Բալթյան լեզուներ
Բալթյան լեզուներ - լեզուների խումբ, պատկանում է հնդեվրոպական լեզվաընտանիքին։ Ավելի քան 4.5 միլիոն մարդ խոսում է բալթյան լեզուներով։ Ավելի տարածված է եղել Լատվիայում, Լիտվիայում, իսկ այժմ Լեհաստանում, Ռուսաստանի հյուսիս-արևմուտքում (Կալինիգրադի մարզ) և Բելառուսի հյուսիս-արևմուտքում, ավելի վաղ նաև Վոլգա գետի վերին մասում (VII-XI դարեր), Օկայի ավազանում,Դնեպրի մոտ։ Լեզվախումբը ներառում է կենդանի 2 լեզուներ (Լատվիայի և Լիտվիայի ճյուղերը)։ Բալթյան լեզուները բնութագրվում են բացառիկ արխայիզմով։
Դասակարգում
խմբագրել- Արևելաբալթիական լեզվախումբ
- Վաղ-արևելաբալթիական լեզվախումբ
- Զեմգալական լեզվախումբ
- Լիտվական լեզվախումբ
- Լատիշական լեզվախումբ
- Արևմտաբալթիական լեզվախումբ
- Պրուսա-Յատվիական լեզվախումբ
Պատմություն
խմբագրելՄի շարք բալթիական և սլավոնական լեզուների սկզբնական նմանություններ թույլ են տալիս լեզուները միավորել բալթո-սլավոնական լեզվախմբի մեջ կամ ենթադրել, որ այս լեզուները կապված են։ Մի շարք հնդեվրոպական լեզուներ ուսումնասիրողներ բացառում են այս լեզուների կապը։ Միաժամանակ օգտագործվում է բալթո-սլավոնական լեզուների կապի տերմինը, որպես ազգակից լեզուներ, դրանք առանձնանում են ոչ թե սկզբունքորեն այլ կառուցվածքային տիպաբանական նմանություններով, որոնք առաջացել են նույն աշխարհագրական տարածքում երկար ժամանակ շփման հետևանքով։ Ժամանակակից լեզուների համար ավելի սովորական ու գործածական են սլավոնական ու բալթիական խմբերի արևմտյան ու արևելյան ճյուղերի առանձնացումը։ Չնայած դրան բալթիական և սլավոնական լեզուները մոտիկ են միմյանց.նույն բարբառների շարունակությունը միմյանց բնութագրող համապատասխանությունն է, սլավոնական և բալթիական լեզուներում հանդիպում է հնչերանգային նման տարբերություն՝ սլավոնական օ-ն համապատասխանում է բալթիական ա-ին։
Աղբյուրներ
խմբագրելԱրտաքին հղումներ
խմբագրել- Բալթյան լեզուներ Արխիվացված 2014-11-09 Wayback Machine
- Քարտեզներ բալթյան լեզուներով Արխիվացված 2015-11-17 Wayback Machine
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 231)։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բալթյան լեզուներ» հոդվածին։ |