Գոտտֆրիդի դեղատուն
Գոտտֆրիդի դեղատուն (ռուս.՝ Аптека Готтфрида), նախկին դեղատան շենք Վիբորգում։ Գտնվում է Կրասնոարմեյսկայա և Պրոգոննայա փողոցների անկյունում՝ ճակատային մասով դեպի շուկայի հրապարակ նայող երկհարկանի տուն, որը գտնվում է Վիբորգի կենտրոնում և ներառված է ճարտարապետական հուշարձանների ցանկում։
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | շենք, դեղատուն, ռեստորան և ճարտարապետական հուշարձան |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Վիբորգ |
| Ճարտարապետական ոճ | նեոռենեսանս |
| Մասն է | Շուկայի հրապարակ (Վիբորգ) |
| Ճարտարապետ | Յոհան Յակոբ Արենբերգ |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Ռուսաստանի մշակութային ժառանգության հայտնաբերված օբյեկտ[1] |
 | |
 | |
Պատմություն խմբագրել
Վիբորգում բժշկական գործի առաջին հիշատակությունները թվագրվում են 15-րդ դարին։ Այնուամենայնիվ, քաղաքում երկար ժամանակ դեղատուն չի եղել, որի բացման համար հարկավոր է եղել թույլտվություն ստանալ Շվեդիայի թագավորից։ Ֆինլանդիայում առաջինը թագավորական թույլտվություն է ստացել վիբորգցի վիրաբույժ Պետեր Գոտտֆրիդը, որը Սև եղբայրների փողոցում գտնվող քաղաքային պատի անասունների անցուղու դարպասի մոտ դեղատուն բացեց։ Նույն տեղում կառուցված երկհարկանի շենքը թվագրվում է 18-րդ դարին։
19-րդ դարի վերջին Վիբորգը վերակառուցվել է։ Քարե քաղաքի և եղջյուրավոր ամրոցի ամրությունները ապամոնտաժվել են, դարպասի աշտարակից և անասունների անցուղու դարպասից մնացել է Կլոր աշտարակը, որը, դեղատան շենքի հետ միասին, պարզվել է, որ գտնվում է շուկայի նոր հրապարակի եզրին։ Դեղատան շենքը վերակառուցվել և ընդլայնվել է 1880 թվականին ճարտարապետ Ֆ. Պացիուսի, իսկ 1884 թվականին՝ ճարտարապետ Յու. Արենբերգի նախագծով։ Հյուսիսային երկրների բանկին հարող տարածքում գտնվող նեոռենեսանս ոճով դեղատան շենքի ճակատը նույնիսկ վերակառուցումից հետո պահպանել է ոլորքը՝ հիշեցնելով փողոցների հին դասավորությունը, որը ձևավորվել է հրապարակի կառուցումից շատ առաջ։ Քաղաքի պատի մասին ևս մեկ հիշատակում կա, դեպի որի ուղղությամբ նայում է դեղատան շենքի ճակատը. շուկայի հրապարակի արևմտյան անկյունում գտնվող նախկին ամրությունների գծի երկայնքով տեղակայված գունավոր գրանիտե սալիկն է։
Ֆինլանդիայի ամենահին դեղատան շենքը ծառայել է իր նպատակին մինչև խորհրդա-ֆիննական պատերազմները (1939-1944)։ Պետեր Գոտտֆրիդը դեղատունն աշխատեցրել է 1689-1698 թվականներին, հետագայում դրա տերերը փոխվել են։ Դեղատան վերջին սեփականատեր Հիլդա Յաատինենը պատերազմի պատճառով տնտեսությունը տեղափոխել է Հելսինկի, որտեղ Ռյունբերգի փողոցում դեղատունը դեռևս գործում է[2][3]։
Ներկայումս Վիբորգի դեղատան առաջին հարկում տեղակայված է «Nord-West» ռեստորանը, իսկ երկրորդ հարկն օգտագործվում է որպես բնակելի տարածք։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Приказ Комитета по культуре Ленинградской области № 01-03/15-63 от 01.12.2015
- ↑ Выборг и окрестности. Кратко и интересно / Ред. Л. Г. Калинина. — Выборг: ИПК «НП-Принт», 2018. — 56 с.
- ↑ «Текст под первым изображением: Karjaportinkatu 17, where resided the oldest pharmacy in Finland». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Выборг и окрестности. Кратко и интересно / Ред. Л. Г. Калинина. — Выборг: ИПК «НП-Принт», 2018. — 56 с.
- Кепп Е.Е. Выборг. Художественные достопримечательности / Ред. О.В. Казаков. — Выборг: «Фантакт», 1992. — 200 с.