Անտոնի Տոմիշկո
Անտոնի Տոմիշկո (ռուս.՝ Антоний Осипович, Իոսիֆովիչ ռուս.՝ Иосифович[4]) Տոմիշկո (ծննդյան պահին՝ Անտոնին Տոմիշկո, չեխ․՝ Antonín Tomíška, ապրիլի 6, 1851[1][2], Heřmanův Městec[3] - հոկտեմբերի 8 (21), 1900 կամ հոկտեմբերի 8, 1900[2][3], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն), չեխական ծագմամբ ռուս ճարտարապետ, Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայի իսկական անդամ (1893 թվականից)։ Ռուսաստանում և Բուլղարիայում մի շարք կառույցների նախագծերի հեղինակ է, այդ թվում` Սանկտ Պետերբուրգում գտնվող «Կրեստի» բանտային համալիրի ճարտարապետն է։
| Անտոնի Տոմիշկո չեխ․՝ Antonín Tomíška | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 6, 1851[1][2] |
| Ծննդավայր | Heřmanův Městec[3] |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 8 (21), 1900 (49 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 8, 1900[2][3] (49 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1875) |
| Աշխատավայր | Գեղարվեստի բարձրագույն դպրոց |
| Պարգևներ |  |
 Antony Tomischko Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Անտոնի Տոմիշկոն ծնվել է Չեխիայի Գերմանուվ Մեստեց գյուղաքաղաքում։ Անտոնիի հայրը եղել է քանդակագործ, և տղան մանուկ հասակից սկսել է նկարել[5]։
1870-1874 թվականներին Տոմիշկոն սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում։ 1872 թվականին արժանացել է 2 արծաթե մեդալի, 1873 թվականին՝ 1 արծաթե և 2 ոսկե մեդալների իրականացրած ծրագրի համար։ 1875 թվականին ստացել է դասական նկարչի կոչում և, որպես գեղարվեստի ակադեմիայի կրթաթոշակառու, 4 տարի ժամկետով ուղարկվել արտասահման։ 1879 թվականին «3000 հոգու համար նախատեսված ուղղափառ տաճարի» նախագծի և այլ աշխատանքների համար արժանացել է ակադեմիկոսի կոչման[6]։ 1879 թվականից դասավանդել է Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում, 1888 թվականին դարձել է պրոֆեսոր։ 1894-1900 թվականներին ղեկավարել է ակադեմիայի գեղարվեստի բարձրագույն դպրոցի արվեստանոցը, 1897-1898 թվականներին եղել է բարձրագույն դպրոցի ռեկտոր[7]։
Անտոնի Օսիպովիչ Տոմիշկոն մահացել է 1900 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում։ Թաղված է Նիկոլսկու գերեզմանատան Ալեքսանդրո-Նևսկի դափնիների ծառուղում։ Գերեզմանը չի պահպանվել[7]։
Ստեղծագործական ուղի խմբագրել
Տոմիշկոն հայտնի է իր նախագծած բազմաթիվ հասարակական շենքերով, որոնք հիմնականում իրականացրել է ռուսական ոճով[8]։ Սանկ Պետերբուրգում նրա իրականացրած նախագծերից են՝ Սանկտ Պետերբուրգի անկելանոց (Վոլկովկա գետի առափնյա 3)[9], ֆելդշերների ուսումնարան (Սանկտ Պետերբուրգի Սուվորովսկի պողոտա 4), Կույրերի Ալեքսանդրո-Մարինիսկոե ուսումնարան (Պրոֆեսոր Պոպովի փողոց 37)։ Ճարտարապետին մեծ ճանաչում բերեց բանտային շենքերի շարքի նախագծումը, որը ներառում է «Կրեստի» շենքերի համալիրը և Պետերբուրգի առաքվող կալանավորների բանտը (Մոնտասիրկա գետի առափնյա 13-15)[7]։
Բացի այդ Տոմիշկոն մասնակցել է Պետրոպավլովյան ամրոցի մեծ իշխանի գերեզմանատան կառուցմանը[4][7], ինչպես նաև Պետերգոֆի Ալեքսանդրիա պալատական համալիրում Նիկոլայ II-ի համար Ամառային բնակավայր, որը միակ պալատն է իր ճարտարապետական պրակտիկայի ընթացքում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 http://en.isabart.org/person/54443
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 4,0 4,1 Великокняжеская усыпальница на сайте энциклопедии Санкт-Петербурга
- ↑ «Архитекторы Петербурга: Антон Томишко | сайт компании НРФ «МИР». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 27-ին.
- ↑ «АртРу.инфо — Персоны — Томишко Антоний Осипович — АртРу.инфо». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 27-ին.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Архитектор и его творение
- ↑ (Антоний Осипович Томишко)(չաշխատող հղում) Антик. История, культура, архитектура
- ↑ ВОЛКОВСКАЯ АЛЕКСАНДРОВСКАЯ БОГАДЕЛЬНЯ (ВОЛКОВО-ГОРОДСКАЯ БОГАДЕЛЬНЯ) на сайте энциклопедии Санкт-Петербурга
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Эрика Сидорова. Не только Кресты: Наследие архитектора Томишко не исчерпывается известными тюремными постройками // Санкт-Петербургские Ведомости, 08.03.2011, № 047
- Перов Д. В. Классик тюремного зодчества // История Петербурга, № 6(22) / 2004 — стр. 55—60 Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անտոնի Տոմիշկո» հոդվածին։ |