Բերկրի, գավառակ Արևմտյան Հայաստանում, Վանի վիլայեթի Վանի գավառում։ Գտնվում էր Վանալճի հյուսիսային կողմում։ Կենտրոնը Բերկրի գյուղաքաղաքն էր։

Գավառակ
Բերկրի
Վարչական տարածքԱրևմտյան Հայաստան
ՎիլայեթՎանի վիլայեթ
ԳավառՎանի գավառ
Այլ անվանումներԲարգիրի, Բարգրի, Բարկրի, Բերգրի, Պարկրի
Ազգային կազմհայեր
Տեղաբնականունարծկեցի
Ժամային գոտիUTC+3

Համապատասխանում էր Մեծ Հայքի Վասպուրական աշխարհի Առբերան գավառին։

Անվան ստուգաբանություն

խմբագրել

Ըստ ոմանց Բերկրի բառն առաջացել է բերրի բառից։ Ըստ մեկ այլ ավանդության էլ բերքի առատության պատճառով բնակիչները միմյանց ասել են բերկրի, այսինքն ուրախացիր, որից էլ առաջացել է գավառակի անունը։

Աշխարհագրություն

խմբագրել

Գավառակի հյուսիս-արևելյան մասում տարածված էր նշանավոր Աբաղայի դաշտը, որն ուներ 72 կմ երկարություն և 36 կմ լայնություն։ Դաշտի գետականերն իրար միանալով կազմում են Բերկրի գետը, որը և թափվում է Վանա լիճ։ Գործութ գյուղի մոտ, բաժակաձև լեռան վրա գտնվում է Սպահանգյոլ լճակը։

Չնայած, որ գավառակը ջրառատ էր և ընդարձակ հողատարածություններ ու արոտավայրեր ուներ, բնակչությունը նոսր էր, իսկ տարածքի մի մասն էլ անմշակ էր։

Բնակչություն

խմբագրել

1881 թվականին ըստ «Մշակի» № 120 թերթի Բերկրին ուներ 16964 հայ և 5400 քուրդ բնակիչ։ Ըստ Էփրիկյանի XIX դարի վերջին ուներ 9 հայկական գյուղ, իսկ գավառակի ընդհանուր բնակչությունը՝ 8000 հայ և 7000 քուրդ, թուրք և հրեա բնակչություն էր։

Պատմություն

խմբագրել

Հայ բնակչության մասաամբ զոհվեց 1915 թվականի մեծ եղեռնի ժամանակ, իսկ մյուսները ենթարկվեցին բռնագաղթի։

Տնտեսություն

խմբագրել

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը երկրագործությունն ու անասնապահությունն էր։

Ուներ ածխի, նավթի և ծծմբի պաշարներ։ Ծծումբը գտնվում էր Թոնդուրակ (Թոնիր) կոչված հրաբխային լեռան ընդերքում։

Պատմամշակութային կառույցներ

խմբագրել

Բերկրիի նշանավոր հնությունը Արգելանա Ս. Աստվածածին կամ Տեր Հուսկան Որդի վանքն էր։

Կրթություն

խմբագրել

XX դարի սկզբին ուներ 2 հայկական վարժարան։

Վարչական բաժանում

խմբագրել

1881 թվականին ըստ «Մշակի» № 120 թերթի Բերկրին ուներ 93 գյուղ[1]։

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 675

Աղբյուրներ

խմբագրել
  • «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն