Գինձի սերմնակեր
Գինձի սերմնակեր | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
Տիպ/Բաժին | Հոդվածոտանիներ (Arthropoda) |
Ենթատիպ | Վեցոտանիներ (Hexapoda) |
Դաս | Միջատներ (Insecta) |
Կարգ | Թաղանթաթևեր (Hymenoptera) |
Ընտանիք | Հաստաոտիկ (Eurytomidae) |
Ցեղ | Systole |
Տեսակ | Գինձի սերմնակեր (S. coriandri) |
Միջազգային անվանում | |
Systole coriandri |
Գինձի սերմնակեր (լատին․՝ Systole coriandri), թաղանթաթևավորների կարգի ոչ մեծ (երկարությունը՝ 1,5-2,5 մմ ) միջատ։ Վնասում է հիմնականում գինձը, քեմոնը, ռազինան, ավելի քիչ՝ անիսոնը, ստեպղինը և նեխուրազգիների ընտանիքի այլ բույսեր։
Տարածվածություն խմբագրել
Տարածված է Հայաստանում, Վրաստանում և այլուր։
Նկարագրություն խմբագրել
Թրթուրները ձմեռում են սերմերում, գարնանը հարսնյակավորվում են։ Հասուն միջատը թռչում է պտղաթաղանթի վրա բացած (կրծելով) անցքից։ Զանգվածային թռիչքը համընկնում է գինձի պտուղների առաջացման հետ։ Էգերն սկզբում սնվում են, ապա ձվադրում կանաչ պտուղներում՝ այն ծակելով ձվադիրով և առաջացած անցքերում տեղադրում 1-ական ձու։ Թրթուրները զարգանում են 21-27 օր։ Գինձի սերմնակերի 2-րդ սերունդը երևան է գալիս հուլիսի վերջ-օգոստոսի սկզբին, էգերը ձվադրում են ուշահաս պտուղների մեջ։ Խիստ նվազում է վնասված պտուղների սերմերի ծլունակությունը՝ պակասում քաշը և ճարպային ու եթերային յուղերի պարունակությունը։
Պայքարի միջոցառումներ խմբագրել
Սերմերի վարակազերծում թունաքիմիկատներով, սերմերի չոր ջերմամշակում՝ 70-75 C° ջերմաստիճանում՝ 30-60 րոպե, վայրի նեխուրազգիների ոչնչացում՝ մինչև նրանց հասունացումը, խոր (20-22 սմ-ից ոչ պակաս) ցրտահերկ, գինձի սերմնակերի ձվադրման շրջանում ցանքերի մշակում՝ մետաֆոսով և այլ միջատասպաններով։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |