In God We Trust
«In God We Trust» (անգլ. թարգմանաբար՝ «Ապավինում ենք Աստծուն»[1]), ԱՄՆ-ի և Ֆլորիդայի պաշտոնական կարգախոսը։ Առաջին անգամ օգտագործվել է 1864 թվականին նոր նմուշի մետաղադրամներ հատելիս, իսկ 1956 թվականին դարձել է ազգային[2]։ Այս արտահայտությունը ներկայումս տպագրվում է դոլարային թղթադրամների դարձերեսին։
Պատմություն խմբագրել
Արտահայտության հնարավոր աղբյուրներից մեկը (բառացի՝ «Մենք հավատում ենք Աստծուն», բայց արտահայտության իմաստը մոտ է հետևյալին՝ «Մենք ապավինում ենք Աստծուն», «Աստված մեզ հետ է»[3], կա նաև այլ թարգմանություն՝ «Մենք հավատում ենք Աստծուն»[4][5]) ԱՄՆ օրհներգի վերջին մասն է, որի տեքստը գրվել է 1814 թվականին Ֆրենսիս Սքոթ Քիի կողմից։ Օրհներգը պարունակում է կարգախոսի հետևյալ տողերը. «Then conquer we must when our cause it is just // And this be our motto: 'In God is our trust'»[6] (թարգմանաբար՝ «Ով աջ կողմում է, ճակատագրից չի վախենա // Մարտերում մեր կարգախոսը կլինի՝ «Աստծուն հավատարիմ ենք»»[7]։
Առաջին անգամ որպես նշանաբան արտահայտությունն օգտագործվել է 1864 թվականին Սալմոն Փորթլենդ Չեյզի կողմից 2 ցենտ անվանական արժեքով դրամահատման ժամանակ[2][8]։
«In God we trust, all others pay cash» («Մենք հավատում ենք Աստծուն, մյուսները վճարում են կանխիկ») արտահայտությունը հայտնի էր ԱՄՆ-ում 20-րդ դարասկզբին[9][10]։
Բանավեճ խմբագրել
ԱՄՆ 26-րդ նախագահ Թեոդոր Ռուզվելտը 1907 թվականին դեմ է արտահայտվել մետաղադրամների վրա կարգախոսի օգտագործմանը՝ դա համարելով որպես սրբապղծությանը մոտ անհարգալից վերաբերմունք[11]։ Մյուս կողմից, Միացյալ Նահանգների Սահմանադրությամբ ամրագրված հավատքի ազատությունը ենթադրում է Աստծուն չհավատալու իրավունք։ Ուստի տեսակետ կա, որ կարգախոսը խախտում է երկրի անհավատ քաղաքացիների իրավունքները։ Չնայած դրան, ԱՄՆ բնակչության ճնշող մեծամասնությունը պաշտպանում է մետաղադրամների վրա այս կարգախոսի օգտագործումը[12]։
2011 թվականի նոյեմբերի 1-ին ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատը հավանություն է տվել «In God We Trust» արտահայտությունը որպես Միացյալ Նահանգների ազգային կարգախոս հաստատող բանաձևին։ Փաստաթղթի կազմման պատճառը ամերիկյան հասարակության մեջ նշանաբանի կարևորության կորուստն էր։ Մասնավորապես, բանաձևի հեղինակ հանրապետական Ռենդի Ֆորբսը նշել է, որ բանաձևի նպատակներից մեկը դատարաններում ինչպես հասարակ քաղաքացիների, այնպես էլ վարչական ռեսուրս օգտագործող պաշտոնյաների կողմից պարբերաբար կիրառվող արտահայտության կարգավիճակը վիճարկելու փորձերի կասեցումն է[13]։
2018 թվականի օգոստոսի 28-ին Մինեսոտա նահանգի 8-րդ օկրուգի դատարանը մերժել է աթեիստների խմբի բողոքը, որով նրանք պահանջում էին թղթադրամներից և մետաղադրամներից հեռացնել «In God We Trust» արտահայտությունը։ Նրանք նշում էին, որ այն հակասում է ԱՄՆ Սահմանադրության առաջին ուղղված տարբերակին, որով երաշխավորվում էր դավանանքի ազատությունը։ Դատարանը վճռել է, որ արտահայտությունն ավանդական է, համապատասխանում է նախորդ սերունդների դավանանքի ազատության մասին պատկերացումներին և չի հակասում օրենսդրությանը[14]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Англо-русский лингвострановедческий словарь «Американа-II» (к версии ABBYY Lingvo#ABBYY Lingvo х3) / ред. Г. В. Чернов; сост. М. В. Васянин, О. Н. Гришина, И. В. Зубанова, А. Н. Натаров, Е. Б. Санникова, О. А. Тарханова, Г. В. Чернов, С. Г. Чернов. — ABBYY, 2005.
- ↑ 2,0 2,1 Treasury — Fact Sheet on the History of «In God We Trust»|publisher=United States Department of the Treasury|accessdate=2010-12-23(չաշխատող հղում)(անգլ.)
- ↑ Юрий Семеновик Барсаж Валюты мира: Иллюстрированный атлас для школьников. — ОЛМА Медиа Групп, 2002. — 320 с. — ISBN 9785765416426
- ↑ Meduza от 29.08.2018
- ↑ «Известия» от 25.01.16
- ↑ 50th Anniversary of Our National Motto, "In God We Trust, " 2006, Proclamation Issued by President Bush, White House.(անգլ.)
- ↑ Поэтический перевод Максима Наймиллера, 2010 г. Сайт про США: Символы США. Гимн США
- ↑ Congressional Record, 1956, p. 13917, NonBeliever.org(անգլ.)
- ↑ Frank Niezgoda Fish Food: Teach Us to Fish Lord. — Xulon Press, 2009-11. — С. 387. — 454 с. — ISBN 9781615795789
- ↑ Василий Аксенов Серебряные призраки // Круглые сутки нон-стоп. — Litres, 2017-09-05. — 150 с. — ISBN 9785425054241
- ↑ ROOSEVELT DROPPED 'IN GOD WE TRUST'(անգլ.) // The New York Times. — 1907.
- ↑ «A Half Century After It First Appeared on the Dollar Bill, „In God We Trust“ Still Stirs Opposition», pewforum.org
- ↑ Lenta.ru: Новости: Конгресс США подтвердил приверженность девизу «На Бога уповаем»
- ↑ Суд в США отказался убрать фразу «Мы верим в Бога» с долларов