Դագմար Շիպանսկի

գերմանացի քաղաքական գործիչ

Դագմար Էլիզաբեթ Շիպանսկի (գերմ.՝ Dagmar Elisabeth Schipanski; սեպտեմբերի 3, 1943(1943-09-03)[1][2], Sättelstädt, Hörselberg-Hainich, Վարտբուրգ, Թուրինգիա, Գերմանիա - սեպտեմբերի 7, 2022(2022-09-07)[3]), գերմանացի ֆիզիկոս, էլեկտրոնիկայի նախարար և քաղաքական գործիչ (Քրիստոնեական-դեմոկրատական միություն

Դագմար Շիպանսկի
գերմ.՝ Dagmar Schipanski
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 3, 1943(1943-09-03)[1][2]
ԾննդավայրSättelstädt, Hörselberg-Hainich, Վարտբուրգ, Թուրինգիա, Գերմանիա
Մահացել էսեպտեմբերի 7, 2022(2022-09-07)[3] (79 տարեկան)
Քաղաքացիություն Գերմանիա և  Արևելյան Գերմանիա
Մայրենի լեզուգերմաներեն
ԿրթությունMagdeburg Institute of Technology?
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս
ԱշխատավայրTechnische Universität Ilmenau?
Զբաղեցրած պաշտոններMember of the Landtag of Thuringia? և Q99299923?
ԿուսակցությունՔրիստոնեական-դեմոկրատական միություն
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼեոպոլդինա[4], BBAW?, Գիտության և ճառտարագիտության ակադեմիա, Էրֆուրտի կիրառական գիտությունների ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա[5]
ԵրեխաներTankred Schipanski?
 Dagmar Schipanski Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

1962 թվականին միջնակարգ դպրոցը ավարտելուց հետո Մագդեբուրգի տեխնիկական համալսարանում սովորել է կիրառական ֆիզիկա, 1967 թվականին ստացել է ճարտարագետի դիպլոմ։ Մինչև 1985 թվականը եղել է Իլմենաուի տեխնիկական համալսարանի ասիստենտ։ 1976 թվականին պաշտպանել է էլեկտրոնիկայի պինդ մարմնի թեմայով դիսերտացիան։ 1985 թվականին սկզբում եղել է դոցենտ, իսկ 1990 թվականից՝ հետո Իլմենաուի պրոֆեսոր։ Մինչև 1993 թվականը եղել է տեխնիկական համալսարանի էլեկտրոտեխնիկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների դեկան, իսկ 1995-1996 թվականներին՝ Իլմենաուի տեխնիկական համալսարանի ռեկտոր։ 1996 թվականից մինչև 1998 թվականը եղել է Գերմանիայի դաշնային հանրապետության գիտական խորհրդի փոխնագահ։

Նա բողոքական է, ունի երեք երեխա։ Նրա որդին՝ Թանքրեդ Շիպանսկին, 2009 թվականից Բունդեսթագի անդամ է։

Քաղաքականություն խմբագրել

1999 թվականին՝ չնայած նա դեռ ոչ մի կուսակցության անդամ չէր համարվում, առաջադրվել էր երկու կուսակցությունների՝ Գերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության և Քրիստոնեական-դեմոկրատական միություն ստեղծած խորհրդի կողմից՝ որպես դաշնային նախագահի թեկնածու։ Այն բանից հետո, երբ նա հաղթել է Հովհաննես Ռաուին, նույն թվականի ամռանը Բերնհարդ Ֆոգելի կաբինետում դարձել է Թյուրինգիայի գիտությունների ուսումնասիրության և արվեստի նախարար (մինչև 2004 թվականը)։

2000 թվականին միացել է Քրիստոնեական-դեմոկրատական միությանը և մինչև 2006 թվականը եղել է միության նախագահության անդամ։ 2002 - 2004-ական թվականներին նա ընտրվել է Թյուրինգիայի խորհրդարանում և դրա ընթացքում օրենսդիր ժամանակահատվածում զբաղեցրել Է խորհրդարանի աշխատակազմի նախագահի պաշտոնը։ 2006 թվականի նոյեմբերին ընտրվել է Քրիստոնեական-դեմոկրատական միության ազգային գործադիր խորհրդի անդամ։ Տարածաշրջանային ընրտությունների արդյունքում 2009 թվականին կորցրել է Թյուրինգիայի խորհրդարանի իր մանդատը։

Հասարակական կյանք խմբագրել

1998 թվականից դարձել է գերմանական MDR ռադիոյի անդամ։ 1998-2003-ական թվականներին եղել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գիտությունների և տեխնիկայի էթիկայի համաշխարհային հանձնաժողովի անդամ։ 2000-2009-ական թվականներին եղել է քաղցկեղի դեմ պայքարի գերմանական խորհրդի նախագահ, և մինչև այսօր էլ հանդիսանում է խորհրդի պատվավոր նախագահ։ Բացի այդ, 2000 թվականից դարձել է գերմանական հուշարձանների պահպանման խորհրդի հոգեբարձուների անդամ, 2003 թվականից սկսած՝ Լեննարթ Բերնադոթի գերմ.՝ Lennart-Bernadotte-Stiftung հիմնադրամի փոխնախագահ և 2005 թվականից՝ Ֆրաունգոֆերի ընկերության թվային մեդիա-տեխնոլոգիաների ինստիտուտի հոգաբարձուների խորհրդի փոխնախագահ (գերմ.՝ Fraunhofer-Instituts für Digitale Medientechnologie): Նա սոցիալ-շուկայական նոր տնտեսության նախաձեռնության դեսպանն է և Օսկար Պատցելթի հիմնադրամի (գերմ.՝ Oskar-Patzelt-Stiftung) նախագահության անդամը։ 2005 թվականին լքել է հոգաբարձուների խորհուրդը՝ հակառակորդների բողոքի ակցիաներից հետո[6]։ 2008 թվականից դարձել է Մարտին Լյութերի հիմնադրամի միջազգային կուրատորիայի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ[7]։ 2011 թվականի փետրվարից նա Բեռլինում կրթաթոշակային կրթական ծրագրի ռեկտորն է[8]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 https://www.tagesschau.de/inland/dagmar-schipanski-103.html
  4. https://www.leopoldina.org/fileadmin/redaktion/Mitglieder/CV_Schipanski_Dagmar_D.pdf
  5. https://www.ae-info.org/ae/User/Schipanski_Dagmar
  6. taz.de
  7. «Internationale Martin Luther Stiftung». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  8. Studienkolleg zu Berlin: Rektor Արխիվացված 2011-02-16 Wayback Machine.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դագմար Շիպանսկի» հոդվածին։