Անկարգություններ Կեսարիայում (2024)

Անկարգություններ Կեսարիայում, զանգվածային անկարգություններ ու ցույցեր սիրիացի միգրանտների դեմ Թուրքիայի Կեսարիայի մարզում, որը սկսվել է 2024 թվականի հունիսի 30-ին[2]։

Անկարգություններ Կեսարիայում
Ամսաթիվհունիսի 30, 2024 - ընթացիկ
ՎայրԿեսարիա, Կեսարիայի մարզ, Թուրքիա Թուրքիա
ՊատճառՍիրիացի փախստականը մեղադրվում է մեկ այլ սիրիացի աղջկա բռնաբարության մեջ։
Կարգավիճակընթացիկ
Հակամարտող կողմեր
Թուրքական ամբոխ
Կորուստներ
Զոհեր5+
Վիրավորներ120+

Այդ թվում՝

  • 14 ոստիկան
  • 1 հրշեջ
Ձերբակալվածներ474[1]

Նախապատմություն

խմբագրել

Աշխարհի բոլոր երկրներից ամենաշատ փախստականներն ունի Թուրքիան։ ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի տվյալներով՝ սիրիացի փախստականները բնակչության ամենամեծ խումբն են՝ երկրում գրանցված ավելի քան 3,6 միլիոն փախստականներով։ Հենց Կեսարիայում բնակվում է մոտ 83000 մարդ։ Սիրիացիների նկատմամբ այլատյացությունը շատ մեծ է, քանի որ 2024 թվականին ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի կողմից անցկացված հարցումը ցույց է տվել, որ հարցվածների 77%-ը Թուրքիայում աջակցել է փախստականների համար սահմանի փակմանը, ինչը ամենաբարձրն է աշխարհում[3]։

Պատմություն

խմբագրել

2024 թվականի հունիսի 30-ին Կեսարիայում սկսվել են անկարգություններ այն բանից հետո, երբ սոցիալական ցանցերում լուրեր տարածվեցին, որ թուրքական ոստիկանները բռնել են մի սիրացու՝ կապված 7-ամյա սիրացի աղջկա հանդեպ սեռական բռնության հետ, որը նրա ազգականն է[2][4]։ Երեխան հանձնվել է խնամակալ մարմիններին, տղամարդը ձերբակալվել է[2]։

Չնայած սիրիացիների դեմ բողոքի ակցիաները սկսվել են Կեսարիայից, սակայն դրանք արագորեն տարածվել են Թուրքիայի այլ շրջաններում[2]՝ Ստամբուլ, Հաթայ, Ադանա, Ուրֆա, Բուրսա, Գազիանթեփ, Քոնյա, Իզմիր և Անթալիա[5]։ Ցուցարարները ծածանել են թուրքական դրոշները փողոցներում և ցուցադրել «Գորշ գայլերի» նշանը[6]։ Բողոքի կարգախոսները ներառում էին «Էրդողան, հրաժարական տվեք» և «Ես չեմ ուզում փախստականներ իմ երկրում»[7][8]։

Անկարգությունների պատճառով այրվել են սիրիացիների տասնյակ գույքեր և մեքենաներ։ Անկարգությունների արդյունքում վիրավորվածների թվում է 14 ոստիկան և 1 հրշեջ[9]։ Անկարգությունների պատճառով Կեսարիայի մարզում ձերբակալվել է 474 մարդ։ Թուրքիայի ոստիկանությունը պարզել է, որ ձերբակալվածներից 285-ը ունեն դատվածություն տարբեր հանցագործությունների համար (միգրանտների անօրինական տեղափոխում, մարմնական վնասվածքների պատճառում, թմրանյութեր, թալան, գողություն, գույքի փչացում, սեռական ոտնձգություններ, խարդախություն, փողերի կեղծում, սպառնալիքներ, վիրավորանքներ, զրկում անձնական ազատությունից եւ այլն)[2]։

Թուրքիայի ոստիկանությունը տեղեկացրել է, որ Կեսարիայի անկարգությունների հետ կապված՝ սոցցանցերում հաղորդագրությունների մոտ 37 տոկոսը հրապարակվել է բոտերով, իսկ հաղորդագրությունների մոտ 70 տոկոսը գրվել է սադրանքների նպատակով[2]։ Սկսվել է հետաքննություն սոցցանցերի 63 օգտահաշիվների հետ կապված, տասն արդեն ենթարկվել են պատասխանատվության[2]։

Մասլաքի ռեստորանում թուրք տղամարդը՝ դանակը ձեռքին, մոտեցել է սաուդցի գործարարների սեղանին, որոնց թվում են միլիարդատերեր Խալեդ ալ Ֆաուզանը և Իբրահիմ ալ Հադիթին՝ կտրող շարժումներ անելով և ողջունելով «Գորշ գայլերի» նշանով։ Ավելի ուշ նրան ձերբակալել են[10][11]։

Սերիկում 3 դեռահասների կողմից դանակահարված 15-ամյա սիրիացի Ահմեդ ալ Նաիֆը մահացել է հիվանդանոցում[12]։

Արձագանքներ

խմբագրել

Կեսարիայի ոստիկանապետը միջադեպի վերաբերյալ ասել է. «Վստահեցնում եմ ձեզ, որ այս անձի և նրա ընտանիքի նկատմամբ կձեռնարկվեն բոլոր իրավական գործողությունները, այդ թվում՝ արտաքսումը»։ Ընտանիքի և սոցիալական ծառայությունների նախարարության պաշտոնական հաղորդագրության մեջ ասվում է, որ «Տուժված երեխան, նրանց եղբայրներն ու քույրերը և նրա մայրը ոստիկանության բաժնում անհրաժեշտ ընթացակարգերով անցել են պետական ​​պաշտպանության տակ։ Մեր փորձագիտական ​​թիմերը նախաձեռնել են հոգեսոցիալական աջակցություն երեխային և նրա ընտանիքին։ Մենք՝ նախարարությունում, ակտիվորեն հետևելու ենք դատական ​​գործընթացին՝ ապահովելու համար, որ հանցագործը առավելագույն պատիժ ստանա»[13]։

Ի պատասխան անկարգությունների՝ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը դատապարտել է բռնությունը՝ ասելով. «Ոչինչ հնարավոր չէ հասնել հասարակության մեջ այլատյացության և փախստականների հանդեպ ատելության բորբոքման միջոցով»։ Նա նաև մեղադրել է ընդդիմությանը այլատյացության սրման մեջ[14]։

Անկարգությունները, ի վերջո, բռնության ալիք են բարձրացրել Սիրիայի Հալեպի մարզի հյուսիսում, որտեղ ցուցարարները հարձակվել են թուրքական ռազմաբազաների վրա և պատռել թուրքական դրոշները[15]։ Սիրիական «Sham FM» ռադիոկայանը տեղեկացրել է, որ Սիրիայի Հալեպի մարզի Աֆրին, Աազազ և Ալ-Բաբ շրջաններում տեղի են ունեցել բախումներ թուրքական զորքերի և մի շարք խմբավորումների զինյալների միջև, որոնք հավատարիմ էին Թուրքիային[2]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «474 people detained in Kayseri incidents» (թուրքերեն). Haber Turk. 2024 թ. հուլիսի 2. Վերցված է 2024 թ. հուլիսի 4-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Թուրքիայում անկարգությունների պատճառով բռնել են ավելի քան 470 մարդու». news.am. 2024 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 4-ին.
  3. «Violent protests target refugee community in Turkey's Kayseri after alleged sexual assault on child». bianet.org (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  4. Sariyuce, Scott McLean, Isil (2024 թ․ հուլիսի 1). «Turkish officials call for calm as social media hysteria fuels anti-Syrian riots». CNN (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  5. «Kayseri olayının ardından... Protestolar pek çok ile yayıldı: Suriyelilere ait işyerleri ve araçlar tahrip edildi». www.cumhuriyet.com.tr (թուրքերեն). 2024 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  6. «Racist attacks against Syrian refugees accelerate across Turkey». www.duvarenglish.com. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  7. «Kayseri'deki olayların arkasında ne var? – DW – 01.07.2024». dw.com (թուրքերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  8. «Kayseri'de başlayan göçmen karşıtı olaylar Türkiye'ye yayıldı». Yetkin Report (թուրքերեն). 2024 թ․ հուլիսի 1. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  9. Saya, Bapak (2024 թ․ հուլիսի 1). «Pogrom erupts in Kayseri: Syrian-owned shops torched amid child abuse allegations». Medya News (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  10. «Yemek yiyen Suudi iş insanlarını bıçakla tehdit etti: 'Arap marap anlamam'». www.rudaw.net. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  11. «تركي يهدد رجال أعمال سعوديين بالسكين في إسطنبول في خضم اعتداءات على السوريين والعرب». BBC News عربي (արաբերեն). 2024 թ․ հուլիսի 3. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  12. «Kavgada bıçaklanan 15 yaşındaki Suriyeli öldü - Sözcü». www.sozcu.com.tr. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  13. Saya, Bapak (2024 թ․ հուլիսի 1). «Pogrom erupts in Kayseri: Syrian-owned shops torched amid child abuse allegations». Medya News (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  14. Staff, The Media Line (2024 թ․ հուլիսի 1). «Turkey's Erdogan Blames Political Opposition for Anti-Syrian Riots». The Media Line (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.
  15. «Protesters attack Turkish bases and lower their flags.. Demonstrations against Türkiye expand to include "Hay'at Tahrir" areas» (Arabic). Syrian Observatory for Human Rights. 2024 թ․ հուլիսի 1. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 5-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)