Վիքիպեդիա

Օրիորդ Մերիան

Օրիորդ Մարիան (անգլ.՝ Maid Marian), անգլիական բանահյուսության կերպար, Ռոբին Հուդի սիրեցյալը (որոշ պատմություններում՝ կինը)[1]։

Օրիորդ Մերիան
Տեսակգեղարվեստական անձ և արկածային ֆիլմի հերոս
Ներկայացված էRobin Hood?
Սեռիգական
Հրարած տիեզերքիցՌոբին Հուդ
Մասնագիտությունհովիվ
Դերը կատարել ենBernadette O'Farrell?

Գրառում խմբագրել

Գեղեցիկ (իր գեղեցկությամբ գերազանցել է Հեղինե Չքնաղին, Ռոզամունդա Քլիֆորդին և Ջեյն Շորին)[2], ինքնավստահ աղջիկ, որ անկեղծորեն սիրում է ազնիվ ավազակ Ռոբին Հուդին, «ուժեղ կին»։ Վաղ պատմություններում ներկայացվել է որպես ոչխարների հովիվ կամ պարզապես գյուղի բնակիչ, ավելի ուշ պատմություններում նկարագրվում է որպես պալատական[1]։ Սիրային հետաքրքրության առարկա է ոչ միայն Ռոբին Հուդի, այլև նրա գլխավոր թշնամու՝ Գայ Գիսբորնի, իսկ երբեմն նույնիսկ արքայազն Ջոնի համար[1][3][4]։

Որոշ պատմություններում հիշատակվում է Մերիանի հոր անունը՝ Ռոբերտ Ֆիցուոտեր, բայց ոչ նրա մոր, ոչ էլ այլ ազգականների մասին հիշատակումներ չկան։ Կրոնական պատկանելությամբ Մերիանը քրիստոնյա է, ազգությամբ՝ անգլուհի, չնայած որոշ պատմություններում ներկայացված է որպես ֆրանսուհի։

Որոշ ուսումնասիրողներ կարծում են, որ Մերիանը Մարիամ Աստվածածնի անձնավորումն է (հմմտ. Maid Marian → Virgin Mary)։ Մյուսները խիստ տարբեր տեսակետ են հայտնում, թե Օրիորդ Մերիանն սկզբում եղել է անառակ կին, Եղբայր Տուկի սիրուհին[5]։

Պատմություն խմբագրել

Օրիորդ Մարիանը՝ որպես կերպար, չի հանդիպել որևէ տեքստում նախքան Ռոբին Հուդի մասին բալլադները։ Տարբեր ստեղծագործություններում հիշատակվում է նաև Քլորինդա, Մաթիլդա (Ֆիցուոտեր)[3][6] և այլ անուններով, ընդ որում՝ նրա անունը կարող է փոխվել մեկ տեքստի շրջանակներում։ Հայտնի չէ, թե արդյոք դա պայմանավորված էր հեղինակների անուշադրությամբ, թե նրանք դրանով արտահայտել են այն իմաստը, որ նա փոխել է իր անունը Ռոբին Հուդի հետ հանդիպումից (ամուսնությունից) հետո։

19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի գրողները հաճախ ավելի թույլ են ներկայացրել Մերիանին, քան բալլադներում, օրինակ՝ նա ուշաթափվում է արյուն տեսնելիս[1]։ Միջնադարի մինչև մեր ժամանակները Օրիորդ Մարիանի կերպարը գրեթե չի փոխվել, բացառությամբ նրա, որ շատ հեղինակներ սկսել են նրան ներկայացնել ազնվական ծագմամբ, այլ ոչ թե որպես գյուղացի հովիվ, ինչպես նաև նրա բնավորության մեջ ավելի շատ տղամարդկային հատկություններ են ավելացնում (օրինակ՝ մի շարք հեռուստասերիալների մի քանի դրվագներում Մերիանը կրում է տղամարդու հագուստ և հաջողությամբ գործում է որպես այդպիսին)[7]։ Վերջին փաստի շնորհիվ Մերիանի դասվում է այն կերպարների շարքում, որոնց մասին սիրում են գրել ֆեմինիստ գրողները։

Օրիորդ Մերիանը Մայիսի օր և Ուիտսան (Սուրբ երրորդության տոնը Մեծ Բրիտանիայում և Իռլանդիայում) տոների կարևոր կերպարներից է։

Գրքերում և պիեսներում խմբագրել

Օրիորդ Մարիանը խաղում է գլխավոր (կամ բավական նշանակալի) դեր հետևյալ գրքերում և պիեսներում.

  • 1282-1285 – Ադամ դե լա Ալ, «Խաղ Ռոբենի և Մարիոնի մասին» (հնարավոր է՝ եվրոպական թատրոնի առաջին ոչ կրոնական պիեսը)
  • 1598-1601 – «Հանթինգթոնի կոմս Ռոբերտի անկումը և մահը», Էնթոնի Մանդեյ (հնարավոր է՝ Հենրի Չեթլի համահեղինակությամբ)
  • 1822 – Թոմաս Փիքոք, «Օրիորդ Մերիան»
  • 1882–1898 – «Ռոբին Հուդի ծննդյան, դաստիարակության, խիզախության և ամուսնության մասին» և «Ռոբին Հուդ և Օրիորդ Մերիան» – Չայլդի 149-րդ և 150-րդ բալլադները
  • 1992 – «Անտառի Լեդին», Ջենիֆեր Ռոբերսոն
  • 1993 – «Անտառային կին», Թեերեզա Թոմլիսոն[1]
  • 1998 – «Զավակս», Թերեզա Թոմլիսոն
  • 1999 – «Շերվուդի Լեդին», Ջենիֆեր Ռոբերսոն
  • 2000 – «Գայլի արահետը», Թերեզա Թոմլիսոն

Կինոյում խմբագրել

Օրիորդ Մերիանի դերն էկրանին կատարել են՝

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Аллен У. Райт. Maid Marian (անգլ.) на сайте boldoutlaw.com
  2. ↑ FAQ from Katherine Paterson’s official website Արխիվացված 2019-10-02 Wayback Machine(անգլ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Тим Мидглей. Marian (Mary) (անգլ.) – midgleywebpages.com, 2000
  4. ↑ Richard Thomson. «An Historical Essay on the Magna Charta of King John: To which are Added the Great Charter in Latin and English» (1829), Major & R. Jennings հրատ., стр. 505—507
  5. ↑ Фрэнсис Дж. Чайлд. «Английские и шотландские популярные баллады», т. 3, стр. 122. Цитата: A mery geste of Robyn Hoode and of hys lyfe, wyth a new playe for to be played in Maye games very pleasaunte and full of pastyme (շուրջ. 1561).
  6. ↑ 'Stephen Thomas Knight, Томас Олгрен. «Robin Hood and Maid Marian»: Introduction (անգլ.) на сайте d.lib.rochester.edu
  7. ↑ «Robin Hood and Maid Marian» No. 150 (անգլ.) на сайте boldoutlaw.com

Գրականություն խմբագրել

  • Ջ. Ու. Ուոքեր, «The True History of Robin Hood» (1973)
  • Jeffrey Richards. «Swordsmen of the Screen: From Douglas Fairbanks to Michael York» (1977), Routledge հրատ., ISBN 978-0-71008-478-1
  • J. C. Holt. «Robin Hood» (1982), Thames & Hudson հրատ., ISBN 0-500-27541-6
  • Ջոն Բելամի, «Robin Hood: An Historical Enquiry» (1985)
  • Գ. Ֆիլիպս, Մ. Քիթմեն, «Robin Hood The Man Behind the Myth» (1995), Michael O'Mara Books հրատ.
  • Hutton, Ronald. «The Stations of the Sun: A History of the Ritual Year in Britain» (1997), Օքսֆորդի համալսարանի հրատ., ISBN 978-0-19288-045-1
  • Stephen Thomas Knight. «Robin Hood: A Mythic Biography» (2003), Cornell University Press հրատ., ISBN 978-0-80143-885-1
  • Nigel Cawthorne. «A Brief History of Robin Hood» (2010), Constable & Robinson հրատ., ISBN 978-1-84901-301-7

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օրիորդ_Մերիան&oldid=8221410» էջից