Գրիսելդա Գամբարո

արգենտինացի գրող

Գրիսելդա Գամբարո (իսպ.՝ Griselda Gambaro, հուլիսի 24, 1928(1928-07-24)[1], Բուենոս Այրես, Արգենտինա), արգենտինացի գրող, դրամատուրգ, որի վեպերը, պիեսները, կարճ պատմվածքները, հեքիաթները, էսսեները և պատանիների համար վեպերը հաճախ վերաբերում են իր հայրենիքում տեղի ունեցած քաղաքական բռնություններին, որոնք վերածվեցին Կեղտոտ պատերազմի։ Կրկնվող թեմաներից մեկը դեսպարեսիոդոսն է և նրանց մարմինները վերականգնելու և դրանք հիշելու փորձերը։ Նրա «Ganarse la muerte» վեպն արգելվել է կառավարության կողմից ակնհայտ քաղաքական հայտարարության պատճառով։ Գամբարոն Արգենտինայի ամենահայտնի թատերագիրն է։ 1982 թվականին արժանացել է Գուգենհայմ կրթաթոշակի, ինչպես նաև բազմաթիվ այլ մրցանակների[4][5][6]։

Գրիսելդա Գամբարո
Ծնվել էհուլիսի 24, 1928(1928-07-24)[1] (95 տարեկան)
ԾննդավայրԲուենոս Այրես, Արգենտինա
Մասնագիտությունգրող և դրամատուրգ
Քաղաքացիություն Արգենտինա
Պարգևներ
ԱմուսինJuan Carlos Distéfano?[3]
 Griselda Gambaro Վիքիպահեստում

Գրիսելդա Գամբարոն համարվում է իր սերնդի առաջատար գործիչներից մեկը։ Ստեղծագործական գործունեությունը սկսել է պատմվածքներ գրելով, որոնք շուտով փոխարինվել են դրամատուրգիայով։ 1955 թվականին ամուսնացել է քանդակագործ Խուան Կառլոս Դիստեֆանոյի հետ։ Արգենտինայում զինվորական դիկտատուրայի ժամանակ 1977 թվականին տեղափոխվել է Բարսելոնա, 1980 թվականին վերադարձել Արգենտինա։ 1979 թվականին գրողը հայտնվել է բռնապետության կողմից մշակված սև ցուցակներում։

Ընտրված ստեղծագործություններ՝ թարգմանված անգլերեն խմբագրել

  • «Ճամբարը», Գրիսելդա Գամբարո, պիես, թարգմանիչ՝ Ուիլյամ Օլիվեր, 1971 թ.:
1981 թվականի հոկտեմբերին Լոնդոնի Ինտենացիոնալիստ թատրոնում կայացել է «Ճամբարը» պիեսի բրիտանական պրեմիերան, բեմադրիչ՝ Բերի Ֆիլիպս, դերերում՝ Ռիչարդ Թրենթ, Ռոյ Լի և Անժելիկ Ռոկաս։ Թարգմանիչ՝ Ուիլյամ Օլիվեր, 1971 թ.[7]:
  • Անհասկանալի մադամ X. նովել[8], Գրիսելդա Գամբարո, թարգմանիչ՝ , Պիկոն Գարֆիլդ, 1991 թ.:
  • Տեղեկություն օտարականների համար, Գրիսելդա Գամբարո և Մարգերիտ Ֆեյտլովից։ Ներառում է 3 պիեսներ՝ Պատերը, Տեղեկություն օտարականների համար և Անտիգոնա Ֆուրյոսա։ Խմբրագրել, թարգմանել և ներածականը գրել է Մարգերիտ Ֆեյտլովիցը։ Վերջաբանը գրել է Դիանա Թեյլորը, մարտի 1, 1992 թ.:
  • Ասելով այո. պիես, Սեբաստիան Դոգարտ, Nick Hern Books, 1996 թ.:
  • Սիամական երկվորյակներ, Գրիսելդա Գամբարո և Գվեն ՄակԹեյթ, սեպտեմբերի 1, 2011 թ.:

Ընտրված ստեղծագործությունները իսպաներենով խմբագրել

  • Madrigal en ciudad. Tales. Ed. Goyanarte, Buenos Aires, 1963.
  • El Desatino. Tales. Emecé Editores, Buenos Aires, 1965.
  • Una felicidad con menos pena. Novel. Ed. Sudamericana, Buenos Aires, 1967.
  • El Campo. Play, 1967.
  • Nada que ver con otra historia. Novel. Ediciones Noé, Buenos Aires, 1972; 2ª ed, Torres Agüero Editor, Buenos Aires, 1987.
  • La cola mágica. Story tales. Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1976.
  • Conversaciones con chicos. Sobre la sociedad, los padres, los afectos, la cultura. Timerman Editores, 1976; Ediciones Siglo XX, 1983.
  • Ganarse la muerte. Novel. Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1976.
  • Dios no nos quiere contentos. Novel. Ed. Lumen, Barcelona, 1979.
  • Lo impenetrable. Novela. Torres Agüero Editor, Buenos Aires, 1984 and 1988.
  • Teatro 1. Including the plays "Real envido", "La malasangre" ("Bad blood") y "Del sol naciente" ("Rising Sun"). Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1997 (3ª edición).
  • Teatro 2. Plays: "Dar la vuelta", "Información para extranjeros" ("Information for foreigners"), "Puesta en claro" y "Sucede lo que pasa". Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1995 (2ª edición).
  • Teatro 3. "Viaje de invierno", "Nosferatu", "Cuatro ejercicios para actrices", "Acuerdo para cambiar de casa","Sólo un aspecto", "La gracia", "El miedo", "El nombre", "El viaje a Bahía Blanca", "El despojamiento", "Decir sí" and "Antígona furiosa". Griselda Gambaro, Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1997 (3ra. edición).
  • Teatro 4. "Las paredes" ("The walls"), "El desatino", "Los siameses" ("Siamese twins), "El campo" ("The camp") y "Nada que ver". Griselda Gambaro, Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1990 (2ª edición).
  • Teatro 5. "Efectos personales", "Desafiar al destino", "Morgan" and "Penas sin importancia". Griselda Gambaro, Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1991.
  • Teatro 6. "Atando cabos", "La casa sin sosiego", "Es necesario entender un poco". Griselda Gambaro, Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 1996.
  • Después del día de fiesta. Novel. Editorial Seix Barral, Buenos Aires, 1994.
  • Lo mejor que se tiene. Stories. Grupo Editorial Norma, 1997.
  • Escritos inocentes. Essays. Grupo Editorial Norma, Buenos Aires, 1999.
  • El mar que nos trajo. Novel. Griselda Gambaro, Editorial Norma, Buenos Aires, 2002.
  • Teatro (cinco piezas). Grupo Editorial Norma, Buenos Aires, 2002.
  • Promesas y desvaríos. Novel. Grupo Editorial Norma, Buenos Aires, 2004.
  • Teatro 7. Plays: "No hay normales", "En la columna", "Pisar el palito", "Para llevarle a Rosita", "Cinco ejercicios para un actor", "Almas" ("Souls"). Ediciones de la Flor, Buenos Aires, 2004.
  • A nadar con María Inés. Novel. Griselda Gambaro, Editorial Alfaguara (For kids and teenagers), Buenos Aires, 2005.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 http://www.escriturateatral.com/products/griselda-gambaro-barracas-de-buenos-aires-24-de-julio-de-1928/
  2. https://www.infobae.com/cultura/2023/10/28/premios-rosa-de-cobre-para-griselda-gambarotito-cossa-mauricio-kartun-y-nestor-tirri/
  3. https://www.cultura.gob.ar/noticias/homenaje-a-griselda-gambaro-y-juan-carlos-distefano-en-el-cck/
  4. Taylor, Diana (2003). Holy Terrors: Latin American Women Perform. Duke University Press. էջեր 93–94. ISBN 978-0-8223-3240-4.
  5. Cypress, Sandra Messinger (1990). «Griselda Gambaro». In Diane E. Marting (ed.). Spanish American women writers: a bio-bibliographical source book. Greenwood Publishing Group. էջեր 186–198. ISBN 978-0-313-25194-8.
  6. Smith, Verity (1997). Encyclopedia of Latin American literature. Taylor & Francis. էջեր 343–45. ISBN 978-1-884964-18-3.
  7. «The Camp production by Internationalist Theatre». Theatricalia.com. December 2016 – via theatricalia.com.
  8. Gambaro, Griselda. «The Impenetrable Madam X». Google Books.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրիսելդա Գամբարո» հոդվածին։