SOS Ռասիզմ, նորվեգական կազմակերպություն, որի նպատակն էր «պայքարել ռասիզմի և նացիզմի դեմ»։ Այն հիմնադրվել է 1985 թվականին, որպես ֆրանսիական «SOS Ռասիզմի» նորվեգական քույր կազմակերպություն։ Այն սնանկացել է 2013 թվականին այն բանից հետո, երբ դատապարտվել է կառավարությանը և Նորվեգիայի Երեխաների և երիտասարդության խորհրդին խաբելու համար՝ հրապարակելով անդամության խիստ ուռճացված թվեր՝ պետական ֆինանսավորում ստանալու նպատակով։ Ոստիկանությունը հետաքննություն է սկսել կազմակերպության նկատմամբ և մեղադրել նրա տասը առանցքային պաշտոնյաներին՝ խարդախության, յուրացման և փողերի լվացման համար[1][2]։

SOS Ռասիզմ
կազմակերպություն Խմբագրել Wikidata
Ստեղծում1985, 1 Մարտի 1996 Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՆորվեգիա Խմբագրել Wikidata
Քաղաքական գաղափարախոսությունհակառասիզմ Խմբագրել Wikidata
Կազմակերպչաիրավական ձևforening/lag/innretning Խմբագրել Wikidata
Գլխամասի վայրՀյուգեսուն Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայքsos-rasisme.no Խմբագրել Wikidata

«SOS Ռասիզմը» պնդել է, որ Եվրոպայի ամենամեծ հակառասիստական անդամակցության կազմակերպությունն է, որն ունի ավելի քան 40․000 անդամ, սակայն Հաուգալանդի շրջանային դատարանը պարզել է, որ պնդումները կեղծ են[3]։ Վերջին նախագահը մինչ սնանկացումը եղել է Թրոնդ Թորբյորնսենը, իսկ վերջին գործադիր տնօրենը եղել է Կյել Գունար Լարսենը։ «SOS Ռասիզմը» պնդել է, որ ունի ավելի քան 270 տեղական մասնաճյուղ ամբողջ Նորվեգիայում։

«SOS Ռասիզմը» մի քանի տարիների ընթացքում բախվել է Նորվեգիայի ԶԼՄ-ների և բոլոր հիմնական քաղաքական կուսակցությունների կողմից խիստ քննադատության՝ մարքսիստ-լենինիստական-մաոիստական կազմակերպության՝ Ծառայել ժողովրդին՝ Կոմունիստական լիգայում գերակայության պատճառով[4][5][6][7]։ «SOS Ռասիզմն» իր քննադատներին, ներառյալ Նորվեգիայի Երեխաների և երիտասարդության խորհրդին, որակել է որպես «նացիստներ»[8]։

Քննադատություն խմբագրել

2006 թվականի հունվարի 16-ին նորվեգական Dagens Næringsliv թերթը պնդել է, որ «SOS Ռասիզմը» ազդվել է նորվեգական քաղաքականության ծայրահեղ ձախակողմյան անձանց կողմից, և կասկածի տակ է դրել, թե արդյոք անդամների մեծ թիվն իրականում ճիշտ է, թե կեղծիք։ «SOS Ռասիզմը» հերքել է բոլոր այն պնդումները, թե իրենց անդամակցության թվերը կեղծ են[9]։

2009 թվականի սեպտեմբերի 9-ին նորվեգական P4 ռադիոկայանը հրապարակել է մի նյութ, որտեղ ասվում էր, որ «SOS Ռասիզմի» հինգ առաջնորդները նույնպես հեղափոխական կոմունիստական՝ «Ծառայել ժողովրդին» (նորվ.՝ Tjen Folket) կազմակերպության՝ բարձրաստիճան անդամներ են։ P4-ը մեջբերել է «SOS Ռասիզմի» հիմնադիր Խալիդ Սալիմիի խոսքերը, որ իրեն հեռացրել են կազմակերպությունից կոմունիստները, և որ «SOS Ռասիզմն» այն ժամանակ ղեկավարվել է գրեթե բացառապես սպիտակամորթ նորվեգացի կոմունիստների կողմից։ Սալիմին գնահատել է, որ ներգաղթի դեմ արտահայտվող Առաջադիմության նորվեգական քաղաքական կուսակցությունում «մութ մաշկովները» ավելի շատ են եղել, քան «SOS Ռասիզմում»[10]։

Պետական ֆինանսավորման դադարեցումը 2010 թվականին խմբագրել

2010 թվականի մարտի 1-ին Նորվեգիայի մանկական և երիտասարդական կազմակերպությունների հանրային խորհուրդը (նորվ.՝ Landsrådet for Norges Barne- og ungdomsorganisasjoner LNU) հայտարարել է, որ իրենք դադարեցրել են «SOS Ռասիզմին» տրված պետական ֆինանսավորումը։ Պատճառն այն էր, որ «SOS Ռասիզմի» ներկայացված անդամների և տեղական մասնաճյուղերի թիվը կարծես թե սխալ էր, և նրանք կասկածել են, որ կազմակերպությանը տրվող գումարները գնում են տեղական մասնաճյուղերին։ Պարզվել է, որ «SOS Ռասիզմն» այդ գումարներն օգտագործել է անշարժ գույք գնելու համար՝ պետական դրամաշնորհները փոխանցելով Aktivisteiendom AS (Activist Real Estate) կոչվող ընկերության միջոցով։ Բացահայտվել է նաև, որ «SOS Ռասիզմն» առաջարկել է այսպես կոչված «ընտանեկան անդամակցություն», որտեղ անդամները կարող էին իրենց ընտանիքի անդամներին գրանցել «SOS Ռասիզմ» կազմակերպությունում՝ պարզապես նշելով իրենց անունը, առանց որևէ փաստաթղթի, և նշել, որ ընտանիքի անդամները նույնիսկ գոյություն ունեն կամ ցանկանում են։ միանալ կազմակերպությանը. «SOS Ռասիզմի» կառավարության ֆինանսավորումը հիմնված է անդամների ընդհանուր թվի վրա։ «SOS Ռասիզմի» գանձապահ Կյել Գունար Լարսենը հերքել է որևէ ապօրինություն և պնդել է, որ LNU-ի կողմից իրականացված հետաքննությունը ծայրահեղ աջ խմբերի կազմակերպված արշավի մի մասն է[11][12][13][14]։

2009 թվականի հոկտեմբերին KPMG աուդիտորական ընկերությունը Նորվեգիայի երեք քաղաքներում իրականացրել է «SOS Ռասիզմի» անդամության ցուցակների աուդիտ։ Հետաքննությունը պարզել է, որ անդամության ցուցակի մարդկանց մոտ կեսը, որը հիմք է ծառայել պետական ֆինանսավորումը հաշվարկելու համար, հերքել է «SOS Ռասիզմի» անդամ լինելը։ Զեկույցը նաև հայտնաբերել է մի քանի դեպքեր, երբ մեկ տարեկանից փոքր նորածինները գրանցվել են որպես անդամ ընտանիքի ավագ անդամների կողմից[15]։

Ակտիվիստները ներթափանցել են հակաիսլամական խմբավորում խմբագրել

2012 թվականի մարտի 11-ին նորվեգական Dagbladet թերթը բացահայտել է, որ 2010 թվականի սկզբից մինչև 2011 թվականի գարուն Նորվեգիայի պաշտպանության լիգայի ղեկավարությունը, որը հակաիսլամական խումբ է, որը սերտ կապեր ունի Անգլիայի պաշտպանության լիգայի հետ, լրտեսվել է «SOS Ռասիզմի» անդամների կողմից։ Մի քանի անանուն աղբյուրներ թերթին հայտնել են, որ հակառասիստներն իրականում մեծամասնություն են կազմում կառավարման խորհրդում։ Աղբյուրներից մեկը և «SOS Ռասիզմի» անդամը եղել է NDL խորհրդի անդամներից մեկը։ Աղբյուրները պնդել են, որ «SOS Ռասիզմի» մեկ այլ անդամ եղել է NDL-ի խորհրդի անդամ։ Հակառասիստները, իբր, ինքնության կեղծ փաստաթղթեր են օգտագործել և տեղեկությունները ուղղակիորեն հաղորդել են «SOS Ռասիզմին»։ Ըստ թերթի, Լենա Անդրեասենը, ով 2011 թվականի գարնանը NDL-ի ղեկավարն էր, չգիտեր լրտեսների մասին։ Ռոնի Ալթեն, NDL-ի խոսնակը մինչև 2012 թվականի ապրիլը, հաստատել է, որ իրենք հասկացել են, որ NDL-ում 2011 թվականին լրտեսներ են եղել[16]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Siktet for underslag av over 15 millioner kroner, NRK
  2. Siktelser for hvitvasking, grovt bedrageri av millioner og økonomisk utroskap mot ti personer, Dagbladet
  3. SOS Rasisme dømt til å betale over 10 millioner kroner, Dagbladet 10 November 2011
  4. Tjen Folkets «Smørbukk», Klassekampen
  5. - Tjen Folket er limet i organisasjonen, Dagbladet
  6. «Joe» sendte millioner ut av SOS Rasisme, Dagbladet
  7. Dekknavn: «Joe», Dagbladet
  8. Skumsvoll, Nils (1 March 2010). "– Høyreekstreme står bak dette»." Østkantavisa
  9. Larsen, Kjell Gunnar (2006 թ․ հունվարի 17). «SOS Rasisme og Dagens Næringsliv» [SOS Rasisme and Dagens Næringsliv] (Norwegian). SOS Rasisme. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 26-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  10. Molland, Erik (2009 թ․ սեպտեմբերի 9). «SOS rasisme og ultrakommunister med samme sjefer» [SOS rasisme and ultra-communists with the same bosses] (Norwegian). P4 Radio Hele Norge. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  11. Flydal, Eiliv Frich (2010 թ․ մարտի 5). «Riksrevisjonen følger jakten på juks i SOS rasisme» [Office of the Auditor General follows the hunt for cheating in SOS rasisme]. Dagbladet (Norwegian). Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  12. Willgohs, Simen; Brandvold, Åse (2010 թ․ մարտի 4). «Her er drifts-midlene» [Here are the operational funds]. Klassekampen (Norwegian). Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  13. Willgohs, Simen; Brandvold, Åse (2010 թ․ մարտի 5). «Ba om overføringer selv» [They themselves asked for transfers]. Klassekampen (Norwegian). Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  14. Willgohs, Simen; Brandvold, Åse (2010 թ․ մարտի 6). «Stadig mindre aktivitet» [Ever decreasing activity]. Klassekampen (Norwegian). Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  15. Flydal, Eiliv Frich (2010 թ․ մայիսի 4). «Revisorrapport: Halvparten visste ikke de var medlem i SOS Rasisme» [Auditor report: Half didn't know they were members of SOS Rasisme]. Dagbladet (Norwegian). Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  16. Sandli, Espen; Brustad, Line; Flydal, Eiliv Frich (2012 թ․ մարտի 11). «- Antirasister bygde høyreekstrem organisasjon» [- Anti-racists built up right-wing extremist organisation]. Dagbladet (Norwegian). Վերցված է 2012 թ․ մարտի 11-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)