Աշա (քաղաք)
Աշա (ռուս.՝ Аша), քաղաք Աշինսկի շրջանում, որը գտնվում է Ռուսաստանի Չելյաբինսկի մարզում։ Վարչական կենտրոնը Աշինսկի շրջանն է։ Բնակչությունը կազմում է 29 946[2] մարդ։
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Աշա | |||||
| Аша | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ռուսաստան | ||||
| Մանիպուլյացիոն շրջան | Աշինի շրջան | ||||
| Համայնք | Q19835837?, Աշինսկի շրջան, Zlatoustovsky Uyezd?, Չելյաբինսկի մարզ և Աշինսկի շրջան | ||||
| Ղեկավար | Յուրի Դանիլով | ||||
| Հիմնադրված է | 1898 թ. | ||||
| Տվյալ կարգավիճակում | 1993 թվականից | ||||
| Մակերես | 52,4 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 140 մ | ||||
| Բնակչություն | ▼27 442 մարդ (2023)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+5 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 35159 | ||||
| Փոստային ինդեքս | 456010 | ||||
| Փոստային դասիչ | 456010 | ||||
| 75403 | |||||
| Պաշտոնական կայք | asha-gp.ru | ||||
| |||||
_(2007).png)
.png)
Կառավարության կարգադրությամբ 2014 թվականի հուլիսի 29-ին Ռուսաստանի Դաշնության համար 1398 ցանկի կառավարության կանոնադրությամբ հաստատվեց քաղաքները։
Աշխարհագրություն
խմբագրելՔաղաքը գտնվում է արևմտյան հատվածում, Բաշկորտոստանի հանրապետության սահմանի մոտ, Կառատայ լեռնաշղթայի ստորոտում, Սիմ գետի վրա (ներհոսքը Սպիտակ գետից), Աշա գետի տիրապետության տակ՝ Չելյաբինսկից 377 կմ արևմուտք ընկած հատվածում։
Պատմություն
խմբագրելՔաղաքը հիմնադրվել է 1898 թվականին, կառուցման հետ կապված է Աշա-Բալաշովա թուջի գործարանը։ Քաղաքի օրը նշվում է հուլիսի երրորդ շաբաթ օրը։ Անվանումը ունի երկու մեկնաբանություն։ Մեկը դիտարկում է տեղի բնական պայմանների գնահատման տեսանկյունից, Թուրքմենական –աշ-, -աս- բային մոտեցրած՝ որոնք նշանակում են անցնել, ցատկել (լեռները), այսինքն գետն (Աշա) անցնում է լեռան միջով։ Այլ մեկնաբանությամբ անունը կապում է Ասի գետի հետ, որի հոսքի սկիզբը Բաշկորտոստանի հանրապետությունն է։ 2012 թվականին Աշա քաղաքի մոտ գտնվող քարանձավում առաջին անգամ հայտնաբերվել է վայրենակերպի ատամ, որի մատավոր տարիքը գնահատվել է 120 հազար տարի։ Ավելի վաղ համարվում էր, որ նրանք այստեղ երբեք չեն գտնվել[3]։
Բնակչություն
խմբագրել2016 թվականի հունվարի 1-ի տվյալներով քաղաքի բնակչությունը գտնվում է 503-րդ տեղում՝ Ռուսաստանի Դաշնության 1112[4] քաղաքների մեջ[5]։
Տնտեսություն
խմբագրելՄինչև 1990-ականներին գործել է ուզկոկոլնիի երկաթուղին, որն արտահանում է փայտ[6]։
Մշակույթ
խմբագրելՔաղաքում գործում է արդյունաբերական տեխնիկում, որը Հարավային ՈՒրալի պետական համալսարանի մասնաճյուղն է։ Կան նաև բնապահպանական թանգարաններ, պատմաերկրագիտական թանգարաններ և թանգարանա-ցուցահանդեսային կենտրոններ[7]։
Կա ֆուտբոլային ակումբ՝ «Մետալուրգը»։ Աշայի մոտակայքում գտնվում է լեռնադահուկային հանգստավայր՝ Ադժիգարդակ, պահպանվող բնական օբյեկտ՝ Լիպովի լեռը։
Զանգվածային լրատվության միջոցները
խմբագրելՀեռուստատեսություն (եթերային)
խմբագրել- Ռոսիա 1-4-րդ ալիք
- Առաջին ալիք (Ռուսաստան)-9-րդ ալիք
- ՌԵՆ ՏՎ-12-րդ ալիք
- ՆՏՎ-23-րդ ալիք
- Հինգերորդ ալիք (Ռուսաստան)-28-րդ ալիք
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/OkPopul_Comp_2023_Site.xlsx (ռուս.) — 2023.
- ↑ Численность постоянного населения Челябинской области в разрезе муниципальных образований на 01 января 2017 г. Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Челябинской области. Проверено 29 марта 2017. Архивировано 30 июня 2017 года.
- ↑ На Урале найден зуб древнего дикобраза, которому более 120 тысяч лет. Вечерняя Москва (12 января 2013). Проверено 2 февраля 2013. Архивировано 2 февраля 2013 года.
- ↑ с учётом городов Крыма
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года. Таблица «31. Численность населения городов и пгт по федеральным округам и субъектам Российской Федерации на 1 января 2016 года». RAR-архив (1,0 Mб)
- ↑ Узкоколейные железные дороги Челябинской области // infojd.ru
- ↑ г. Аша Ашинский муниципальный район Челябинск и города Челябинской области // chelindustry.ru (Проверено 28 декабря 2009)
Գրականություն
խմբագրել- Аша — описание города в энциклопедии Ашинского района
- Аша // Города России: энциклопедия. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1994. — С. 31. — 559 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-026-6
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Официальный сайт администрации Ашинского городского поселения Արխիվացված 2019-09-18 Wayback Machine
- Фотографии города Аша
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աշա (քաղաք)» հոդվածին։ |