Աեզան Կարակոչ (հունվարի 22, 1933(1933-01-22), Արկնի, Դիարբեքիրի մարզ, Թուրքիա - նոյեմբերի 16, 2021(2021-11-16)[1], Ֆաթիհ, Ստամբուլ, Թուրքիա), թուրք բանաստեղծ, գրող, հրատարակիչ, փիլիսոփա և քաղաքական գործիչ։

Աեզան Կարակոչ
թուրքերեն՝ Sezai Karakoç
Ծնվել էհունվարի 22, 1933(1933-01-22)
ԾննդավայրԱրկնի, Դիարբեքիրի մարզ, Թուրքիա
Վախճանվել էնոյեմբերի 16, 2021(2021-11-16)[1] (88 տարեկան)
Վախճանի վայրՖաթիհ, Ստամբուլ, Թուրքիա
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող և քաղաքական գործիչ
Քաղաքացիություն Թուրքիա
ԿրթությունԱնկարայի համալսարանի քաղաքագիտության ֆակուլտետ և Անկարայի համալսարան
Պարգևներ
 Sezai Karakoç Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1933 թվականին Էրղանի քաղաքում՝ Յասինի և նրա կնոջ՝ Էմինեի ընտանիքում։ Պաշտոնական աղբյուրներում որպես բանաստեղծի ծննդյան ամսաթիվ նշված է հունվարի 22-ը, սակայն նրա մայրը պնդում էր, որ նա ծնվել է մայիսին։ Մանուկ հասակում Կարակոչայի ընտանիքը հոր աշխատանքի հետ կապված բազմիցս տեղափոխվել է։ 1950 թվականին ավարտել է Գազիանթեփի միջնակարգ դպրոցը, 1955 թվականին՝ Անկարայի համալսարանը։ 1956 թվականից աշխատել է որպես ֆինանսական աուդիտոր։ Աշխատանքից ազատվել է 1973 թվականին[2]։

1953 թվականին սկսել է բանաստեղծություններ գրել։ 1955 թվականին փորձել է հրատարակել գրական ամսագիր, սակայն երկու համար հրատարակելուց հետո ստիպված է եղել դադարեցնել հրապարակումը[2]։

Իմաժիզմի ժանրին վերաբերվող մի շարք ստեղծագործություններում արտահայտված է բանաստեղծի վերաբերմունքը տարբեր քաղաքական իրադարձությունների նկատմամբ։ Այսպես, Ես քեզ ամեն ինչ չեմ ասի պոեմում մուսուլման աղջկա մենախոսության միջոցով, որը վիճում է քաղաքակիրթ մարդու հետ, ցույց է տալիս բանաստեղծի վերաբերմունքը Ֆրանսիայի կողմից Ալժիրի անկախության համար մղվող պայքարում։ 1957 թվականին նույն ժանրում գրել է բանաստեղծություն Հունգարիայում հակախորհրդային ապստամբության մասին, որի համար Կարակոչը «Աքսորի մեջ հունգարական գրողների ասոցիացիայից» Ազատության մեդալ է ստացել[2]։

Սկզբում աջ գաղափարների կողմնակից էր, բայց Նեջիպ Ֆազիլի ազդեցությամբ անցել է իսլամիզմի դիրքերին։ 1960-ական թվականների երկրորդ կեսին մշակել է սեփական փիլիսոփայական համակարգը, որն անվանվել է «Իսլամական վերածնունդ»։ Հիմնադրել է «Diriliş» հրատարակչությունը (Վերածնունդ), թողարկել է նույն անունով ամսագիրը։ 1990 թվականին զբաղվել է քաղաքականությամբ, հիմնել է «Diriliş Partisi» պահպանողական կուսակցությունը[2]։

«Թուրքիայի Հանրապետության նախագահի մշակույթի և արվեստի բնագավառում մեծ մրցանակի» դափնեկիր (2011)[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աեզան Կարակոչ» հոդվածին։