիլանդում, որտեղից էլ տեղափոխվել է ԱՄՆ։ Հենց նա է եղել «մահվան դաշտեր» տերմինի հեղինակը, այսպես է նկարագրել իր ճանապարհին տեսածը։
Արտագաղթ
Նրա վերադարձից մեկ տարի անց լույս տեսավ Սիդնի Շենբերգի «Դիտա Պրանայի մահն ու կյանքը» գիրքը։
Մահ
Դիտ Պրանը մահացել է` 2008 թվականի մարտի 31-ին[7]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 պաշտոնական կայք
- ↑ 2,0 2,1 The Independent (բրիտ․ անգլ.) — Britain: 1986. — ed. size: 176681 — ISSN 1741-9743
- ↑ 3,0 3,1 The Guardian — United Kingdom: GMG, 1821. — ed. size: 161152 — ISSN 0261-3077
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/03/30/AR2008033000754.html
- ↑ 5,0 5,1 5,2 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #134133560 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Умер свидетель камбоджийских «полей смерти»
Գրականություն
խմբագրել- Schanberg, Sydney H The Death and Life of Dith Pran. — New York: Viking, 1985.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- «Биография Дита Прана». Վերցված է 2008 թ․ մարտի 31-ին.(անգլ.)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պրան Դիտ» հոդվածին։ |