Տուրսունոյ Սաիդազիմովա
Տուրսունոյ Սաիդազիմովա (ուզբ.՝ Tursunoy Saidazimova) առաջին ուզբեկ արտիստուհիներից[1], կանանց նկատմամբ բռնության զոհ սեփական ամուսնու ձեռքով։
 ռուս.՝ Турсуной Саидазимова | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1911 |
| Ծննդավայր | Տաշքենդ, Թուրքեստան |
| Մահացել է | մայիսի 19, 1928 |
| Մահվան վայր | Բուխարա, Ուզբեկական ԽՍՀ |
| Քաղաքացիություն | Թուրքեստան և .svg){kind=small} Ուզբեկական ԽՍՀ |
| Մասնագիտություն | դերասանուհի և երգչուհի |
| Ժանրեր | օպերա |
Կենսագրություն խմբագրել
Տուրսունոյ Սաիդազիմովան ծնվել է 1911 թվականին Ռուսական կայսրության Տաշքենդ քաղաքում։ 1924-ից մինչև 1927 թվականը նա սովորել է ուզբեկական եռամյա թատերական ստուդիայում, որը բացվել էր Մոսկվայի ուզբեկական մշակույթի տանը։ Այնտեղ նրա ուսուցիչն էր բանաստեղծ և դրամատուրգ Համզա Նիյազին[2]։ Սկսած 1927 թվականից մինչև իր ողբերգական մահը դերասանուհին խաղում էր Ուզբեկստանի պետական թատրոնում։
1928 թվականին Բուխարայում 18 ամյա Տուրսունոյ Սաիդազիմովան սպանվել է իր ամուսնու կողմից[1], որպես «ընտանիքի պատիվը ոտնահարող»[3]։ Ամուսինը դանակի մի քանի հարված է հասցրել դերասանուհուն, որը պատճառ է հանդիսացել նրա մահվան[4]։
Հիշատակ խմբագրել
Բանաստեղծ և դրամատուրգ Համզա Հակիմզադե Նիյազին դերասանուհու հիշատակին նվիրված գրել է բանաստեղծություն «Տուրսունոյի մահը»։
Սաիդազիմովայի մահից մեկ տարի անց բանաստեղծին հայտնաբերում են սպանված Ֆերգանայի դաշտավայրի բնակավայրերից մեկում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Ким, Н. С. Народное художественное творчество Советского Востока: очерки истории массового театрального искусства Средней Азии. — «Наука», Главная редакция восточной литературы, 1985. — С. 60. — 195 с. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
- ↑ Adeeb Khalid Making Uzbekistan: Nation, Empire, and Revolution in the Early USSR. — Cornell University Press, 2015. — С. 360. — 440 с. — ISBN 9781501701351
- ↑ Тохтаходжаева, М. XX век глазами женщин Узбекистана. — Наталис, 208. — С. 302. — 303 с. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
- ↑ Союз писателей СССР Театр, Выпуски 1—6. — Искусство, 1979. — С. 100. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.