Քարակաքավ
| Քարակաքավ | |
_(39660989151).jpg) Քարակաքավ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
| Տիպ/Բաժին | Քորդավորներ (Chordata) |
| Ենթատիպ | Ողնաշարավորներ (Vertebrata) |
| Դաս | Թռչուններ (Aves) |
| Կարգ | Հավազգիներ (Galliformes) |
| Ընտանիք | Փասիաններ (Phasianidae) |
| Ցեղ | Alectoris |
| Տեսակ | Քարակաքավ (A. chukar) |
| Միջազգային անվանում | |
| Alectoris chukar | |
| Տարածվածություն և պահպանություն | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ  Տաքսոնի տարածվածությունը | |
Քարակաքավ փասիանների ընտանիքի թռչուն։
Արտաքին կառուցվածք Խմբագրել
Մարմնի երկարությունը 32-34 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 47-52 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 370-770 գ։ Գլուխը և կոկորդը ցայտուն նախշերով են։ Մարմինը վերևից դարչնագույն-մոխրագույն է, կուրծքը՝ մոխրագույն, մարմնի կողքերը՝ բաց դեղնավուն-սպիտակ, կարմրագույն-դարչնագույն շերտերը լայն են՝ սև ուղղահայաց զոլերով։ Ուսափետուրները մոխրագույն-կապույտ են՝ վարդագույն երանգով։ Երիտասարդն ավելի փոքր է, մարմնի կողքերի զոլերը և գլխի նախշերը բացակայում են։
Կենսակերպ Խմբագրել
Նստակյաց է, տարածված։ Բնակվում է քարքարոտ սարալանջերին՝ ժայռագոյացությունների հարևանությամբ, կիսաանապատներում ու չոր լեռնատափաստաններում, նաև գետերի ու առվակների մոտ։ Մեծ քանակով պահպանված են Եղեգնաձորում և Վայքում (Վայոց ձորի մարզ)։ Անհարթ տարածքներով վազում է արագ և հեշտությամբ բարձրանում զառիթափ լանջերը, սարն ի վար սահասավառնում է երկար տարածություն։ Հանդիպում է փոքր երամներով։ Թաքստոցին մոտենալիս հանկարծակի դիմում է թռիչքի։
Սննդառություն Խմբագրել
Սնվում է սերմերով, խոտաբույսերի կանաչ զանգվածով, երբեմն՝ միջատներով։
Բնադրում Խմբագրել
Հարսանեկան խաղերը և բնադրազույգերի ձևավորումը՝ ապրիլի սկզբից մայիսին։ Բները կառուցում են ապրիլի վերջից մայիսի սկիզբը։ Ձվադրմանը պատրաստ բները հայտնվում են մայիսի 1-ին կեսից։ Բույնը փոսիկ է (տրամագիծը՝ 19-30 սմ x 15-20 սմ)՝ գետնին, ցամքարը՝ չոր խոտաբույսերից։
Բազմացում Խմբագրել
Բնադրում է թփուտներում և խիտ խոտաբույսերում։ Առաջին ձվերը բներում հայտնվում են մայիսի 1-20-ը։ Դնում է 39 մմ տրամագծով, դեղին-սպիտակ՝ բաց դարչնագույն-կարմիր պտերով 8-20 ձու։ Թխսակալում է էգը՝ 28-30 օր։ Ձագերը հայտնվում են հունիսին, ինքնուրույն թռչողները՝ օգոստոսի վերջից սեպտեմբեր։ Հեշտությամբ ընտելանում է անազատ պայմաններին, հաջողությամբ բազմանում է նաև տնային պայմաններում։ Համարվում է արժեքավոր որսորդ, թռչուն։ Գրավիչ է՝ կաքավին բնորոշ կեցվածքով ու կչկչոցով։ Համակեցություններում թվաքանակը նվազում է հարավից հյուսիս։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|