Արիստոփանես

Արիստոփանես;
Ծնվել է	մոտ. մ. թ. ա. 446
Ծննդավայր	Աթենք, Հին Աթենք
Մահացել է	մոտ. մ. թ. ա. 386
Մահվան վայր	Աթենք, Հին Աթենք
Քաղաքացիություն	Հին Աթենք
Ազգություն	հույն
Ազդվել է	Պինդարոս, Եվրիպիդես և Սոկրատես
Երկեր	Աքառնացիներ, Թռչուններ, Ամպեր, Կանայք ժողովրդական ժողովում, Գորտեր, Հեծյալներ, Լիսիստրատա, Խաղաղություն, Պլուտոս, Կանայք Թեսմոփորիա տոնակատարությանը և Իշամեղուներ
Մասնագիտություն	կատակերգակ, դրամատուրգ և բանաստեղծ
Ծնողներ	հայր՝ Philippus?
Երեխաներ	Արարոս
	Aristophanes Վիքիպահեստում

Արիստոփանես^[4] կամ Արիստոֆան^[4] (հին հունարեն՝ Ἀριστοφάνης, մ.թ.ա. 446 - 387 և 380 թթ. միջև, Աթենք), հին հունական կատակերգակ, հայտնի է որպես ժանրի սկզբնավորող, «կատակերգության հայր», դասական շրջանի (մ.թ.ա. 9-4-րդ դդ.) հին հունական գեղարվեստական գրականության վերջին մեծ ներկայացուցիչ։

ԿենսագրությունԽմբագրել

Կատակերգակի մասին կենսագրական տեղեկությունները սուղ են։ Ծնվել է մոտավորապես մ.թ.ա. 446 թ. Ատտիկայի Կիդաթենք դեմոսում (տարածքային միավոր), ապրել է ժամանակաշրջանի հասարակական հոգսերով, կայուն հայացքներ է ունեցել։ Լինելով Աթենքի և Սպարտայի միջև երկարամյա Պելոպոնեսյան պատերազմի ականատեսը՝ բազմիցս պախարակել է այն սանձազերծողներին և իր կատակերգություններում հաճախ արծարծել խաղաղության թեման։ Հայացքներով «չափավոր» դեմոկրատիայի կողմնակից էր համակրում էր մանր հողագործներին։ Ցավով էր նկատում աթենացիների վաղեմի հեղինակության աստիճանական վերացումը, ստրկատիրական դեմոկրատիայի քայքայումը, որ ի վերջո հասցրեց Պելոպոնեսյան պատերազմում Աթենքի պարտությանը։ Թշնամանքով էր վերաբերվում ինչպես արիստոկրատիային ու խմբիշխանությանը, այնպես էլ այսպես կոչված «արմատական» դեմոկրատներին, ովքեր պատերազմի կողմակիցներ էին։

ՍտեղծագործություններըԽմբագրել

Արիստոփանեսը գրել է մոտ 40 կատակերգություններ, որոնցից մեզ են հասել տասնմեկը։ Դրանք են՝

Աքառնացիներ
Հեծյալներ
Ամպեր
Կշեռք
Խաղաղություն
Թռչուններ
Լիսիստրատե
Կանայք Թեսմոփորիա տոնակատարությանը
Գորտեր
Կանայք ժողովրդական ժողովում
Հարստություն

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ Ярхо В. Н. Аристофан // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 1.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3557377"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118503987 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Аристофан // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. II. — С. 93–94.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892889"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20658126"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 Հովհաննես Բարսեղյան (2006)։ «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում»։ Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու։ Երևան: 9-րդ հրաշալիք։ էջ 57։ ISBN 99941-56-03-9

ԱղբյուրներըԽմբագրել

Անտիկ գրականություն, Երևան, 1990։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q4239850"><i_class="wef_low_priority_links">[[:ru:Ярхо,_Виктор_Ноевич|Ярхо&nbsp;В.&nbsp;Н.]]</i>_[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke1/ke1-3001.htm_Аристофан]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:Սովետսկայա_էնցիկլոպեդիա_(հրատարակչություն)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т.&nbsp;1.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3557377"></a></div>-1] Ярхо В. Н. Аристофан // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 1.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3557377"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118503987/_Record_#118503987]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118503987 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13433827"_data-entity-id="Q20658126">[[:ru:s:ЭСБЕ/Аристофан|Аристофан]]_//_''[[:d:Q23892889|Энциклопедический_словарь]]''<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ru:Андреевский,_Иван_Ефимович|И.&nbsp;Е.&nbsp;Андреевский]]_—_<span_title="Санкт-Петербург"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">СПб.</span>:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1890._—_Т.&nbsp;II._—_С.&nbsp;93–94.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892889"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20658126"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a></div>-3] Аристофан // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. II. — С. 93–94.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892889"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20658126"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>

[ՏՈՒՏ-4] 4,0 ^4,1 Հովհաննես Բարսեղյան (2006)։ «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում»։ Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու։ Երևան: 9-րդ հրաշալիք։ էջ 57։ ISBN 99941-56-03-9

[4]

[1]

[2]

[3]

Արիստոփանես

Ծնվել է	մոտ. մ. թ. ա. 446^[1]
Ծննդավայր	Աթենք, Հին Աթենք^[2]
Մահացել է	մոտ. մ. թ. ա. 386
Մահվան վայր	Աթենք, Հին Աթենք^[2]^[3]
Քաղաքացիություն	Հին Աթենք
Ազգություն	հույն
Ազդվել է	Պինդարոս, Եվրիպիդես և Սոկրատես
Երկեր	Աքառնացիներ, Թռչուններ, Ամպեր, Կանայք ժողովրդական ժողովում, Գորտեր, Հեծյալներ, Լիսիստրատա, Խաղաղություն, Պլուտոս, Կանայք Թեսմոփորիա տոնակատարությանը և Իշամեղուներ
Մասնագիտություն	կատակերգակ, դրամատուրգ և բանաստեղծ
Ծնողներ	հայր՝ Philippus?
Երեխաներ	Արարոս
Aristophanes Վիքիպահեստում