Գառնիկ Վարդումյան
Գառնիկ Բարսեղի Վարդումյան (հունվարի 5, 1920[1][2], Շահալի, Գուգարքի շրջան-հոկտեմբերի 17,1992), խորհրդահայ սպա, Հայրենական Մեծ Պատերազմի մասնակից, Խորհրդային Միության հերոս, 3-րդ մարտկոցի՝ 459-րդ Ականանետային գնդի, Ուկրաինական ռազմաճակատի հրամանատար, փոխգնդապետ։
| Գառնիկ Վարդումյան | |
|---|---|
 | |
| հունվարի 5, 1920 - հոկտեմբերի 17, 1992 (72 տարեկան) | |
| Ծննդավայր | Վահագնի, Գուգարքի շրջան |
| Մահվան վայր | Վանաձոր, Հայաստան |
| Գերեզման | Վանաձոր |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Զորատեսակ | հրետանի |
| Կոչում | փոխգնդապետ |
| Մարտեր/ պատերազմներ | Հայրենական մեծ պատերազմ |
| Պարգևներ |             և  |
Կենսագրություն խմբագրել
Նախապատերազմական շրջան խմբագրել
Գառնիկ Բարսեղի Վարդումյանը ծնվել է Կիրովականի շրջանի Շահալի գյուղում (այժմ՝ Լոռու մարզի Փամբակ խոշորացված համայնքի, Վահագնի),գյուղում հողագործի ընտանիքում։ Գերազանց առաջադիմությամբ ավարտել է դպրոցը և ընդունվել Երևանի Պոլիտեխնիկական Ինստիտուտը, որը պատերազմի պատճառով չհասցրեց ավարտել։ 1941 թվականին, երբ նոր էր ավատել 3-րդ կուրսը, ընդհանուր մոբիլիզացիայի ժամանակ նրան զորակոչում են Կարմիր բանակ և ուսման նպատակով ուղարկում Վրաստանի Թելավի քաղաքի հետևակային ուսումնարան։ 1942 թվականին ստանում է կրտսեր լեյտենանտի կոչում և որպես ականանետային մարտկոցի հրամանատար ծառայության անցնում խորհրդա-թուրքական սահմանին։
Առաջին մարտական գործունեությունը։ Կուրսկի ճակատամարտ խմբագրել
1943 թվականի հուլիսից Վարդումյանը 63-րդ բանակի 459-րդ ականանետային գնդի կազմում մասնակցել է Կուրսկի ճակատամարտի կռիվներին, որն ավարտվել է Խորհրդային բանակի ակտիվ պաշտպանական գործողություններով և հաղթանակով։ Մասնակցել է Օրյոլ, Նովոզիբկով, Նավլիա քաղաքի մարտերին, Օրյոլի և Բրյանսկի մարզերի ազատագրմանը, ոչնչացրել է հակառակորդի կրակակետեր։ 1943 թվականի նոյեմբերին Վարդումյանին տեղափոխում են Ուկրաինական առաջին ռազմաճակատի 13-րդ բանակի 25-րդ տանկային կորպուսը։ Այստեղ Ժիտոմիրի մարզի շրջաններում Գառնիկ Վարդումյանի մարտկոցը հետևակի մեծ ուժերի հետ 5 օր՝ դեկտեմբերի 20-ից մինչև 24-ը կասեցնում է հիտլերյան տանկերի խմբի հարձակումը։ Այդ մարտերի ժամանակ խորհրդային զորքերը մեծ կորուստներ ունեցան։ Վարդումյանը բազմիցս փոխարինել է խփված նշանառուներին։ Վերջապես դեկտեմբերի 29-ին խորհրդային զորքերին հաջողվում է ազատագրել Կորոստեն քաղաքը։
Ռովնո-Լուցկյան մարտական գործողությունները խմբագրել
1944 թվականի գարնան սկզբին սկսվում են Ռովնո-Լուցկյան մարտական գործողությունները։ Մարտական գործողությունների ընթացքում լեյտենանտ Վարդումյանը և իր ականանետների խումբը օգնեցին հետևակային գնդին ազատագրել իմ շարք բնակավայրեր։ 1944 թվականի մարտի 16-ին ծանր և կատաղի մարտեր էր ընթանում Դեմիդովկա գյուղի համար։ Բրոդի քաղաքի մերձակայքից մոտենում էին մեծ քանակությամբ գերմանական տանկեր և ինքնագնացներ, որոնք ընթացքի պահին կրակում էին և փորձում էին ոչնչացնել գյուղը։ Սակայն գերմանացիների բոլոր փորձերը անհաջող ավարտվեց։ 25-րդ տանկային կորպուսը կասեցրեց գերմանացիների առաջխաղացումը։ Այդ մարտերի ժամանակ Վարդումյան վիրավորվել է և տեղափոխվել հոսպիտալ։
Լվով-Սանդոմիրյան մարտական գործողություններ խմբագրել
1944 թվականի հուլիսի 17-ին սկսած Լվով-Սանդոմիրյան մարտական գործողություններին լեյտենանտ Վարդումյանի մարտկոցը ակտիվ մասնակցություն է ունեցել։ Նույն թվականի հուլիսի 27-ին Վարդումյանը պարգևատրվում է Կարմիր աստղ շքանշանով և նրան անդամագրում են Կոմունիստական կուսակցության շարքերը։ 1944 թվականին սեպտեմբերին նա ծանր վիրավորվում է և տեղափոխվում հոսպիտալ։