Ֆերնանդո Կանոն
Ֆերնանդո Կանոն Ֆաուստինո ի Ալումնո (իսպ.՝ Fernando Canon Faustino y Alumno, օգոստոսի 6, 1860, Բինյան, Լագունա, Կալաբարսոն, Լուսոն, Ֆիլիպիններ - հուլիսի 18, 1938), ֆիլիպինցի հեղափոխական, բանաստեղծ, բժիշկ, երաժիշտ, ինժեներ, գյուտարար, շախմատիստ։
| Ֆերնանդո Կանոն | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 6, 1860 |
| Ծննդավայր | Բինյան, Լագունա, Կալաբարսոն, Լուսոն, Ֆիլիպիններ |
| Մահացել է | հուլիսի 18, 1938 (77 տարեկան) |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆիլիպիններ |
| Մասնագիտություն | դասական կիթառահար, շախմատիստ և գիտնական |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է հարուստ հողատեր Ֆերնանդո Կանոն ավագի և նրա կնոջ՝ Բլասա Ալումնոյի ընտանիքում։ Ավարտել է Մանիլայի ատենեում։ Հետագայում տեղափոխվել է Մադրիդ, որտեղ ուսումը շարունակել է Մադրիդի կենտրոնական համալսարանի բժշկական ֆակուլտետում։ Իսպանիայում նա ծանոթացել է Թերեզա Բաթլեի հետ և հետագայում ամուսնանացել նրա հետ[1]։
Ֆիլիպիններ վերադառնալուց հետո Ֆիլիպինների հեղափոխական կառավարությունում նա զբաղեցրել է սոցիալական ապահովության նախարարի պաշտոնը (1898-1899)։
Ֆիլիպինա-ամերիկյան պատերազմի ժամանակ 1899֊1902 թվականներին Նուևա Վիզկայա նահանգում ծառայել է որպես գեներալ[2]։ Հեղափոխական ուժերի պարտությունից հետո նա հրաժարվել է հավատարմության երդում տալ ԱՄՆ-ին և վտարվել է երկրից։
Ապրել է Իսպանիայում, որտեղ զբաղվել է բժշկությամբ և դասավանդել մեքենաշինություն և էլեկտրատեխնիկա։ Հայրենիք վերադառնալուն պես՝ 1907 թվականից դասավանդել է Մանիլայի ճեմարանի դեղագործական դպրոցում։
Իր առաջին գրական ստեղծագործությունը հրապարակել է 1889 թվականին՝ «La solidaridad» թերթում։ Բժշկությանն ու տեխնիկայի ոլորտում գյուտերի հեղիինակ է։ Նա նաև նախագծել է ձեռնափայտ՝ խլացուցիչ հրացանի ֆունկցիայով։
Կանոն նվագել է դասական կիթառ։ Իսպանիայում ապրելու տարիներին դասեր է առել հայտնի կիթառահար Ֆրանսիսկո Տառեգայից։ Նա նաև նվագել է ֆիլիպինյան ժողգործիք կուրիապին և եղել է այս գործիքի մասին առաջին հոդվածներից մեկի հեղինակը։ 1916 թվականին դարձել է Ֆիլիպինների համալսարանի նորաստեղծ կոնսերվատորիայի առաջին քարտուղարը։
Կանոն եղել է սիրողական ոճի ուժեղ շախմատիստ։ Իսպանիայում ապրելու տարիներին դարձել է Կատալոնիայի չեմպիոն (1905)։ Հայրենիք վերադառնալուց հետո դարձել է Ֆիլիպինների առաջին առաջնության հաղթող։ Նրա շախմատային կարիերայի մասին այլ տեղեկություններ չեն պահպանվել[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Fernando Canon: Revolutionary, classical guitarist, invent of Rizal
- ↑ Fernando Canon
- ↑ «BusinessWorld». www.bworldonline.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 6-ին.