Արամաշոտ (Աշոտ) Պետրոսի Պապայան (սեպտեմբերի 15, 1911(1911-09-15)[1], Բաթում, Ռուսական կայսրություն[1] - նոյեմբերի 26, 1998(1998-11-26)[2], Երևան, Հայաստան), հայ խորհրդային դրամատուրգ։ 1945 թվականից իր անվանն է միացրել եղբորորդու՝ Արամ Պապայանի անունը։ ԽՍՀՄ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1975ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1944 թվականից։

Արամաշոտ Պապայան
Ծննդյան անունԱշոտ Պետրոսի Պապայան[1]
Ծնվել էսեպտեմբերի 15, 1911(1911-09-15)[1]
ԾննդավայրԲաթում, Ռուսական կայսրություն[1]
Վախճանվել էնոյեմբերի 26, 1998(1998-11-26)[2] (87 տարեկան)
Վախճանի վայրԵրևան, Հայաստան
ԳերեզմանԹոխմախի գերեզմանատուն
Մասնագիտությունդրամատուրգ, դերասան և սցենարիստ
Ազգությունհայ
ԿրթությունԱ.Մ. Գորկու անվան գրական ինստիտուտի բարձրագույն գրական դասընթացներ (1951)[1]
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
Պարգևներ
Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
և Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
Արամաշոտ Պապայան Վիքիդարանում

Կենսագրություն

խմբագրել

Արամաշոտ Պապայանը ծնվել է Բաթումի քաղաքում։ 1926 թվականին ավարտել է Բաթումի Շահումյանի անվան հայկական դպրոցը։ 1927-1930 թվականներին աշխատել է Նովոռոսիյսկում։ 1930 թվականին սովորել է Դոնի Ռոստովի մանկավարժական ինստիտուտում։ 1931-1940 թթ. դերասան է եղել Դոնի Ռոստովի հայկական, 1944-1945 թթ.՝ Կիրովականի, այնուհետև՝ Էջմիածնի թատրոններում։ 1947-1949 թվականներին սովորել է Երևանի մարքսիզմ-լենինիզմի երեկոյան համալսարանում։ 1951 թ. ավարտել է Մաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտի գրական բարձրագույն դասընթացները[3]։ Աշոտ Պետրոսի Պապայանի առաջին գործերն են «Երազ» (բեմ․ 1936) և «Մեր կռիվն արդար է» (բեմ․ 1941) դրամաները։ Հայտնի է դարձել եղբոր՝ դրամատուրգ Արամ Պապայանի հետ գրած «Մեծ հարսանիք» (բեմ․ 1944) կատակերգությամբ (1944-1945 թվականներին արժանացել է մրցանակի)։ Բեմադրվել են Պապայանի «Բարձունք» (1943), «Շշմեցուցիչ հարված» (1956), «Անաղուհաց փեսան» (1956), «Կենդանի հանգուցյալ» (1963), «Համեցեք Հակոբ Նշանիչի ծննդին» (1965), «Աշխարհն, այո, շուռ է եկել» (1967), «Արտասահմանյան փեսացու» (1972) և այլ կատակերգություններ։ Նրա սցենարներով «Հայֆիլմ»-ը նկարահանել է «Մանրուք» (1954), «Փեսատես» (1954) և «Իմ ընկերոջ մասին» (1959) կինոնկարները։ Պապայանի պիեսները ներկայացվել են Երևանի, Թբիլիսիի, Բաքվի, Ստեփանակերտի, ինչպես նաև այլ հանրապետությունների և արտասահմանյան մի քանի երկրների բեմերում։ Լույս են տեսել նրա «Աշխարհն, այո, շուռ է եկել» (ռուսերեն, Մոսկվա, 1974) և «Փարիզյան փեսացու» (բուլղարերեն, Սոֆիա, 1974) գրքերը[4]։

Պարգևներ

խմբագրել
  • Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
  • «Պատվո նշան» շքանշան
  • Պիեսների ժողովածու (գրքի մեջ տեղ է գտել Աշոտ Պապայանի «Բախտավորյալներ» պիեսը, հեղինակակից Արամ Պապայան), Երևան, Կուլտլուսհրատ, 1950, 116 էջ։
  • Շշմեցուցիչ հարված, Երևան, 1955, 39 էջ։
  • Մեծ հարսանիք, Երևան, 1960, 115 էջ։
  • Կատակերգություններ, Երևան, 1962, 450 էջ։
  • Ծիծաղ, Երևան, 1965, 396 էջ։
  • Աշխարհն, այո, շուռ է եկել, Երևան, «Հայաստան», 1968, 112 էջ։
  • Աշխարհն, այո, շուռ է եկել, Երևան, «Հայաստան», 1972, 449 էջ։
  • Արտասահմանյան փեսացու։ Պիեսների ժողովածու։ Սովետական գրող, 1982, 408 էջ[5]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 9 (հայ.) — հատոր 9. — էջ 129—130.
  2. 2,0 2,1 2,2 http://armradioarchive.am/ar/NZqTNid
  3. Գրական տեղեկատու։ Երևան։ «Սովետական գրող»։ 1986։ էջ 365-367
  4. «Zarkfoundation - Արամաշոտ Պապայան». zarkfoundation.com.
  5. Պապայան, Արամաշոտ Պետրոսի (1982). Արտասահմանյան փեսացու։ Պիեսների ժողովածու. Սովետական գրող.
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արամաշոտ Պապայան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 129